ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เป็นผลิตภัณฑ์ที่ผู้ปกครองใช้เพื่อทำความสะอาดบ้าน เสื้อผ้าและที่นอนของลูก เพื่อขจัดสิ่งสกปรกและป้องกันเชื้อโรคที่อาจเป็นอันตรายต่อลูกรัก แต่ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดเหล่านี้ อาจเป็นหนึ่งตัวการที่ทำให้ลูกเสี่ยงเป็นโรคหอบหืดได้ เนื่องจากสารเคมีรุนแรงที่เป็นอันตรายอาจซึมเข้าสู่ผิวและระบบทางเดินหายใจ ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอักเสบ จนอาจส่งผลให้เกิดภาวะหายใจมีเสียงหวีดและโรคหืดในเด็กได้
[embed-health-tool-vaccination-tool]
ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงโรคหอบหืดในเด็ก
ผลการศึกษาวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร Canadian Medical Association Journal เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 ศึกษาเกี่ยวกับการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดกับสุขภาพทางเดินหายใจ เผยว่า เด็กวัยแรกเกิดถึง 3 เดือน ที่สัมผัสหรือสูดดมผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบ่อยครั้ง จะทำให้เด็กมีความเสี่ยงเกิดโรคหอบหืดเพิ่มขึ้นถึง 37% โดยจะพบอาการเมื่อเด็กมีอายุได้ 3 ปี และไม่ใช่แค่โรคหอบหืด แต่ความเสี่ยงในการเกิดภาวะหอบเฉียบพลันและฟังปอดพบเสียงหวีด หรือภาวะหายใจมีเสียงหวีดกำเริบซ้ำหลายครั้ง (Recurrent Wheezing) อาจเพิ่มขึ้นถึง 35%
โดยนักวิจัยเผยว่า สาเหตุที่เด็กทารกได้รับผลกระทบจากผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมากกว่าเด็กวัยอื่น อาจเป็นเพราะเด็กวัยนี้ใช้เวลากว่า 80-90% ในบ้าน อีกทั้งยังมีอัตราการหายใจสูงกว่า และมักสัมผัสกับพื้นผิวในบ้านเป็นประจำ สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดจึงเข้าสู่ร่างกายผ่านทางปอดและผิวหนังได้มากกว่า
ทีมนักวิจัยทำการเก็บข้อมูล โดยให้ผู้ปกครองของเด็กที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบ้านตั้งแต่แรกเกิดจนถึงอายุ 4 เดือน กว่า 2,000 คน ทำแบบสอบถามเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ที่ใช้ และผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ที่ผู้ปกครองใช้ ได้แก่ สบู่เหลวล้างมือ น้ำยาล้างจาน น้ำยาทำความสะอาดพื้นสูตรสำหรับหลายพื้นผิว น้ำยาเช็ดกระจก และสบู่ซักผ้าหรือน้ำยาซักผ้า พบว่าผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดประเภทสเปรย์และมีกลิ่นสังเคราะห์ สามารถกระตุ้นให้เกิดโรคหอบหืดได้มากที่สุด
ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดส่งผลเสียต่อสุขภาพอย่างไร
ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดสามารถส่งผลเสียต่อสุขภาพของเด็กได้ อาจเป็นเพราะ สารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำร้ายระบบทางเดินหายใจของเด็ก โดยการกระตุ้นกลไกการอักเสบของระบบภูมิคุ้มกัน ทั้งยังอาจทำให้ไมโครไบโอม (Microbiome) ซึ่งเป็นดีเอ็นเอของจุลินทรีย์ที่ดีต่อสุขภาพในร่างกายของเด็กเปลี่ยนแปลงไป จนนำไปสู่อาการหอบหืดและหายใจมีเสียงหวีดได้ โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Canadian Medical Association Journal เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 ศึกษาเกี่ยวกับการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดกับสุขภาพทางเดินหายใจ พบว่า เด็กส่วนใหญ่ที่สัมผัสกับผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดมีความเสี่ยงเป็นโรคหอบหืดและหายใจมีเสียงหวีด เนื่องจากการอักเสบของระบบภูมิคุ้มกัน จนอาจนำไปสู่อาการภูมิแพ้ในอนาคต
วิธีป้องกันความเสี่ยงจากผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด
เพื่อป้องกันโรคหอบหืดและปัญหาภาวะหายใจมีเสียงหวีดในเด็ก เนื่องจากสารเคมีในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด คุณพ่อคุณแม่อาจสามารถปฏิบัติได้ดังนี้
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ หรือน้ำยาทำความสะอาดในรูปแบบสเปรย์ หรือผลิตภัณฑ์ที่มีสารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds) เป็นส่วนประกอบ เพราะเป็นสารที่เมื่อระเหยสู่บรรยากาศ สามารถส่งผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ เและอาจเป็นสารก่อมะเร็งได้ ทั้งยังก่อให้เกิดมลภาวะทางน้ำ มลภาวะทางอากาศหรือมลภาวะทางดินได้ จึงควรหันมาใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่ปราศจากกลิ่นสังเคราะห์ แอลกอฮอล์ และสารเคมีอันตราย โดยอ่านฉลากและเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีส่วนประกอบจากธรรมชาติ หรือได้รับการรับรองว่าปลอดภัยกับเด็ก
- ป้องกันไม่ให้สิ่งสกปรกเข้าบ้าน เช่น เช็ดเท้าก่อนเข้าบ้าน ถอดรองเท้าไว้นอกบ้าน เพื่อลดปริมาณฝุ่นและสิ่งสกปรก อาจช่วยลดระยะเวลาในการทำความสะอาดและลดการใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีสารเคมีรุนแรง
- ใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดในปริมาณน้อย โดยการเจือจางด้วยน้ำเปล่าเพื่อลดความเป็นกรดที่อาจส่งผลกระทบต่อทางเดินหายใจและผิวของเด็ก