ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (Sleep Apnea) ถือเป็นโรคนอนไม่หลับที่มีอันตรายร้ายแรง ส่วนใหญ่อาการเริ่มต้นของภาวะหยุดหายใจขณะหลับก็คือ กรนเสียงดัง และรู้สึกเหนื่อย แม้จะนอนหลับเต็มที่แล้วก็ตาม ดังนั้น การเรียนรู้วิธีการดูแลตัวเองจึงถือเป็นเรื่องที่ควรทำ ทาง Hello คุณหมอ จึงได้นำเรื่องนี้มาฝากกัน
ปัจจัยที่ทำให้เกิด ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
ก่อนจะไปถึงวิธีการดูแลตัวเอง ลองมาดูกันก่อนดีกว่าว่า ปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับมีอะไรบ้าง
- น้ำหนักเกิน โรคอ้วนนั้นสามารถเพิ่มความเสี่ยงของภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้อย่างมาก เนื่องจากไขมันที่สะสมรอบๆ ทางเดินหายใจส่วนบน สามารถขัดขวางการหายใจของคุณได้
- รอบคอ ผู้ที่มีรอบคอหนาอาจมีทางเดินหายใจที่แคบลง
- ทางเดินหายใจแคบ ทางเดินหายใจแคบอาจเกิดจากพันธุกรรม นอกจากนั้นเมื่อต่อมทอนซิล หรือโรคเนื้องอกในจมูก ยังสามารถทำให้ทางเดินหายใจขยายตัว จนไปปิดกันระบบทางเดินหายใจ โดยเฉพาะในเด็กได้ด้วย
- เพศชาย โดยทั่วไปแล้วเพศชายมักมีแนวโน้มในการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้มากกว่าเพศหญิงมากกว่า ประมาณ 2-3 เท่า อย่างไรก็ตาม ผู้หญิงที่มีน้ำหนักเกิน และอยู่ในช่วงวัยหมดประจำเดือนก็จะมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะการหยุดหายใจขณะหลับได้มากขึ้นเช่นกัน
- อายุมากขึ้น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับมักพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ
- ประวัติครอบครัว การที่คุณมีสมาชิกในครอบครัวมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ก็อาจจะเพิ่มความเสี่ยงให้กับตัวคุณได้
- สูบบุหรี่ ผู้ที่สูบบุหรี่จะมีแนวโน้มในการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ได้มากกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ถึง 3 เท่า เนื่องจากการสูบบุหรี่สามารถเพิ่มปริมาณการอักเสบ และกักเก็บของเหลวในไว้ในทางเดินหายใจส่วนบนนั่นเอง
- คัดจมูก หากคุณมีปัญหาเกี่ยวกับทางเดินหายใจในจมูก ไม่ว่าจะเกิดจากโรคหรืออาการแพ้ ก็ทำให้คุณมีแนวโน้มที่จะพัฒนาไปสู่ภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้เช่นกัน
วิธีดูแลตัวเองเมื่อเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
โดยปกติแล้วการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับแบบดั้งเดิม ก็คือการสวมหน้ากาก CPAP ในเวลากลางคืน แต่วิธีนั้นไม่สะดวกสบายเท่าไหร่นัก ดังนั้น ลองมาดูวิธีการดูแลตัวเองเมื่อเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ กันดีกว่า
รักษาน้ำหนักให้สมส่วน และรักษาร่างกายให้แข็งแรง
โดยปกติแล้วเมื่อเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับ แพทย์มักจะแนะนำให้ลดน้ำหนัก เนื่องจากโรคอ้วน โดยเฉพาะร่างกายในส่วนบนนั้น สามารถเพิ่มความเสี่ยงของการอุดตันทางเดินหายใจและทำให้ทางเดินจมูกแคบได้ สิ่งที่เกิดขึ้นเหล่านี้ อาจทำให้คุณหยุดหายใจกระทันหัน หรือหยุดหายใจเป็นระยะเวลานานขณะนอนหลับได้
การรักน้ำหนักตัวให้สมส่วน และการรักษาร่างกายให้แข็งแรง สามารถทำให้ทานเดินหายใจทำงานได้อย่างไม่ติดขัด นอกจากนั้น ยังช่วยลดอาการหยุดหายใจขณะหลับได้อีกด้วย
ลองเล่นโยคะ
การออกกำลังกายเป็นประจำ สามารถเพิ่มระดับพลังงานให้กับร่างกาย ทั้งยังเสริมสร้างหัวใจให้แข็งแรง และช่วยปรับปรุงภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้อีกด้วย โยคะสามารถช่วยปรับปรุงความแข็งแรงของระบบทางเดินหายใจ และกระตุ้นการไหลเวียนของออกซิเจนในเลือดได้อีกด้วย
