ต่อ เป็นแมลงมีพิษที่อาจเข้าจู่โจมคนเมื่อรู้สึกว่ากำลังถูกรบกวนจากพฤติกรรมบางอย่าง เช่น การเดินไปใกล้แหล่งที่อยู่อาศัย การทำลายรัง เมื่อถูกต่อต่อยอาจทำให้ผิวบริเวณนั้นมีอาการอักเสบ บวม เนื้อเยื่อผิวหนังเสียหาย และทำให้รู้สึกเจ็บปวดจากพิษของแมลง บางคนอาจมีอาการแพ้พิษอย่างหนักจนนำไปสู่การเสียชีวิต ดังนั้น เมื่อรู้สึกแสบร้อนผิวหนัง ระคายเคือง มีอาการบวมหลังจากโดนต่อต่อย ควรเข้าพบคุณหมอทันทีเพื่อทำการรักษา
ต่อ แมลง กัดต่อย มีอาการอย่างไร
อาการเมื่อถูกแมลงกัดต่อย อาจแตกต่างกันตามพิษของแมลงแต่ละชนิด หากเป็นแมลงที่มีพิษไม่รุนแรง อาการต่าง ๆ อาจหายได้เองประมาณ 1 สัปดาห์ โดยอาจสังเกตได้จากอาการ ดังนี้
- รู้สึกเจ็บปวดบริเวณที่ถูกกัดต่อย
- อาการคัน
- ผิวหนังอักเสบ บวมแดง
- ผื่นแดง แผลพุพอง
อาการรุนแรงที่บ่งบอกว่าควรพบคุณหมอ มีดังนี้
- อาการไอรุนแรงที่ควบคุมได้ยาก
- เหงื่อออกมาก
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ท้องเสีย
- วิงเวียนศีรษะ เป็นลม
- หายใจลำบาก หายใจเสียงดัง
- ชีพจรเต้นเร็วหรือชีพจรเต้นช้า
- แน่นหน้าอกหรือบริเวณลำคอ
- มีลมพิษอย่างรุนแรงตามลำตัว
- ผิวหนังบวมที่มีเหล็กในของแมลงฝังอยู่
การรักษาอาการต่อและแมลงกัดต่อย
การรักษาอาการต่อและแมลงกัดต่อย อาจทำได้ดังนี้
- นำเหล็กในออก กรณีที่ถูกต่อหรือผึ้งต่อย หากเหล็กในฝังอยู่บริเวณผิวหนัง ควรนำเหล็กในออกให้เร็วที่สุด โดยการใช้ออกเพราะอาจทำให้เหล็กในปล่อยพิษมากกว่าเดิม
- ทำความสะอาด ควรล้างผิวหนังบริเวณที่โดนต่อหรือแมลงกัดต่อยด้วยสบู่และน้ำ เพื่อกำจัดแบคทีเรียหรือพิษของแมลง ช่วยป้องกันการติดเชื้อโรค
- ประคบเย็น สำหรับผู้ที่ถูกต่อหรือผึ้งต่อยควรนำน้ำแข็งห่อผ้ามาประคบบริเวณที่ได้รับผลกระทบเป็นเวลา 30-60 นาที หรืออาจใช้เบกกิ้งโซดาผสมกับน้ำ หรือใช้ถุงชาประคบไว้ประมาณ 15-20 นาที เพื่อลดอาการปวดบวม
- รับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) เพื่อช่วยบรรเทาอาการปวดจากการถูกต่อและแมลงกัดต่อย เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 16 ปี ไม่ควรใช้ยาแอสไพรินเพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคเรย์ซินโดรม (Reye’s syndrome)
- รับประทานยาแก้แพ้ หากมีอาการแพ้ คุณหมออาจแนะนำให้ใช้ยาแก้แพ้ในรูปแบบฉีด ยาเม็ด หรือครีมทาเฉพาะที่ เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) ครีมคาลาไมน์ (Calamine) และกลุ่มยาต้านฮีสตามีน (Antihistamine) เช่น ลอราทาดีน (loratadine) เฟกโซเฟนาดีน (Fexofenadine) โดยประเมินตามอาการของผู้ป่วย
วิธีป้องกันต่อ แมลงกัดต่อย
วิธีป้องกันต่อและแมลงกัดต่อย มีดังนี้
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของน้ำหอมเพราะอาจดึงดูดแมลง
- หลีกเลี่ยงการสวมเสื้อผ้าสีสดใส เมื่ออยู่ในพื้นที่ที่อาจมีแมลงชุกชุม
- สวมเสื้อผ้าให้มิดชิดรัดกุม และสวมรองเท้าเมื่อออกนอกบ้านทุกครั้ง สำหรับผู้ที่ชอบออกไปเดินบริเวณพื้นที่ที่มีหญ้า หรือเดินป่า ควรสวมรองเท้าบูธหรือรองเท้าผ้าใบที่หุ้มปิดเท้ามิดชิด
- หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้พื้นที่ที่มีรังต่อ รังแตน หรือรังผึ้ง หากรังของแมลงอยู่ใกล้ที่อยู่่อาศัย ควรติดต่อผู้เชี่ยวชาญมากำจัด
- ทำความสะอาดสิ่งของเครื่องใช้ เช่น ผ้าขนหนู ผ้าห่ม ผ้าปูที่นอน พรม เพราะอาจเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของตัวเรือด
- ทิ้งขยะนอกบ้าน หรือใช้ถังขยะที่มีฝาปิดมิดชิด เนื่องจากอาหารอาจดึงดูดให้ต่อ ผึ้ง และแมลงต่าง ๆ เข้ามาได้
- ปิดประตูและหน้าต่างให้สนิท หรือติดตั้งตาข่ายที่มีรูขนาดเล็ก เพื่อป้องกันแมลงเข้าบ้าน
- ไม่ควรตบแมลงทันทีที่พบ เพราะอาจทำให้ได้รับพิษจากแมลงได้ ควรใช้วิธีการปัดแมลง หรือใช้ยาฆ่าแมลง
- หลีกเลี่ยงการไปในสถานที่ใกล้แหล่งน้ำ หรือมีความชื้นสูง เพราะอาจมียุงและแมลงอยู่มาก สำหรับผู้ที่มีบ่อน้ำในบริเวณบ้าน ควรทำความสะอาดเป็นประจำเพื่อกำจัดที่เพาะพันธุ์แมลง
- อาบน้ำให้สัตว์เลี้ยง และตรวจเช็กสุขภาพสัตว์เลี้ยงเป็นประจำ เพื่อลดความเสี่ยงการถูกเห็บหมัดกัด
[embed-health-tool-heart-rate]