backup og meta

ลืมกินยาคุม ควรทำอย่างไร

ลืมกินยาคุม ควรทำอย่างไร

ลืมกินยาคุม หมายถึง การไม่ได้กินยาคุมกำเนิดตามเวลาที่กำหนด ซึ่งอาจทำให้อสุจิผสมกับไข่เกิดการปฏิสนธิเป็นตัวอ่อนได้ ดังนั้น ผู้ที่ต้องการป้องกันการตั้งครรภ์ควรกินยาคุมสม่ำเสมอ และศึกษาวิธีการคุมกำเนิดวิธีอื่น รวมทั้งวิธีปฏิบัติตัวในกรณีที่ลืมกินยาคุม

[embed-health-tool-ovulation]

ยาคุมกำเนิด คืออะไร

ยาคุมกำเนิด คือ ยาป้องกันการตั้งครรภ์ เพื่อยับยั้งการตกไข่ รวมทั้งกระตุ้นการสร้างเมือกบริเวณปากมดลูกให้หนาขึ้น ทำให้อสุจิเข้าไปผสมกับไข่ได้ยาก และทำให้ผนังมดลูกบางลงจนไข่ไม่สามารถฝังตัวในผนังมดลูกได้

ยาคุมส่วนใหญ่ประกอบด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจน ฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ในรูปแบบ 21 เม็ด หรือ 28 เม็ด โดยควรรับประทานวันแรกที่ประจำเดือนมาตามลูกศรบนแผงยาวันละ 1 เม็ด และควรรับประทานในช่วงเวลาเดียวกันทุกวัน นอกจากนี้ ยังมียาคุมกำเนิดฉุกเฉินที่สามารถรับประทานได้ในกรณีถุงยางขาด ถูกล่วงละเมิดทางเพศ โดยควรรับประทานไม่เกิน 72 ชั่วโมง หลังมีเพศสัมพันธ์ แต่อาจมีผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพจึงไม่นิยมรับประทานยาคุมชนิดนี้

ลืมกินยาคุม ควรทำอย่างไร

สำหรับผู้ที่ลืมกินยาคุม อาจปฏิบัติตัวตามวิธีต่าง ๆ ดังนี้

ลืมกินยาคุมแบบแผง 21 เม็ด และ 28 เม็ด

  • ลืมกินยาคุม 1 วัน หากนึกขึ้นได้ควรรับประทานในทันที และรับประทานเม็ดต่อไปตามเวลาเดิม
  • ลืมกินยาคุม 2 วัน ควรรับประทาน 2 เม็ด ในวันที่จำได้ และรับประทานอีก 2 เม็ด ในวันถัดไป จากนั้นจึงจะกลับมารับประทานวันละ 1 เม็ด ตามลูกศรบนแผงยา จนกว่าจะหมดแผง แต่ในกรณีที่กินยาคุมฮอร์โมนต่ำ ที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจน 20 ไมโครกรัม จำเป็นต้องคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่น เช่นถุงยางอนามัย ร่วมด้วยอีกเจ็ดวัน
  • ลืมกินยาคุม 3 วัน ควรหยุดรับประทานยาแผงเดิมทันที แล้วรอเริ่มแผงใหม่เมื่อประจำเดือนมาวันแรกของเดือนถัดไป ในช่วงระหว่างการรอเริ่มแผงใหม่ควรป้องกันการตั้งครรภ์ด้วยการใส่ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์