ภาวะหยุดหายใจขณะหลับมีความเกี่ยวข้องกับการลดความอิ่มตัวของระดับออกซิเจนในเลือดของคุณ ดังนั้น โยคะจึงสามารถปรับปรุงระดับออกซิเจนนี้ได้ ผ่านการออกกำลังกายแบบฝึกการหายใจต่างๆ นั่นจึงเป็นเหตุผลว่า ทำไมการเล่นโยคะถึงช่วยลดภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้
เปลี่ยนตำแหน่งการนอน
การเปลี่ยนแปลงตำแหน่งการนอนเพียงเล็กน้อย ก็สามารถช่วยลดภาวการณ์หยุดหายใจขณะหลับได้ นอกจากนั้นยังช่วยปรับปรุงการพักผ่อนของคุณในตอนกลางคืนได้อีกด้วย จากการศึกษาในปี 2006 พบว่า มากกว่าครึ่งหนึ่งของผู้ป่วยที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับนั้นเกิดจากตำแหน่งการนอน
จากแหล่งการศึกษาที่เชื่อถือได้ แสดงให้เห็นว่า การนอนหงายอาจทำให้ภาวะหยุดหายใจขณะหลับแย่ลง แต่ในผู้ใหญ่บางคนการนอนตะแคงข้าง สามารถช่วยให้การหายใจกลับมาเป็นปกติได้ แต่หากจะให้ดีการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญถึงตำแหน่งการนอนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เพื่อประเมินทางเลือกในการรักษาจะเป็นการดีที่สุด
ใช้เครื่องเพิ่มความชื้น
เครื่องทำความชื้นเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับอากาศ เพราะอากาศแห้งอาจทำให้ร่างกายและระบบทางเดินหายใจมีปัญหา การใช้เครื่องเพิ่มความชื้น สามารถลดความแออัดให้กับทางเดินหายใจ และส่งเสริมการหายใจให้สะดวกขึ้น
นอกจากนั้น การเพิ่มน้ำมันลาเวนเดอร์ สะระแหน่ หรือยูคาลิปตัส ลงในเครื่องเพิ่มความชื้น ก็จะช่วยต้านการอักเสบ และทำให้รู้สึกผ่อนคลายได้มากขึ้น อย่างไรก็ตาม หากมีเครื่องทำความชื้นแล้ว ก็จำเป็นที่จะต้องดูแลรักษา ทำความสะอาดอยู่เสมอ เนื่องจากเครื่องทำความชื้นอาจแฝงไปด้วยเชื้อรา และแบคทีเรีย
หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ สามารถปรับปรุงสุขภาพและส่งเสริมนิสัยการนอนที่ดีขึ้นได้ ดังนั้น หากคุณยังดื่มแอลกอฮอล์ และสูบบุหรี่ ลองหันมาเลิกดู เนื่องจากการดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่นั้น เป็นสาเหตุหนึ่งของภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะ แอลกอฮอล์ สามารถคลายกล้ามเนื้อคอที่ควบคุมการหายใจของคุณได้ ซึ่งมันสามารถนำไปสู่การนอนกรน ทั้งยังทำให้วงจรการนอนถูกขัดจังหวะได้ด้วย
นอกจากนี้แอลกอฮอล์ยังนำไปสู่การอักเสบของระบบทางเดินหายใจ ทำให้การไหลเวียนของอากาศถูกปิดกั้นได้ ด้านบุหรี่เองก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้เกิดการอักเสบ และอาการบวมในทางเดินหายใจ ซึ่งส่งผลให้เกิดการนอนกรนและเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้เช่นเดียวกับแอลกอฮอล์นั่นเอง
ใช้เครื่องใช้ในช่องปาก
เครื่องใช้ในช่องปาก สามารถช่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้ เนื่องจากเครื่องใช้ในช่องปากนี้ทำหน้าที่ในการปรับตำแหน่งกราม และลิ้น เพื่อให้ทางเดินหายใจเปิดในขณะที่นอนหลับอยู่ เครื่องใช้ในช่องปากนั้นทำงานโดยการขยับขากรรไกรล่าง หรือลิ้นไปข้างหน้า เพื่อลดสิ่งกีดขวางที่ด้านหลังคอ นั่นเอง ซึ่งเครื่องใช้ในช่องปากนี้สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป หรือจะปรึกษากับทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็ได้เช่นกัน
หากคุณดูแลตัวเองแล้วภาวะหยุดหายใจขณะหลับยังไม่ดีขึ้น การรักษาด้วยศัลยกรรมก็เป็นอีกวิธีที่สามารถช่วยรักษาภาวะนี้ได้เช่นกัน แต่ทั้งนี้การปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อวินิจฉัยและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม ดูจะเป็นวิธีที่ดีที่สุด
Hello Health Groupไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัย หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]