โรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก อาการ สาเหตุ การรักษา

โรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก (Monogenic Diabetes) เป็นภาวะกลุ่มหนึ่งของโรคเบาหวาน ซึ่งอาจเกิดจากการกลายพันธุ์ของพ่อแม่หรือความผิดปกติของยีนส์ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ ภาวะขาดน้ำ สำหรับวิธีการรักษาผู้ป่วยจะต้องได้รับการรักษาโดยการฉีดฮอร์โมนอินซูลินเป็นหลัก ควบคู่ไปกับการรับประทานอาหารอาหารและออกกำลังกายที่เหมาะสม

คำจำกัดความ

โรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก คืออะไร?

โรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก เป็นประเภทของโรคเบาหวานที่พบได้ยาก เกิดจากความผิดปกติของยีนส์หรือกลายพันธุ์มาจากพ่อแม่ ทำให้ร่างกายไม่สามารถผลิตอินซูลินได้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 ประเภท หลัก ๆ คือ 

• เบาหวานในทารกแรกเกิด (Neonatal Diabetes Mellitus: NDM) เกิดขึ้นครั้งแรกในช่วง 6 เดือนแรกเกิด มีสาเหตุจากความผิดปกติของการพัฒนาตับอ่อน อาจส่งผลให้ผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวานตลอดชีวิต แต่ในผู้ป่วยบางรายอาจเป็นภาวะนี้เพียงชั่วคราว และกลับมาเป็นอีกครั้งในช่วงวัยรุ่น 
• เบาหวานที่เกิดจากความผิดปกติของยีนส์ (Maturity-Onset Diabetes of the Young: MODY) เกิดขึ้นครั้งแรกในช่วงอายุ 25-35 ปี โดยการกลายพันธุ์นี้เกิดจากยีนที่ควบคุมการทำงานของตับอ่อนผิดปกติ

อาการ

อาการของโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

ผู้ป่วยโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิกส่วนใหญ่มีอาการ ดังต่อไปนี้

• ภาวะร่างกายขาดน้ำ
• เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย
• ปัสสาวะบ่อย
• กระหายน้ำ
• ปากแห้ง
• สายตาผิดปกติ เช่น เห็นภาพไม่ชัด สายตาพร่าวมัว 

สาเหตุ

สาเหตุของโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

สาเหตุของโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิกส่วนใหญ่อาจเกิดจากการกลายพันธุ์ทางพันธุกรรมจากพ่อหรือแม่ของทารก 

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงของโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

ปัจจัยเสี่ยงของโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก มีดังต่อไปนี้

• ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
• สมาชิกในครอบครัวมีประวัติทางสุขภาพเกี่ยวข้องกับโรคเบาหวานมาหลายช่วงอายุคน
• ผู้ที่มีประวัติสุขภาพเกี่ยวกับโรคอ้วน
• ภาวะอื่น ๆ ที่เกิดจากกลายพันธุ์ของยีน เช่น ซีสต์ในไต

การวินิจฉัยและการรักษา

ข้อมูลที่นำเสนอไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ ได้โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยเบาหวานแบบโมโนเจนิก

คุณหมออาจวินิจฉัยโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิกเบื้องต้นด้วยการเก็บตัวอย่างเลือดมาตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด รวมถึงการตรวจทางพันธุกรรม หากเกิดการกลายพันธ์บนยีนด้อย แสดงว่ายีนนั้นได้รับการถ่ายทอดทางพันธุกรรมที่ผิดปกติจากพ่อและแม่ คุณหมออาจวินิจฉัยว่าผู้ป่วยโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

การรักษาโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

สำหรับวิธีการรักษาโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก อาจขึ้นอยู่กับสาเหตุของแต่ละบุคคล โดยส่วนใหญ่คุณหมออาจแนะนำให้ผู้ป่วยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ 

ในผู้ป่วยบางรายคุณหมออาจแนะนำให้ฉีดอินซูลินหรือยากลุ่มซัลโฟนิลยูเรีย (Sulfonylurea) ซึ่งมีคุณสมบัติช่วยกระตุ้นให้ตับอ่อนหลั่งอินซูลินเพิ่มขึ้น

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเอง

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อจัดการกับโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก

การดูแลตัวเองเพื่อลดความเสี่ยงโรคเบาหวานแบบโมโนเจนิก มีดังนี้

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เช่น อาหารมีเส้นใยอาหารสูง อาหารไขมันต่ำ ผักและผลไม้
• ออกกำลังกายในระดับความเข้มข้นปานกลางประมาณ 30 นาทีต่อวัน เช่น แอโรบิก
• ลดน้ำหนักส่วนเกิน ด้วยการควบคุมอาหารและการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานและโรคหลอดเลือดหัวใจ

[embed-health-tool-bmi]