ลืมกินยาคุมฉุกเฉิน

หากลืมรับประทานยาคุมฉุกเฉินภายใน 72 ชั่วโมง หลังมีเพศสัมพันธ์ หรือรับประทานยาคุมฉุกเฉินเม็ดแรกไปแล้ว และลืมรับประทานยาคุมเม็ดที่ 2 อาจยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนถึงประสิทธิภาพการคุมกำเนิด ซึ่งอาจเป็นไปได้ว่ามีความเสี่ยงที่จะตั้งครรภ์ ดังนั้น ควรสังเกตว่าตนเองว่าถึงสัญญาณการตั้งครรภ์ ได้แก่ ประจำเดือนขาดนานกว่า 2 เดือน คลื่นไส้ อาเจียน คัดเต้านม ปัสสาวะบ่อย หากมีอาการข้างต้น ควรตรวจการตั้งครรภ์ด้วยชุดทดสอบการตั้งครรภ์หรือเข้ารับการตรวจเลือดโดยคุณหมอ

วิธีคุมกำเนิดโดยไม่ต้องกินยาคุม

ผู้ที่กังวลว่าตนเองอาจลืมกินยาคุม และเสี่ยงตั้งครรภ์ได้ ปัจจุบันนี้ มีวิธีคุมกำเนิดโดยไม่ต้องกินยาคุม ซึ่งแตกต่างกันไป ดังนี้

  • ยาคุมกำเนิดแบบฉีด คือการฉีดฮอร์โมนโปรเจสโตเจนเข้าสู่กระแสเลือดโดยตรง บริเวณแขน หรือก้น มีประสิทธิภาพป้องกันการตั้งครรภ์กว่า 99% แต่อาจออกฤทธิ์ได้เพียง 12 สัปดาห์ และจำเป็นต้องกลับมาฉีดซ้ำตามวันที่คุณหมอกำหนดก่อนยาจะหมดฤทธิ์ นอกจากนี้ยังมียาคุมกำเนิดแบบฉีดชนิดฮอร์โมนรวมซึ่งจำเป็นต้องฉีดทุก 4 สัปดาห์
  • ฝังยาคุม เป็นการป้องกันการตั้งครรภ์ด้วยการฝังแท่งพลาสติกสีขาวขนาดเล็กที่มีฮอร์โมนโปรเจสโตเจนปล่อยเข้าสู่กระแสเลือด กระตุ้นการสร้างเมือกปากมดลูกให้หนาเพื่อป้องกันการปฏิสนธิ และสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ประมาณ 99% มีอายุการใช้งานประมาณ 3 ปี
  • แผ่นแปะคุมกำเนิด มีฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินในแผ่นแปะที่คอยปล่อยฮอร์โมนผ่านทางผิวหนังเข้าสู่กระแสเลือด ป้องกันการปฏิสนธิของไข่กับอสุจิที่ส่งผลให้เกิดการตั้งครรภ์ โดยควรเปลี่ยนแผ่นใหม่ทุกสัปดาห์ และเว้นในช่วงสัปดาห์ที่ 4 หรือช่วงสัปดาห์ที่มีประจำเดือน เพื่อให้ประจำเดือนมาตามปกติ
  • ห่วงอนามัยคุมกำเนิด มีทั้งแบบที่มีฮอร์โมนและไม่มีฮอร์โมน โดยคุณหมอจะทำการใส่ เข้าไปในโพรงมดลูก  ซึ่งห่วงอนามัยคุมกำเนิดแบบมีฮอร์โมนนั้นจะ ปล่อยฮอร์โมน โปรเจสโตเจน สร้างเมือกหนาทำให้อสุจิเข้าไปปฏิสนธิกับไข่ได้ยากขึ้น ซึ่งอาจป้องกันการตั้งครรภ์ได้ประมาณ 99% ส่วนห่วงอนามัยชนิดที่ไม่มีฮอร์โมนจะเป็นทองแดงรูปตัวTซึ่งจะขัดขวางการฝังตัวของตัวอ่อนและทำให้สภาพของเยี่อบุโพรงมดลูกไม่พร้อมในการฝังตัว สามารถคุมกำเนิดได้นานประมาณ 5-10 ปี
  • วงแหวนคุมกำเนิด เป็นวงแหวนพลาสติกขนาดเล็กที่ใช้สอดเข้าไปในช่องคลอด เพื่อปล่อยฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสโตเจนเข้าไปในกระแสเลือด หากใช้อย่างถูกต้องอาจมีประสิทธิภาพการตั้งครรภ์มากกว่า 99% ซึ่งอาจใช้งานได้ประมาณ 1 เดือน หากวงแหวนนี้หลุดออกจากช่องคลอดควรล้างให้สะอาดด้วยน้ำเย็นหรือน้ำอุ่นแล้วใส่กลับเข้าไปใหม่โดยเร็วที่สุด
  • ไดอะเฟรมครอบปากมดลูก คืออุปกรณ์ที่ทำจากซิลิโคนมีความยืดหยุ่น ควรใช้ร่วมกับยาฆ่าอสุจิ โดยทายาฆ่าอสุจิให้ทั่วอุปกรณ์ที่ครอบปากมดลูก แล้วสอดเข้าไปในบริเวณช่องคลอดก่อนมีเพศสัมพันธ์ประมาณ 3 ชั่วโมง และจำเป็นต้องใส่ทิ้งไว้อย่างน้อยอีก 6 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ ไม่ควรถอดออกก่อนเวลาที่กำหนดเพื่อให้ยาออกฤทธิ์ฆ่าเชื้ออสุจิ หากใช้อย่างถูกต้องอาจป้องกันการตั้งครรภ์ได้ 92- 96%
  • ยาฆ่าอสุจิ ส่วนใหญ่มีในรูปแบบเจล ครีม โฟม ยาเหน็บ โดยอาจใช้ควบคู่กับถุงยางอนามัย
อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ต้องการคุมกำเนิด ควรสวมถุงยางอนามัยทุกครั้งเพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะผู้ที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย

