ต่อมทอนซิลโต (Tonsillar Hypertrophy) คือ การที่เนื้อเยื่อทอนซิล (Tonsillar) มีขนาดโตขึ้นอย่างผิดปกติ อาการต่อมทอนซิลโตที่รุนแรงนั้นส่งผลให้มีอาการบวมและหายใจลำบาก ถ้าหากเนื้อเยื่อทอนซิลนี้มีขนาดใหญ่อย่างเรื้อรัง คุณหมออาจแนะนำให้ผ่าตัดต่อมทอนซิล เพื่อกำจัดเนื้อเยื่อส่วนเกินออกไป
คำจำกัดความ
ต่อมทอนซิลโต (Tonsillar Hypertrophy) คืออะไร
ต่อมทอนซิลโต (Tonsillar Hypertrophy) คือ การที่เนื้อเยื่อทอนซิล (Tonsillar) มีขนาดโตขึ้นอย่างผิดปกติ อาการต่อมทอนซิลโตที่รุนแรงนั้นส่งผลให้มีอาการบวมและหายใจลำบาก ถ้าหากเนื้อเยื่อทอนซิลนี้มีขนาดใหญ่อย่างเรื้อรัง คุณหมออาจแนะนำให้ผ่าตัดต่อมทอนซิล เพื่อกำจัดเนื้อเยื่อส่วนเกินออกไป
พบได้บ่อยได้แค่ไหน
ต่อมทอนซิลโตเป็นอาการที่พบมากในเด็ก แต่อาจสามารถพบในผู้ใหญ่ได้เช่นกัน สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติม โปรดปรึกษาแพทย์
อาการ
อาการของ โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ
อาการของ โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ มีดังต่อไปนี้
- มีกลิ่นปากเรื้อรัง
- หายใจทางปาก
- กรนผิดปกติ
- มีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ (Sleep Apnea)
- ไม่สามารถเพิ่มน้ำหนักได้
- เบื่ออาหาร
- มีอาการเหนื่อยล้า อ่อนเพลียเรื้อรัง
- มีอาการติดเชื้อในหูเรื้อรัง
- สูญเสียการได้ยิน
- โรคไซนัสอักเสบที่เป็นๆ หายๆ
อาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใด ๆ โปรดปรึกษากับคุณหมอ
ควรไปพบหมอเมื่อไร
ถ้าคุณมีอาการใด ๆ ที่กล่าวมาข้างต้น หรือมีข้อสงสัยใด ๆ ควรปรึกษากับคุณหมอ เนื่องจากร่างกายของแต่ละคนมีความแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดจึงควรพูดคุยกับหมอ เพื่อหาแนวทางในการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณ
สาเหตุ
สาเหตุของ ต่อมทอนซิลโต
โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ เป็นผลแบบเรื้อรังหรือชั่วคราวจากการติดเชื้อ สาเหตุโดยทั่วไปที่ทำให้ต่อมทอลซิลโต คือ อาการป่วยที่เป็น ๆ หาย ๆ หรือการติดเชื้อที่บริเวณด้านในและรอบ ๆ ลำคอ เนื่องจากต่อมทอนซิลมีหน้าที่ในการผลิตแอนติบอดี้ (Antibody) เพื่อมาต่อสู้กับการติดเชื้อ ดังนั้น เมื่อคุณมีอาการป่วยบ่อย ๆ จึงทำให้ต่อมทอนซิลของคุณถูกกระตุ้นซ้ำ ๆ นอกจากนี้ โรคภูมิแพ้ก็อาจมีส่วนในการเพิ่มขนาดของต่อมทอนซิล ส่งผลให้เกิดอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติ
แพทย์ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าอะไรที่เป็นสเหตุของการเกิดอาการต่อมทอนซิลโตแบบเรื้อรัง แต่การได้รับควันบุหรี่มือสอง (Secondhand Tobacco) และมลภาวะที่เป็นพิษ สามารถทำให้เป็น โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ ได้
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเพิ่มความเสี่ยงในการเกิด โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิด โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ มีดังต่อไปนี้
- ประวัติการมีอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติในครอบครัว
- มีอาการป่วยหรือติดเชื้ออยู่เป็นประจำ
- เป็นโรคภูมิแพ้
การวินิจฉัยและการรักษาโรค
