เลือดกำเดาไหลบ่อย เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง

เลือดกำเดาไหลบ่อย อาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น หลอดเลือดใกล้โพรงจมูกแตก เนื้องอกหรือริดสีดวงจมูก หรืออาจเป็นอาการที่มาจากโรคอื่น ๆ การทำความเข้าใจเกี่ยวกับอาการและสาเหตุที่ทำให้เลือดกำเดาไหลบ่อย อาจช่วยให้สามารถสังเกตพบความผิดปกติ และทำการรักษาได้อย่างทันท่วงที

เลือดกำเดาไหลบ่อย คืออะไร

เลือดกำเดาไหล คือ เลือดที่ไหลออกมาจากทางรูจมูกข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้าง ซึ่งเลือดอาจไหลออกมาน้อยหรือมากก็ได้ ขึ้นอยู่กับปัจจัยและร่างกายของแต่ละบุคคล เลือดกำเดามักจะไหลในช่วงเวลาสั้น ๆ และหยุดไหลไปเองภายในเวลาไม่กี่นาที แต่ถ้าหากเลือดกำเดายังไม่หยุดไหลเป็นเวลานานกว่า 10 นาที แม้จะทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้ว ควรไปพบคุณหมอ เพราะหากเลือดไหลออกมามากเกินไป ผู้ป่วยอาจเกิดอาการช็อคได้ นอกจากนี้ หากมีเลือดกำเดาไหลมากกว่า 4 ครั้ง/สัปดาห์ หรือ 2-3 ครั้ง/เดือน ควรไปปรึกษาคุณหมอเพื่อวินิจฉัยอาการของเลือดกำเดาไหลบ่อย เพราะอาจเกิดจากปัญหาสุขภาพร้ายแรง

สาเหตุของเลือดกำเดาไหลบ่อย

เลือดกำเดาไหลอาจเกิดจากสาเหตุหลายปัจจัย ดังต่อไปนี้

• เส้นเลือดในเยื่อบุโพรงจมูกแตก
• คัดจมูก จามบ่อย
• แคะจมูกบ่อย ๆ
• เป็นหวัด ภูมิแพ้
• สั่งน้ำมูกบ่อย หรือสั่งน้ำมูกแรง
• อากาศหนาว หรืออากาศแห้ง รวมถึงอากาศที่ร้อนก็สามารถก่อให้เกิดเลือดกำเดาไหลได้เช่นกัน
• หกล้มหรือจมูกกระแทกกับบางสิ่ง
• ติดเชื้อที่เยื่อบุโพรงจมูก ไซนัสอักเสบ
• สิ่งแปลกปลอมเข้าไปภายในจมูก
• ภาวะสุขภาพที่ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือดตามปกติ เช่น โรคฮีโมฟีเลีย (Hemophilia) เป็นโรคทางพันธุกรรม เลือดไหลออกง่ายหยุดยาก
• ผลข้างเคียงของการใช้ยา เช่น ยาแก้คัดจมูก ยาแก้แพ้ ยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ ( NSAIDs) ยาไอไพริน ยาพ่นจมูก ที่อาจส่งผลให้เนื้อเยื่อโพรงจมูกแห้ง

รวมถึงสาเหตุที่อาจทำให้เกิดเลือดกำเดาไหลบ่อย เช่น

• หลอดเลือดใกล้โพรงจมูกแตก
• หลอดเลือดผิดปกติในจมูก เช่น Osler-Weber-Rendu syndrome เป็นโรคทางพันธุกรรมที่มีลักษณะการก่อตัวของหลอดเลือดที่ผิดปกติ อาจส่งผลทำให้เกิดเลือดกำเดาไหลบ่อยได้
• ภาวะสุขภาพที่ส่งผลต่อการแข็งตัวของเลือด
• มีติ่งเนื้อ หรือเนื้องอกในจมูก

วิธีหยุดเลือดกำเดาไหล

วิธีหยุดเลือดกำเดาไหล อาจมีขั้นตอนดังนี้

• นั่งอยู่กับที่ เอนตัวไปข้างหน้าเล็กน้อย
• ใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้บีบบริเวณรูจมูก ประมาณ 10-15 นาที โดยใช้ปากหายใจแทนก่อน
• ใช้ผ้าห่อน้ำแข็งหรือผ้าเย็นประคบลงบนสันจมูก
• หลังจากเลือดกำเดาหยุดไหลแล้ว ไม่ควรแคะจมูก หรือสั่งน้ำมูก เพราะอาจทำให้เลือดกำเดาไหลออกมาอีกครั้งได้

ทั้งนี้ เมื่อเลือดกำเดาไหลไม่ควรเงยหน้าขึ้น เพราะอาจทำให้เลือดไหลลงไปในกระเพาะ และอาจส่งผลทำให้รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน นอกจากนี้ หากเลือดกำเดายังไม่หยุดไหลภายใน 10-15 นาที ควรไปพบคุณหมอ

วิธีป้องกันเลือดกำเดาไหล

ไม่มีวิธีการป้องกันไม่ให้เลือดกำเดาไหล แต่อาจมีวิธีบางอย่างที่ช่วยลดโอกาสในการเกิดเลือดกำเดาไหล ดังนี้

• ทำให้จมูกชุ่มชื้น โดยใช้ยาทาปิโตรเลียม (Petroleum Jelly) ในรูจมูกวันละ 3 ครั้ง
• เมื่อออกกำลังกายหรือเล่นกิจกรรมที่อาจได้รับบาดเจ็บ ควรสวมอุปกรณ์ป้องกัน
• หลีกเลี่ยงการอยู่ในอากาศหนาว และแห้ง หรือห้องแอร์ ควรใช้เครื่องทำความชื้น เพื่อให้ห้องมีความชื้นเพิ่มขึ้น ป้องกันไม่ให้โพรงจมูกแห้ง
• หลีกเลี่ยงการแคะจมูก
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และสถานที่ที่มีควันบุหรี่ เนื่องจากควันบุหรี่อาจทำให้ภายในจมูกระคายเคืองและแห้งได้