Postprandial Glucose คือ ระดับน้ำตาลกลูโคสหลังมื้ออาหาร ซึ่งหากมีค่ามากกว่าเกณฑ์ที่เหมาะสมอาจหมายถึงเป็นโรคเบาหวานได้ วิธีตรวจระดับน้ำตาลกลูโคสหลังมื้ออาหารโดยทั่วไป คุณหมอจะให้ผู้รับการตรวจดื่มน้ำเชื่อมกลูโคสแล้วรอเป็นเวลา 2 ชั่วโมง จึงเจาะเลือดเพื่อตรวจค่าระดับน้ำตาล
Postprandial Glucose คือ อะไร
Postprandial Glucose หรือระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร หมายถึง ระดับน้ำตาลในเลือดซึ่งจะเพิ่มสูงขึ้นหลังบริโภคอาหารที่มีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรต เช่น ข้าวขาว เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมปัง มันฝรั่งทอด น้ำหวาน
โดยทั่วไป ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดจะขึ้นสูงสุดในช่วง 1 ชั่วโมงแรกหลังมื้ออาหาร และจะค่อย ๆ ลดลงจนอยู่ในระดับปกติภายใน 2-3 ชั่วโมง
ทั้งนี้ ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหารของผู้ที่มีสุขภาพปกติจะไม่เกิน 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร หากระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดสูงกว่านั้น หมายความว่า เป็นโรคเบาหวาน
ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร ตรวจได้อย่างไร
การตรวจระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร สามารถตรวจด้วยวิธีที่เรียกว่า 2-hour Glucose Tolerance Test หรือการตรวจความทนทานต่อกลูโคสแบบ 2 ชั่วโมง โดยผู้ที่เข้ารับการตรวจจะต้องงดอาหารเเละเครื่องดื่มที่มีพลังงานอย่างน้อย 8 – 12 ชั่วโมงก่อนเข้ารับการตรวจ
เมื่อถึงห้องตรวจ จะให้ผู้รับการตรวจดื่มสารละลายกลูโคส 75 กรัม ให้หมดภายใน 5 นาที จากนั้นรอ 2 ชั่วโมงเเล้วจึงเจาะเลือดตรวจระดับน้ำตาล ซึ่งจะเป็นตัวบอกว่าร่างกายสามารถจัดการกับน้ำตาลได้ดีมากน้อยเพียงใด โดยระหว่างนี้ยังมิให้รับประทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มก่อนเจาะเลือด สำหรับค่าระดับน้ำตาล สามารถแปลผลได้ดังต่อไปนี้
- ระดับน้ำตาลต่ำกว่า 140 มิลลิกรัม/เดซิลิตร หมายถึง สุขภาพปกติ
- ระดับน้ำตาล 140-199 มิลลิกรัม/เดซิลิตร หมายถึง เสี่ยงเป็นโรคเบาหวานหรือมีภาวะก่อนเบาหวาน
- ระดับน้ำตาลตั้งแต่ 200 มิลลิกรัม/เดซิลิตรขึ้นไป หมายถึง เข้าข่ายเป็นโรคเบาหวาน
ทั้งนี้ ระหว่างรอเจาะเลือด ไม่ควรสูบบุหรี่หรือออกกำลังกาย เพราะอาจทำให้ผลตรวจคลาดเคลื่อนได้ อีกทั้งควรทำจิตใจให้สบาย ไม่ควรวิตกกังวล เพราะความเครียดอาจทำให้ผลตรวจคลาดเคลื่อนได้เช่นกัน
ใครบ้างที่ควรเข้ารับการตรวจ Postprandial Glucose
ปกติแล้ว คุณหมอจะขอตรวจระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร ในผู้ที่เสี่ยงเกิดโรคเบาหวาน เช่น เคยมีภาวะก่อนเบาหวาน เคยเป็นเบาหวานขณะตั้งครรภ์ มีภาวะน้ำหนักเกิน หรือมีอาการที่อาจเป็นสัญญาณของเบาหวานเช่น
ถ่ายปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำมากกว่าปกติ สายตาพร่ามัว รู้สึกเหนื่อยล้า หมดแรง หิวบ่อย น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ แผลหายช้า Postprandial Glucose ต่างกับ Fasting Blood Glucose อย่างไร
Postprandial Glucose คือ ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร ในขณะที่ Fasting Blood Glucose คือ ระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดขณะอดอาหาร
ทั้งนี้ ผู้ที่จะเข้ารับการตรวจระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดขณะอดอาหาร ต้องงดอาหารและเครื่องดื่มที่มีพลังงานมาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง แล้วจึงเจาะเลือดตรวจ (โดยไม่ต้องดื่มน้ำเชื่อมหรือนั่งรอ) และสามารถแปลผลค่าระดับน้ำตาลได้ดังนี้
- ระดับน้ำตาลต่ำกว่า 100 มิลลิกรัม/เดซิลิตร หมายถึง สุขภาพปกติ
- ระดับน้ำตาล 100-125 มิลลิกรัม/เดซิลิตร หมายถึง เสี่ยงเป็นโรคเบาหวานหรือมีภาวะก่อนเบาหวาน
- ระดับน้ำตาล 126 มิลลิกรัม/เดซิลิตรขึ้นไป หมายถึง เข้าข่ายกำลังเป็นโรคเบาหวาน
ทั้งนี้ หลังตรวจระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือดหลังมื้ออาหาร ด้วยวิธีตรวจความทนทานต่อกลูโคสแบบ 2 ชั่วโมงแล้ว บางครั้งอาจจำเป็นต้องเข้ารับการตรวจระดับน้ำตาลด้วยวิธีอื่น ๆ เพิ่มเติม เช่น การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดแบบอดอาหาร หรือการตรวจระดับน้ำตาลสะสม โดยเฉพาะในผู้ที่มีค่าระดับน้ำตาลระหว่าง 140-199 มิลลิกรัม/เดซิลิตร เพื่อให้สามารถวินิจฉัยได้ชัดเจนขึ้น