หมายเหตุ

Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด

What should I do if I miss a pill (combined pill)?. https://www.nhs.uk/conditions/contraception/miss-combined-pill/. Accessed November 30, 2022.

Birth Control Pills. https://www.webmd.com/sex/birth-control/birth-control-pills. Accessed November 30, 2022.

I Forgot to Take My Birth Control Pill. Now What?. https://www.webmd.com/sex/birth-control/forgot-to-take-your-birth-control-pills . Accessed November 30, 2022.

ลืมกินยาคุมฉุกเฉินเม็ดที่2ช้า6ชั่วโมง. https://pharmacy.mahidol.ac.th/dic/qa_full.php?id=7232 . Accessed November 30, 2022.

Contraception. https://www.cdc.gov/reproductivehealth/contraception/index.htm . Accessed November 30, 2022.

Intrauterine device (IUD). https://www.nhs.uk/conditions/contraception/iud-coil/ . Accessed November 30, 2022.

Contraceptive implant. https://www.nhs.uk/conditions/contraception/contraceptive-implant/ . Accessed November 30, 2022.

birth control patch. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/birth-control-patch/about/pac-20384553 . Accessed November 30, 2022.

Spermicide. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/spermicide/about/pac-20384550 . Accessed November 30, 2022.

เวอร์ชันปัจจุบัน

13/06/2023

เขียนโดย ปัญญพัฒน์ เอี่ยมสิน

ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย แพทย์หญิงอรกนิษฐา อรุณาทิตย์

อัปเดตโดย: พลอย วงษ์วิไล


บทความที่เกี่ยวข้อง

ยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ด ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย

วิธีกินยาคุม 21 เม็ด ครั้งแรก มีข้อควรระวังอะไรบ้าง


ตรวจสอบข้อมูลทางการแพทย์โดย

แพทย์หญิงอรกนิษฐา อรุณาทิตย์

สูตินรีเวชวิทยา · โรงพยาบาลสุขุมวิท


เขียนโดย ปัญญพัฒน์ เอี่ยมสิน · แก้ไขล่าสุด 13/06/2023

ad iconโฆษณา

คุณได้รับประโยชน์จากบทความนี้หรือไม่?

ad iconโฆษณา
ad iconโฆษณา