ประโยชน์ของมังคุด และข้อควรระวังในการบริโภค

มังคุด เป็นผลไม้เมืองร้อนที่ได้ชื่อว่าเป็นราชินีแห่งผลไม้ไทย มีรสชาติหวานอมเปรี้ยว นิยมรับประทานเป็นผลไม้สดและนำมาประกอบอาหาร ประโยชน์ของมังคุด มีมากมาย ทั้งยังมีสรรพคุณทางยา เช่น ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ช่วยในการย่อยอาหาร ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก อย่างไรก็ตาม ควรบริโภคมังคุดอย่างพอดี เพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดปัญหาสุขภาพ

คุณค่าทางโภชนาการของมังคุด

มังคุด 196 กรัม (ประมาณ 7-8 ลูก) ให้พลังงาน 143 กิโลแคลอรี่ และมีสารอาหาร วิตามิน และแร่ธาตุ ดังตัวอย่างต่อไปนี้

• โปรตีน 1 กรัม
• ไขมัน 1 กรัม

ประโยชน์ของมังคุด

มังคุด อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพดังนี้

1. มีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินซี โฟเลต ที่ช่วยชะลอการเกิดริ้วรอย ต้านการอักเสบ โดยเฉพาะแซนโทน (Xanthone) ซึ่งเป็นสารประกอบตามธรรมชาติที่พบมากในมังคุด
2. มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ และอาจช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรีย หนึ่งในสาเหตุที่ก่อให้เกิดสิว
3. มีฤทธิ์ต้านมะเร็ง โดยการศึกษาจากสถาบันสุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (NIH) ชี้ว่า สารสกัดจากเปลือกมังคุดอย่างแซนโทน (Xanthone) สามารถช่วยชะลอและยังยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้
4. ช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง มังคุดมีวิตามินซีที่จำเป็นต่อการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน อาจเสริมสร้างให้ระบบภูมิคุ้มกันต่อสู้กับเชื้อโรค หรือสิ่งแปลกปลอมเข้ามาในร่างกายได้
5. ช่วยบำรุงผิว วิตามินซีช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจนซึ่งมีส่วนช่วยในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อต่าง ๆ ในร่างกาย ลดการเกิดริ้วรอย
6. ช่วยลดน้ำหนัก มังคุดอาจช่วยทำให้ร่างกายเผาผลาญไขมันได้ดีขึ้น และอาจมีส่วนช่วยในการควบคุมน้ำหนัก
7. ช่วยในการย่อยอาหาร มังคุดอุดมไปด้วยไฟเบอร์ หรือใยอาหาร ซึ่งอาจช่วยปรับสมดุลของระบบลำไส้ ทำให้ขับถ่ายได้คล่องขึ้น
8. ช่วยควบคุมน้ำตาลในเลือด งานศึกษาวิจัยชิ้นหนึ่งของสถาบันสุขภาพแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (NIH) ซึ่งเป็นงานศึกษาวิจัยกลุ่มตัวอย่างผู้หญิงอ้วนและมีภาวะดื้ออินซูลินเป็นเวลา 26 สัปดาห์ พบว่า กลุ่มตัวอย่างที่ได้รับสารสกัดแซนโทนจากมังคุด 400 มิลลิกรัม/วัน มีระดับน้ำตาลในเลือดที่สมดุลขึ้น และมีภาวะดื้ออินซูลินน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด
9. อาจช่วยป้องกันโรคเกี่ยวกับระบบประสาท เช่น โรคสมองเสื่อม อัลไซเมอร์ พาร์กินสัน เนื่องจากสารแซนโทนในมังคุดอาจช่วยบำรุงระบบประสาทและสมอง
10. ลดปัจจัยเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ เนื่องจากเปลือกมังคุดมีสารแซนโทนอาจช่วยให้หลอดเลือดขยายตัว ส่งผลให้หลอดเลือดไม่ตีบตัน เลือดไหลเวียนสะดวกขึ้น จึงอาจลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ

สรรพคุณทางยาของมังคุด

สรรพคุณตามตำรายาไทยของมังคุด มีดังนี้

ข้อควรระวังในการรับประทานมังคุด

บุคคลเหล่านี้ อาจต้องงดหรือหลีกเลี่ยงการรับประทานมังคุด

• สตรีตั้งครรภ์และให้นมบุตร ควรรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม คือประมาณ 6-7 ลูก เพราะมังคุดเป็นผลไม้ที่มีรสหวาน หากผู้ที่ตั้งครรภ์รับประทานมากเกินไป อาจส่งผลทำให้น้ำตาลในเลือดสูง และเกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ได้
• ผู้ที่มีภาวะเลือดออกผิดปกติ หรือเลือดออกง่ายและหยุดไหลยาก เพราะมังคุดอาจทำให้เลือดแข็งตัวช้า และอาจส่งผลต่อการตกเลือดได้
• ผู้ที่ต้องเข้ารับการผ่าตัด ควรงดรับประทานมังคุด 2 สัปดาห์ก่อนผ่าตัด เนื่องจากมังคุดอาจทำให้เลือดแข็งตัวช้า และเพิ่มความเสี่ยงในการตกเลือดระหว่างหรือหลังการผ่าตัด

เคล็ดลับ การเลือกซื้อมังคุด

มังคุดเปลือกสีม่วงแดงเข้ม ไม่แข็ง ขั้วดูสด มักมีรสหวาน ส่วนมังคุดที่มีผิวสีแดงมักจะมีรสหวานอมเปรี้ยว เมื่อปอกเปลือกออกจะเห็นเนื้อมังคุดเป็นพูสีขาวนวล แต่ถ้าหากเป็นเนื้อใสและแข็ง จะเรียกว่ามังคุดแก้ว โดยวิธีการปอกมังคุดควรใช้มีดผ่าเป็นเส้นกากบาทที่ก้นผลแล้วบิดออก เพื่อไม่ให้เนื้อช้ำ