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัยอาการ โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ
- หากมีอาการต่อมทอนซิลโตที่ทำให้เจ็บปวด ควรพบคุณหมอเพื่อตรวจหาอาการติดเชื้อแฝงที่จำเป็นต้องรักษา
- เด็กเล็กที่มีต่อมทอนซิลขนาดใหญ่ ควรไปหาคุณหมอ
- หากมีปัญหาด้านการนอนหรือการกินอาหาร แม้จะไม่มีอาการเจ็บปวดใด ๆ ให้เห็น คุณหมอจะเริ่มตรวจโดยการสอบถามประวัติการรักษา และอาการที่คุณเป็น รวมถึงอาจจะตรวจสอบบริเวณคอว่า มีอาการบวมเกิดขึ้นหรือไม่
นอกจากนี้ คุณหมออาจจะทำการเพาะเชื้อในลำคอ ขึ้นอยู่กับอาการของคุณ การเพาะเชื้อประกอบไปด้วย การใช้ชุดอุปกรณ์ทดสอบ ป้ายเอาเนื้อเยื่อบริเวณด้านหลังคอหอย ไปตรวจหาอาการติดเชื้อแบคทีเรีย ในบางครั้งคุณอาจจะต้องเอ็กซเรย์ให้หมอได้เห็นเนื้อเยื่ออ่อนในลำคอของคุณได้ชัด ๆ
หากคุณมีปัญหา เช่น นอนไม่หลับหรือกรนเสียงดัง คุณหมออาจจะแนะนำให้คุณลองการตรวจสุขภาพการนอนหลับ เพื่อหาดูว่าคุณมีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ ที่เกิดจากอาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติหรือไม่ วิธีการคือให้คุณนอนหลับในห้องแล็บที่ออกแบบมาเป็นพิเศษ โดยมีคุณหมอคอยจับตาดูลักษณะการหายใจและสัญญาณชีพจรอื่น ๆ ของคุณ
วิธีรักษาอาการ โรคต่อมทอนซิลโตผิดปกติ
อาการต่อมทอนซิลโตผิดปกติจำเป็นต้องได้รับการรักษา ก็ต่อเมื่อมันส่งผลกระทบกับการนอนหลับ การกินอาหาร หรือการหายใจของคุณ อย่างไรก็ตาม หากสาเหตุมาจากการติดเชื้อแฝง คุณอาจต้องได้รับแอนติบอดี้ แต่ถ้าสาเหตุมาจากโรคภูมิแพ้ คุณหมออาจจะแนะนำให้คุณใช้ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก หรือไม่ก็ใช้ยาต้านฮิสตามีน (Antihistamine) เพื่อรักษาอาการของคุณ
หากอาการต่อมทอนซิลโตส่งผลกระทบต่อการหายใจของคุณ แต่ไม่ได้มีสาเหตุมาจากโรคแฝงต่าง ๆ คุณอาจจำเป็นต้องใช้วิธีการผ่าตัด เรียกว่าการผ่าตัดต่อมทอนซิล เพื่อกำจัดเนื้อส่วนเกินออก ซึ่งจะช่วยให้ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับดีขึ้น ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
ขณะที่ผ่าตัดต่อมทอนซิล คุณหมออาจผ่าเอาต่อมอะดีนอยด์ (Adenoids) ซึ่งเป็นต่อม 2 ต่อมบริเวณด้านหลังจมูกใกล้กับเพดานปากออกไปด้วยเช่นกัน
ผ่าตัดต่อมทอนซิลเป็นขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน และใช้แค่ยาชาธรรมดา คนส่วนใหญ่หลังการผ่าตัดสามารถกลับบ้านได้ในวันเดียวกัน เพื่อพักรักษาตัวเป็นเวลาประมาณ 7-10 วัน
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ หรือการเยียวยาตนเองแบบไหน ที่จะช่วยรับมืออาการต่อมทอนซิลโต
ไลฟ์สไตล์และการเยียวยาด้วยตนเองต่อไปนี้ อาจจะช่วยคุณรับมืออาการต่อมทอนซิลโตได้
- การสูดไอน้ำ อาจช่วยลดอาการคัดจมูก และช่วยให้หายใจได้สะดวกขึ้น
- กลั้วคอด้วยน้ำเกลืออุ่น ๆ เพื่อบรรเทาอาการเจ็บคอ นอกจากนี้ยังสามารถยับยั้งการแพร่กระจายของการติดเชื้อได้อีกด้วย ใช้คู่กับวิธีการสูดไอน้ำเพื่อให้ได้ผลดีที่สุด
- สามารถใช้น้ำผึ้งธรรมชาติ ที่มีคุณสมบัติในการต้านแบคทีเรีย และขมิ้น ซึ่งมีคุณสมบัติในการต้านอาการอักเสบ เพื่อลดอาการบวมและป้องกันการติดเชื้อได้ ผสมทั้ง 2 อย่างในปริมาณที่เท่ากัน รับประทาน 4 ครั้งต่อวัน
