ทำไมผู้ป่วยเบาหวานจึงต้องลดน้ำหนัก และควรลดแบบไหน

ทำไมผู้ป่วยเบาหวานจึงต้องลดน้ำหนัก ก็เพราะว่าสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน การควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เนื่องจากการมีน้ำหนักตัวที่สมส่วนจะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม ซึ่งทำให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวานน้อยลง ห่างไกลจากภาวะสุขภาพอันตรายอย่างโรคหัวใจและหลอดเลือด โรคหลอดเลือดสมอง ช่วยควบคุมระดับความดันโลหิตและระดับคอเลสเตอรอล และช่วยให้ผู้ป่วยอยู่ในระยะสงบของโรค (Diabetes remission) ที่อาจทำให้มีชีวิตที่ยืนยาวใกล้เคียงกับคนทั่วไปได้

ทำไมผู้ป่วยเบาหวานจึงต้องลดน้ำหนัก

การมีน้ำหนักส่วนเกินหรือมีไขมันรอบหน้าท้องอาจหมายความว่าอวัยวะภายในร่างกายก็มีไขมันก่อตัวอยู่รอบ ๆ ได้เช่นเดียวกัน และส่งผลให้เกิดภาวะดื้ออินซูลิน (Insulin resistance) ซึ่งเป็นภาวะที่เซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายไม่สามารถตอบสนองการทำงานของฮอร์โมนอินซูลินจากตับอ่อนได้ตามปกติ อันเป็นสาเหตุของการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ดังนั้น หากผู้ป่วยเบาหวานเริ่มต้นลดน้ำหนักและออกกำลังกายเป็นประจำเพื่อเผาผลาญไขมันส่วนเกินออกจากร่างกาย ก็อาจเป็นประโยชน์ในการช่วยให้ร่างกายดื้ออินซูลินน้อยลงหรืออาจช่วยให้อินซูลินที่ฉีดเข้าสู่ร่างกายสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

เป้าหมายน้ำหนักของผู้ป่วยเบาหวาน

ผู้ป่วยเบาหวานควรมุ่งเน้นการมีน้ำหนักตัวที่เหมาะสมกับส่วนสูงของตัวเอง โดยอาจคำนวณด้วยการใช้ดัชนีมวลกาย หรือ BMI ซึ่งเป็นเกณฑ์ที่ใช้ชี้วัดระดับไขมันในร่างกายที่เป็นค่าสากล และสามารถใช้ได้ทั้งกับคนทั่วไปและผู้ป่วยเบาหวาน เพื่อนำมาใช้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมให้ดีต่อสุขภาพมากขึ้น

โดยค่า BMI ใช้วิธีคำนวณจากค่า น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) ÷ ส่วนสูง (เมตร) ยกกำลังสอง และแสดงค่าเป็นหน่วย กิโลกรัม/เมตร2 หรืออาจคำนวณได้ง่าย ๆ จากการใช้เครื่องคำนวณ หาค่า BMI หรือดัชนีมวลกาย ต่อไปนี้ 

วิธีลดน้ำหนักที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน

การลดน้ำหนักด้วยวิธีต่อไปนี้ อาจช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานมีน้ำหนักตัวที่เหมาะสมตามเป้าหมายได้