คัดเต้า ช่วงเป็น ประจําเดือน เกิดจากสาเหตุใด

คัดเต้า ประจําเดือน คืออาการเจ็บบริเวณหน้าอกในช่วงที่เป็นประจำเดือน อาจรู้สึกคัดตึงเต้านม เต้านมบวมแข็ง และรู้สึกปวดไล่ไปตามหน้าอก โดยอาจปวดแค่ข้างใดข้างหนึ่งหรือปวดทั้งสองข้างก็ได้ อาการคัดเต้าพบได้บ่อยในช่วงไข่ตกหรือช่วงมีประจำเดือนทุก ๆ เดือน มักเกิดก่อนเริ่มเป็นประจำเดือนประมาณ 2 สัปดาห์ ไปจนถึงในช่วงที่เป็นประจำเดือน และอาจหายไปเองหลังรอบเดือนหมด ทั้งนี้ การศึกษาวิธีการดูแลตัวเองที่เหมาะสมอาจช่วยบรรเทาอาการปวดที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม หากอาการรุนแรงจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม

สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคัดเต้า ช่วงเป็นประจําเดือน

คัดเต้า ประจําเดือน (Cyclic breast pain) เกิดจากระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนในร่างกายเปลี่ยนแปลง ส่งผลให้ท่อและต่อมบริเวณเต้านมขยาย และมีปริมาณน้ำในหน้าอกเพิ่มขึ้น ทำให้เต้านมหนักขึ้นและคัดตึงเต้านม อาการคัดเต้าเป็นอาการก่อนประจำเดือน (Premenstrual syndrome หรือ PMS) ที่พบได้บ่อยและสามารถหายไปได้เองหลังหมดรอบเดือน แต่อาจกลับมาเป็นซ้ำได้ในแต่ละรอบเดือนจนกว่าจะถึงวัยที่หมดประจำเดือน

นอกจากนี้ อาการคัดเต้ายังสามารถเกิดขึ้นในช่วงที่ไม่ได้เป็นประจำเดือนได้ด้วย เรียกว่า Noncyclic breast pain ซึ่งเกิดจากความผิดปกติหรือการติดเชื้อบริเวณเต้านมที่ไม่ได้เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงที่เป็นประจำเดือน เช่น

• เต้านมอักเสบ (Mastitis)
• เต้านมเป็นฝี (Breast abscess)
• มีก้อนในเต้านมชนิดไฟโบรซิสติค (Fibrocystic breast disease)

ภาวะเหล่านี้ หากปล่อยไว้อาจเป็นอันตรายได้ หากรู้สึกว่าอาการคัดเต้ารุนแรงและต่างจากการปวดเต้านมในช่วงเป็นประจำเดือนที่เคยประสบ ควรไปพบคุณหมอเพื่อวินิจฉัยและรับการรักษาโดยเร็วที่สุด

คัดเต้า ช่วงเป็น ประจําเดือน มีอาการอย่างไร

อาการคัดเต้าที่เกิดในช่วงเป็นประจำเดือน อาจมีดังนี้

• รู้สึกเจ็บบริเวณหน้าอก
• หน้าอกคัดตึง แข็งเป็นก้อน
• หน้าอกบวมและขยายใหญ่ขึ้น
• รู้สึกหนักหน้าอก
• รู้สึกปวดแปลบไปถึงรักแร้ หรือบริเวณนอกเหนือไปจากเต้านม

วิธีดูแลตัวเองเมื่อมีอาการคัดเต้านม

คัดเต้า ประจำเดือน อาจบรรเทาได้ด้วยวิธีต่อไปนี้

• สวมใส่เสื้อชั้นในที่มีขนาดพอดีตัว กระชับกับสรีระ ไม่คับแน่นจนเกินไป
• รับประทานแมกนีเซียมเป็นประจำ อย่างน้อย 2 สัปดาห์ ก่อนเป็นประจำเดือน อาจช่วยบรรเทาอาการคัดเต้า หรืออาการไม่พึงประสงค์ช่วงเป็นประจำเดือนอื่น ๆ ได้
• รับประทานวิตามินอีเป็นประจำประมาณ 5-7 วัน ก่อนเป็นประจำเดือน อาจช่วยบรรเทาอาการปวดได้
• รับประทานยาบรรเทาปวด เช่น ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) แอสไพริน ยาอะเซตามิโนเฟน
• ทาครีมโทรลามีน ซาลิไซเลต (Trolamine Salicylate) ที่เป็นยาใช้ภายนอกสำหรับรักษาอาการปวดกล้ามเนื้อ
• งดหรือหลีกเลี่ยงการบริโภคเครื่องดื่มคาเฟอีน เช่น ชา กาแฟ โกโก้ น้ำอัดลม
• รับประทานอาหารที่เสริมสร้างความแข็งแรงให้กับร่างกาย เลือกอาหารที่มีไขมันต่ำ มีแร่ธาตุ และอุดมไปด้วยโปรตีน เช่น ปลา เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ไข่ ผักใบเขียว เพื่อช่วยให้ระดับน้ำตาลในเลือดคงที่ ลดอาการปวดเกร็งของกล้ามเนื้อ และบำรุงร่างกายให้แข็งแรงในช่วงที่ต้องสูญเสียธาตุเหล็ก

เมื่อไหร่ควรไปพบคุณหมอ

อาการคัดเต้าหรือความรู้สึกเจ็บบริเวณเต้านมในช่วงเป็นประจำเดือนสามารถหายไปเองหลังรอบเดือนหมด จึงอาจไม่จำเป็นต้องรักษา อย่างไรก็ตาม หากมีอาการผิดปกติดังต่อไปนี้ ควรไปพบคุณหมอเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม

• สัมผัสได้ถึงก้อนเนื้อบริเวณเต้านม
• ขนาดหรือรูปร่างของเต้านมเปลี่ยนไป และไม่กลับสู่สภาพเดิมแม้จะหมดประจำเดือน
• คันเต้านม เต้านมมีรอยแดงผิดปกติ เป็นสะเก็ด หรือเกิดรอยย่น
• รู้สึกเจ็บรุนแรงบริเวณเต้านมจนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ทำให้นอนหลับยาก ทำให้ไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ แม้ว่าจะเปลี่ยนแปลงอาหารและกิจวัตรการออกกำลังกายไปแล้วก็ตาม