ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม เกิดจากอะไร อันตรายหรือไม่

ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม เป็นภาวะสุขภาพที่พบได้ทั่วไปในเพศหญิง มักเกิดจากการปะปนของเลือดประจำเดือนในตกขาวซึ่งไม่เป็นอันตราย อย่างไรก็ตาม ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม อาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ อาทิ การตั้งครรภ์ การคุมกำเนิด โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ต่าง ๆ  หากพบตกขาวสีน้ำตาลเข้ม พร้อมอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น อาเจียน เป็นไข้ ครั่นเนื้อครั่นตัว มีเลือดออกจากช่องคลอด ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการตรวจวินิจฉัย

ตกขาวคืออะไร

ตกขาว หมายถึงของเหลวหรือเมือก ซึ่งหลั่งจากช่องคลอด เพื่อป้องกันช่องคลอดติดเชื้อ และทำให้ช่องคลอดสะอาด ชุ่มชื้นโดยปกติ ตกขาวจะมีลักษณะเป็นเมือกสีขาวขุ่นหรือใส มีกลิ่นจาง ๆ ให้ความรู้สึกหยุ่น ๆ และลื่นเมื่อสัมผัสทั้งนี้ ตกขาวอาจมีลักษณะแตกต่างไปจากนี้ได้ แต่มักเป็นสัญญาณเตือนปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ในเพศหญิง เช่น ตกขาวสีเหลือง หมายถึงอาการติดเชื้อรา ตกขาวสีเขียว อาจเป็นสัญญาณการติดเชื้อแบคทีเรียจากการมีเพศสัมพันธ์

ตกขาวสีน้ำตาลเข้มเกิดจากอะไร

ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม เกิดจากการเจือปนของเลือดประจำเดือนในตกขาว ซึ่งทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ ทำให้เห็นเป็นสีน้ำตาลหรือสีดำ มักไม่เป็นอันตราย

อย่างไรก็ตาม สาเหตุของตกขาวสีน้ำตาลเข้ม อาจประกอบด้วย

• ประจำเดือน ตกขาวสีน้ำตาลเข้มพบได้ช่วงก่อน ระหว่าง หรือหลังมีประจำเดือน มักเป็นเลือดประจำเดือนเก่าที่ตกค้างอยู่ในช่องคลอด ไม่ใช่ความผิดปกติหรือเป็นเรื่องน่ากังวลแต่อย่างใด
• การลดลงของฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยปกติ ฮอร์โมนเอสโตรเจนมีหน้าที่ช่วยรักษาสมดุลของเยื่อบุโพรงมดลูก เมื่อฮอร์โมนดังกล่าวลดลงโดยเฉพาะในช่วงวัยทองที่ร่างกายเกิดความเปลี่ยนแปลง ผนังเยื่อบุโพรงมดลูกอาจเกิดความเสียหาย จึงทำให้พบเลือดไหลผิดปกติจากช่องคลอดและปะปนมากับตกขาวได้ อย่างไรก็ตามการลดลงของเอสโตรเจนอาจเป็นสาเหตุของอาการอื่น ๆ ด้วย อาทิ นอนไม่หลับ น้ำหนักเพิ่มขึ้น อารมณ์แปรปรวน ซึมเศร้า
• การคุมกำเนิด ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม อาจเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาคุมกำเนิด ที่มักมีส่วนประกอบเป็นฮอร์โมนสังเคราะห์โปรเจสติน (Progestin) ซึ่งไปยับยั้งการตกไข่ทำให้เนื้อเยื่อบุโพรงมดลูกหลุดลอกและผนังมดลูกบางลงจนเกิดมีเลือดไหลออกมาปะปนกับตกขาวได้ อย่างไรก็ตาม ผลข้างเคียงนี้ มักพบเพียงช่วงเดือนแรก ๆ ของการใช้ยาคุมกำเนิดดังกล่าว
• การมีเพศสัมพันธ์อย่างรุนแรง ตกขาวสีน้ำตาลเข้ม อาจเกิดจากการมีเพศสัมพันธ์อย่างรุนแรง จนทำให้ช่องคลอดบาดเจ็บ เป็นแผล และมีเลือดออกปะปนไปกับตกขาว
• โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ อาทิ หนองในแท้ หนองในเทียม สามารถทำให้ผู้ป่วยมีตกขาวสีน้ำตาลเข้มได้ เนื่องจากเมื่อเป็นโรคดังกล่าว อาจมีหนองหรือสารคัดหลั่งไหลออกจากช่องคลอดปะปนมากับตกขาวทำให้เห็นเป็นตกขาวสีน้ำตาลเข้มได้ นอกจากนี้ อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ตกขาวมีกลิ่นเหม็น เจ็บอวัยวะเพศเมื่อมีเพศสัมพันธ์ และรู้สึกแสบร้อนขณะขับปัสสาวะ
• มะเร็งปากมดลูก เป็นสาเหตุของตกขาวสีน้ำตาลเข้มที่พบได้น้อยมาก เกิดจากการติดเชื้อเอชพีวี (Human Papillomavirus หรือ HPV) ซึ่งแพร่กระจายได้ระหว่างการมีเพศสัมพันธ์ ทั้งนี้ อาการที่มักเป็นสัญญาณของมะเร็งปากมดลูก ประกอบด้วย การพบเลือดไหลจากช่องคลอด ระหว่างหรือหลังมีเพศสัมพันธ์ รวมทั้งปวดบริเวณหลังส่วนล่าง ท้องน้อย เชิงกรานหรือสะโพก

เมื่อไรควรไปพบคุณหมอ

ตกขาวสีน้ำตาลเข้มอาจไม่เป็นอันตราย และอาจเป็นซ้ำได้ อย่างไรก็ตาม หากพบอาการตกขาวสีน้ำตาลเข้มในลักษณะต่อไปนี้ ควรไปพบคุณหมอเพื่อเข้ารับการตรวจวินิจฉัย

• เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องเกิน 3 เดือน หลังจากใช้ยาคุมกำเนิด
• เกิดขึ้นร่วมกับอาการอื่น ๆ ที่อาจเป็นสัญญาณของโรคต่าง ๆ เช่น ปวดหัว น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น อารมณ์แปรปรวน ประจำเดือนมาช้าผิดปกติ เจ็บช่องคลอดขณะมีเพศสัมพันธ์ ตกขาวมีกลิ่นเหม็น
• เกิดขึ้นร่วมกับสัญญาณของการตั้งครรภ์ เช่น เจ็บเต้านม คลื่นไส้ ประจำเดือนขาด