หลังผ่าคลอด คือช่วงเวลาหลังการผ่าตัดเพื่อนำทารกออกมาจากครรภ์มารดา อาจเป็นการผ่าคลอดแบบปกติ หรือการผ่าคลอดก่อนกำหนด รวมทั้งการผ่าคลอดในผู้ที่เกิดภาวะแทรกซ้อนขณะตั้งครรภ์เพื่อช่วยชีวิตทารก หรือตัวคุณแม่ไว้ให้ปลอดภัยที่สุด เมื่อผ่าคลอดเสร็จแล้ว คุณแม่อาจต้องอยู่โรงพยาบาลประมาณ 3-4 วันเพื่อพักฟื้นร่างกาย หากต้องการผ่าคลอด ควรหาข้อมูลเกี่ยวกับการดูแลตนเองเพื่อการฟื้นฟูร่างกายให้กลับมาแข็งแรงโดยเร็วที่สุด
[embed-health-tool-due-date]
หลังผ่าคลอด มีวิธีดูแลร่างกายอย่างไรบ้าง
หลังผ่าคลอด คุณแม่อาจรู้สึกอ่อนเพลียและเจ็บแผลผ่าตัด ควรพยายามพักผ่อนและค่อย ๆ ดูแลตนเองตามคำแนะนำของคุณหมอเพื่อฟื้นฟูร่างกายและแผลผ่าตัดด้วยวิธีต่อไปนี้
นอนหลับให้เพียงพอ
การผ่าคลอดเหมือนกับการผ่าตัดอื่น ๆ ที่ร่างกายต้องการเวลาในการฟื้นฟูหลังผ่าตัด โดยปกติ หากไม่มีภาวะแทรกซ้อน คุณแม่มักพักฟื้นอยู่ที่โรงพยาบาลเป็นเวลาประมาณ 3-4 วัน หรือตามที่คุณหมอเห็นสมควร หลังจากนั้น คุณแม่ที่ผ่าคลอดควรพักฟื้นร่างกายอย่างน้อย 6 สัปดาห์ขึ้นไป และเพื่อให้เกิดการเยียวยาร่างกายอย่างเต็มที่ จึงควรนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอในช่วงเวลานี้
อย่างไรก็ตาม การพักผ่อนหลังคลอดสำหรับคุณแม่ อาจทำได้ยาก เนื่องจากต้องดูแลทารก ดังนั้น คุณแม่จึงควรนอนหลับพักผ่อนให้มากที่สุดในเวลาที่สามารถนอนได้ เช่น ตอนที่ลูกหลับ นอกจากนี้ อาจขอความช่วยเหลือจากคนใกล้ชิดหรือจ้างแม่บ้านในการทำงานบ้าน และงานอื่น ๆ เพื่อให้มีเวลาพักผ่อนมากขึ้น ก็จะส่งผลให้ร่างกายฟื้นฟูตัวเองได้เร็วขึ้นหลังผ่าคลอด
ระมัดระวังในการทำกิจกรรมต่าง ๆ
แม่หลังผ่าคลอดควรระมัดระวังและดูแลตนเองมากเป็นพิเศษในช่วงแรก ๆ ควรหลีกเลี่ยงการเดินขึ้น-ลงบันได เท่าที่จะทำได้ และไม่ควรยกของหนัก เพราะโดยปกติแล้วอาจใช้เวลาถึง 8 สัปดาห์กว่าจะสามารถกลับมาใช้ชีวิตปกติ และคุณแม่ที่เพิ่งผ่านการผ่าคลอด ควรปรึกษาคุณหมอ กรณีที่ต้องการออกกำลังกาย ขับรถ หรือไปทำงาน นอกจากนี้ ไม่ใช่แค่เพียงการดูแลสุขภาพกาย แต่สุขภาพจิตก็สำคัญ การมีลูกอาจทำให้รู้สึกเหนื่อย เศร้า หรือผิดหวัง อาจมีภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ควรหาวิธีรับมือ อาจระบายให้คนที่ไว้ใจฟัง หรือปรึกษาแพทย์
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
การรับอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะคุณแม่ที่ให้นมลูกเอง เนื่องจากทารกจำเป็นต้องได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอ และการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ครบทั้ง 5 หมู่ นอกจากจะทำให้ทารกแข็งแรงแล้ว ยังทำให้คุณแม่แข็งแรงด้วย อีกทั้ง การรับประทานผักและผลไม้ขณะให้นมลูกอาจช่วยให้น้ำนมมีรสชาติดี นอกจากการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์แล้ว คุณแม่ควรดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อป้องกันอาการท้องผูก และเพื่อให้มีน้ำนมเพียงพอสำหรับลูกน้อย
เดินออกกำลังกาย
หลังผ่าคลอด คุณแม่ไม่ควรออกกำลังกายด้วยการยกน้ำหนัก และควรหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายอย่างหนัก แต่ควรเลือกออกกำลังกายเบา ๆ เช่น การเดิน เพราะการเคลื่อนไหวร่างกาย จะช่วยให้ร่างกายฟื้นฟูได้เร็วขึ้น ป้องกันเกิดพังผืดบริเวณบาดแผลผ่าตัด และป้องกันอาการท้องผูกด้วย
เมื่อไรที่ควรไปหาคุณหมอ
หลังผ่าคลอดเมื่อกลับไปพักฟื้นที่บ้าน คุณแม่ควรสังเกตตัวเอง หากมีอาการดังต่อไปนี้ ควรไปหาคุณหมอทันที
