ฝัน ทำไมเราจึงฝัน ความฝันเกิดจากอะไร ความฝันมีความหมายอะไรหรือเปล่า คำถามพวกนี้แม้นักวิทยาศาสตร์และนักจิตวิทยาจะยังตอบได้ไม่ชัดเจน แต่ก็มีผลการศึกษาวิจัยหลายต่อหลายชิ้น ที่ทำให้เราพอจะเข้าใจที่มาที่ไปของความฝันนั้นได้
ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความ ฝัน
- ถึงแม้เราจะจำความฝันไม่ได้ แต่ผู้เชี่ยวชาญต่างก็คิดว่าในคืนๆ หนึ่งนั้น เราจะฝันกัน 3 ถึง 6 เรื่อง
- เชื่อกันว่าความฝันแต่ละเรื่องนั้น มีความยาวประมาณ 5 ถึง 20 นาที
- เมื่อตื่นขึ้นมานั้น คนเราจะลืมความฝันถึงประมาณ 95 เปอร์เซ็นต์
- ความฝันสามารถช่วยให้เราเรียนรู้ และพัฒนาความทรงจำในระยะยาวได้
- ผู้พิการทางสายตา มักจะฝันเกี่ยวกับประสาทสัมผัสทางด้านอื่น ได้มากกว่าคนสายตาดี
ทำไมเราถึงต้องฝัน
มีอยู่หลายทฤษฎีที่อธิบายว่า ทำไมเราถึงต้องฝัน ความฝัน เป็นส่วนหนึ่งของวงจรในการนอนหลับของคนเราหรือเปล่า? หรือความฝันเกิดขึ้นเพื่อจุดประสงค์อย่างอื่น? ซึ่งคำชี้แจงที่อาจจะช่วยให้เราคลายความสงสัยลงได้มีดังต่อไปนี้
- ความฝันเป็นตัวแทนของความปรารถนา และความต้องการจากจิตใต้สำนึก
- ความฝันเป็นการถอดความหมายของสัญญาณต่างๆ ที่ส่งจากสมองไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายในขณะที่เรานอนหลับ
- ความฝันเป็นการรวบรวม และประมวลผลข้อมูลต่างๆ ที่เราได้รับมาตลอดทั้งวัน
- ความฝันทำหน้าที่เป็น ‘จิตบำบัด‘ อย่างหนึ่ง
จากหลักฐานและวิธีการทำการศึกษาวิจัยแบบใหม่ๆ นักวิจัยก็สันนิษฐานได้ว่า ความฝันเกิดขึ้นเพื่อช่วยในการทำงานดังต่อไปนี้
- กลั่นกรองความทรงจำในขณะนอนหลับ ซึ่งสมองได้ทำการรวบรวมการเรียนรู้ และภาระกิจทางด้านความทรงจำต่างๆ และบันทึกการรับรู้ในขณะที่ตื่นอยู่เอาไว้
- จัดเตรียมภาพจำลองจากประสบการณ์ในชีวิตจริงไว้ใช้ในอนาคต เนื่องจากความฝันเป็นระบบย่อยของเครือข่ายเริ่มต้นของการตื่น ซึ่งมีบางส่วนของจิตใจยังทำงานอยู่ในขณะที่ฝัน
- ช่วยพัฒนาความสามารถทางด้านสติปัญญา
- สะท้อนการทำงานของจิตใต้สำนึกในรูปแบบของจิตวิเคราะห์
- เป็นแหล่งรวบรวมประสบการณ์ในปัจจุบัน ประมวลผลประสบการณ์ในอดีต และจัดเตรียมเอาไว้สำหรับอนาคต
- มีสิ่งที่เรายังไม่รู้เกี่ยวกับความฝันอีกมากมาย ธรรมชาติเต็มไปด้วยสิ่งลี้ลับ ที่นำมาเรียนรู้ในห้องทดลองได้ยาก แต่ด้วยเทคโนโลยีใหม่ๆ และเทคนิคในการทำการศึกษาวิจัยแบบใหม่ๆ ก็อาจช่วยให้เราเข้าใจอะไรๆ เกี่ยวกับความฝันมากขึ้นได้ในอนาคต
ความฝันบ่งบอกถึงอะไร
ก็เหมือนกับความคิดเห็นต่างๆ นานากับคำถามที่ว่า ทำไมเราถึงต้องฝันนั่นแหละ ความฝันบ่งบอกถึงอะไร…จึงมีการสันนิษฐานเอาไว้มากมายหลายอย่าง ผู้เชี่ยวชาญบางคนก็บอกว่า ความฝันไม่มีส่วนเชื่อมโยงกับอารมณ์ และความนึกคิดของเราจริงๆ ความฝันเป็นเพียงเรื่องแปลกๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับชีวิตจริงของเราเลย
บางคนก็บอกว่า ความฝันอาจสะท้อนความรู้สึกนึกคิดที่อยู่ภายในจิตใจของเราออกมา ไม่ว่าจะเป็นความปรารถนา ความกลัว และความกังวลในก้นบึ้งแห่งจิตใจ โดยเฉพาะความฝันที่เป็นเรื่องซ้ำๆ กัน ในการถอดความหมายจากความฝันของเรานั้น เราก็อาจได้ข้อมูลเชิงลึกในชีวิตของเราเองได้ และมีหลายคนที่บอกว่า ความฝันเกิดขึ้นจากไอเดียเริ่ดๆ ในขณะที่เรานอนหลับ ฉะนั้น ความฝันก็อาจมีส่วนเชื่อมโยงถึงความคิดสร้างสรรค์
ความฝันอาจเป็นลางบอกเหตุ
ถึงแม้จะมีตัวอย่างอยู่มากมาย ที่ความฝันกลายเป็นจริงขึ้นมา หรือความฝันกำลังพยายามจะบอกอะไรเรา เกี่ยวกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต แต่เวลาที่ความฝันกลายเป็นความจริงขึ้นมานั้น ผู้เชี่ยวชาญก็สันนิษฐานว่าน่าจะเพราะสิ่งต่อไปนี้
- เรื่องบังเอิญ
- หน่วยความจำที่ผิดพลาด
- ความมีสติที่กำลังพยายามกลั่นกรองข้อมูลที่รับได้มา
แต่อย่างไรก็ตาม บางครั้งความฝันก็กลายเป็นตัวกระตุ้นให้เราลงมือทำอะไรบางอย่าง ดังนั้น ความฝันจึงมีส่วนเปลี่ยนแปลงอนาคตของเราได้เหมือนกัน
ทำไมเราถึงฝันร้าย
ฝันร้ายมักเกิดขึ้นทั้งกับเด็กและผู้ใหญ่ ซึ่งโดยส่วนใหญ่ก็มักจะมีสาเหตุมากจาก
- ความเครียด ความสบสน และความกลัว
- การได้รับบาดเจ็บ
- ปัญหาทางด้านอารมณ์
- มีการใช้ยา
- ป่วย
ความฝันในเรื่องเดิมๆ เกิดขึ้นซ้ำๆ จิตใจสำนึกก็อาจพยายามจะบอกอะไรคุณ คุณก็ควรพิจารณาความฝันให้ดี ถ้าคุณคิดไม่ออกว่าทำไมถึงฝันร้ายแบบนี้บ่อยๆ ก็ไปคุยกับจิตแพทย์ซะ ซึ่งคุณหมออาจจะช่วยคุณหาสาเหตุของฝันร้าย และแนะนำเคล็ดลับดีๆ ให้คุณได้
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค และการรักษาโรคแต่อย่างใด
