สายตาสั้น เกิดจากความผิดปกติของดวงตาที่ไม่สามารถการหักเหแสงได้อย่างถูกต้อง ทำให้การมองเห็นวัตถุ หรือสิ่งรอบตัวในระยะไกลพร่ามัว ไม่ชัดเจนเท่ากับการมองในระยะใกล้ โดยปกติอาจได้รับการแก้ไขด้วยการใส่แว่นตา คอนแทคเลนส์ หรือผ่าตัดทำเลสิก
คำจำกัดความ
สายตาสั้น คืออะไร
สายตาสั้น คือ ปัญหาทางสายตาที่ทำให้การมองเห็นวัตถุสิ่งต่าง ๆ รอบตัวไม่ชัดเจน สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้
- สายตาสั้นธรรมดา เป็นภาวะสายตาสั้นที่ส่งผลไม่รุนแรง สามารถแก้ไขได้ด้วยการสวมแว่นตา หรือใส่คอนแทคเลนส์ตามที่คุณหมอกำหนด
- สายตาสั้นระดับสูง เป็นภาวะสายตาสั้นที่เสื่อมลงตามช่วงอายุ และอาจก่อให้เกิดโรคตาอื่น ๆ ได้ เช่น จอประสาทตาลอก ต้อกระจก ต้อหิน
- สายตาสั้นมากผิดปกติ อาจทำให้เกิดปัญหากระทบต่อจอตาเพิ่มเติม เช่น จอประสาทตาเสีย จอประสาทตาลอก จุดโฟกัสมีรอยแผลที่อาจนำไปสู่จุดบอด
อาการ
อาการสายตาสั้น
อาการสายตาสั้น สามารถสังเกตได้จากสัญญาณเตือน ดังนี้
- มองเห็นวัตถุรอบตัวไม่ชัดเมื่ออยู่ในระยะไกล โดยเฉพาะช่วงเวลากลางคืน
- ปวดตา ตาล้า
- มีอาการตาเหล่เล็กน้อย
- กระพริบตาถี่ ขยี้ตาบ่อย
- อาการปวดหัวที่เกิดจากอาการปวดตา
สาเหตุ
สาเหตุสายตาสั้น
สาเหตุที่ทำให้สายตาสั้นเกิดจากโครงสร้างของดวงตาภายในผิดปกติ ทำให้กระจกตามีความโค้งสูงจนเกินไป ส่งผลให้แสงที่เข้ามาในดวงตาหักเหผิดปกติ ไม่อาจโฟกัสเป็นภาพได้ชัดเจน
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงสายตาสั้น
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้สายตาสั้น มีดังนี้
- พันธุกรรม ที่อาจส่งต่อจากคนในครอบครัวที่มีประวัติสายตาสั้น
- พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น อ่านหนังสือ มองหน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์มือถือเป็นเวลานาน
- ภาวะทางสุขภาพ เช่น โรคเบาหวาน ระดับน้ำตาลในเลือดสูง
การวินิจฉัย และการรักษา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัยสายตาสั้น
คุณหมออาจทดสอบด้วยการให้อ่านตัวอักษรตามระยะที่กำหนด เพื่อเช็กความคมชัดของภาพที่ผู้ป่วยมองเห็น และใช้เครื่องมือทดสอบโรคตาที่เรียกว่า Phoropter เพื่อวัดว่าดวงตามีการโฟกัสแสงหรือไม่
การรักษาสายตาสั้น
การรักษาสายตาสั้น อาจเป็นไปตามการประเมินของคุณหมอเบื้องต้น ว่าควรใช้วิธีการรักษาในรูปแบบใดจึงจะเหมาะสม ดังนี้
- แว่นตา เป็นวิธีที่ช่วยเพิ่มความคมชัดของภาพทำให้การมองเห็นมีประสิทธิภาพมากขึ้น จากการตัดเลนส์ที่พอดีกับค่าสายตา
- คอนแทคเลนส์ การใส่คอนแทคเลนส์อาจช่วยปรับโฟกัสในเลนส์ตาได้ดี แต่ควรเข้าขอรับคำปรึกษาจากคุณหมอถึงข้อดีและข้อเสียเสียก่อน
- เลสิก เป็นการผ่าตัดที่พบบ่อยที่สุดในการรักษาสายตาสั้น โดยใช้เลเซอร์เปิดเยื่อบุผิวตา และยิงแสงเลเซอร์ปรับความโค้งของกระจกตาชั้นใน จากนั้นจึงปิดเยื่อบุผิวตากลับเข้าที่เดิม
- พีอาร์เค (Photorefractive keratectomy) เป็นการรักษาสายตาสั้นที่คล้ายกับการทำเลสิกแต่อาจลอกกระจกตาชั้นนอกออกจนหมดโดยไม่มีการปิดเยื่อบุผิวตากลับ และใช้เลเซอร์ปรับความโค้งกระจกตา
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองเพื่อป้องกันสายตาสั้น
เนื่องจากสายตาสั้นอาจสืบทอดผ่านทางพันธุกรรม การป้องกันสายตาสั้นจึงอาจเป็นเรื่องจาก อย่างไรก็ตาม มีวิธีที่อาจช่วยชะลออาการสายตาสั้น ดังนี้
- รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ โดยเฉพาะอาหารที่ประกอบด้วยโอเมก้า 3 เช่น ปลาทูน่า ปลาแซลมอน รวมถึงผักใบเขียว และผลไม้อื่น ๆ
- ใช้สายตาอย่างเหมาะสม ควรพักสายตาจากหน้าจอทุก ๆ 20 นาที เป็นเวลา 20 วินาที โดยมองออกไปไกล ๆ ประมาณ 6 เมตร
- สวมแว่นกันแดด เพื่อปกป้องดวงตาจากแสงแดด
- ควบคุมอาการของโรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ระวังไม่ให้มีอาการรุนแรงขึ้น
- งดสูบบุหรี่ เนื่องจากการสูบบุหรี่อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกาย รวมถึงสุขภาพตา
- ตรวจสุขภาพตา ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพตาสม่ำเสมอ แม้ว่าจะไม่มีอาการผิดปกติ