สิว อาการ สาเหตุ และการรักษา

สิว อาจเกิดจากการอุดตันของระบบต่อมไขมันในรูขุมขน ซึ่งได้รับการกระตุ้นจากฮอร์โมนเพศ โดยเฉพาะฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งอาจทำให้ร่างกายหลั่งไขมันมากผิดปกติ และไปกระตุ้นแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในผิวหนัง ทำให้เกิดการอักเสบของผิวหนังจนก่อให้เกิดสิวได้ โดยบริเวณที่มักพบสิว ได้แก่ ใบหน้า ลำคอ หน้าอก ไหล่ หลัง

[embed-health-tool-ovulation]

คำจำกัดความ

สิว คืออะไร

สิว อาจเกิดจากการอุดตันของระบบต่อมไขมันในรูขุมขน ซึ่งได้รับการกระตุ้นจากฮอร์โมนเพศโดยเฉพาะฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งอาจทำให้ร่างกายหลั่งไขมันมากผิดปกติ และไปกระตุ้นแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในผิวหนัง ทำให้เกิดการอักเสบของผิวหนังจนก่อให้เกิดสิวได้ โดยบริเวณที่มักพบสิว ได้แก่ ใบหน้า ลำคอ หน้าอก ไหล่ หลัง

สิวอาจจะทำให้เกิดรอยแผลเป็นที่ผิวหนังได้ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของสิวนั้น ๆ ดังนั้น หากทำการรักษาสิวได้เร็วเท่าไหร่ ก็อาจช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดแผลเป็นได้มากขึ้น

สิวพบได้บ่อยแค่ไหน

สิวเกิดขึ้นได้กับทุกช่วงวัย โดยสิวอาจพบได้มากในช่วงวัยรุ่นและวัยเจริญพันธุ์ แต่ก็สามารถพบได้ทั่วไปในวัยผู้ใหญ่ โปรดปรึกษาคุณหมอเพื่อข้อมูลเพิ่มเติม

อาการ

อาการของสิว

อาการของสิวอาจขึ้นอยู่กับประเภทและความรุนแรง โดยประเภทของสิวและอาการที่เกิดขึ้น อาจมีดังนี้

• สิวหัวขาว อาจเกิดจากรูขุมขนอุดตัน โดยอาจไม่มีอาการใด ๆ ที่รุนแรง หากสิวไม่พัฒนากลายเป็นฝี หรือสิวอักเสบที่ทำให้เกิดหนอง
• สิวหัวดำ เกิดขึ้นเมื่อรูขุมขนอุดตันด้วยน้ำมัน เซลล์ผิวที่ตายแล้ว รวมถึงแบคทีเรียสะสม รวมถึงการทำปฏิกิริยากับออกซิเจน ทำให้เกิดการเปลี่ยนเป็นสีดำบนผิวหนัง และเป็นสิวหัวเปิด โดยอาการมักไม่ค่อยรุนแรงเหมือนสิวหัวหนอง หรือสิวประเภทอื่น
• สิวหัวหนอง (Pustule) เป็นสิวขนาดใหญ่ มีตุ่มหนองสีขาวหรือสีเหลือง ซึ่งบริเวณผิวหนังโดยรอบสิวอาจปรากฏเป็นสีแดง อาจทำให้เกิดอาการอักเสบ บวม เจ็บ คัน มีหนอง
• สิวหัวช้าง เป็นสิวที่มีอาการอักเสบชนิดรุนแรงที่สุด ซึ่งก็คล้ายกับสิวซีสต์ที่เกิดอยู่ใต้ผิว มีหนองอยู่เต็ม มีขนาดใหญ่ และจะรู้สึกเจ็บเมื่อสัมผัส

อาจมีอาการอื่น ๆ ที่ไม่ได้กล่าวไว้ข้างต้น หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับสัญญาณต่างๆของสิวควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกร

ควรไปพบหมอเมื่อไหร่

• เมื่อพยายามรักษาด้วยตัวเองเกิน 3 เดือน แต่ยังไม่มีอาการดีขึ้น
• เมื่อสิวไม่ยอมหายไป และอาจมีอาการรุนแรงมากขึ้น
• เมื่อสิวยังคงอยู่แม้จะใช้ยาตามที่คุณหมอสั่งแล้วก็ตาม
• เมื่อมีอาการแพ้ หรือแสดงอาการอื่น ๆ เช่น หายใจลำบาก หายใจเป็นช่วง ๆ ตาบวม หน้าบวม ริมฝีปากบวม ลิ้นบวม หลังจากใช้ยา

สาเหตุ

สาเหตุของสิว

สำหรับสาเหตุของการเกิดสิว อาจมีดังนี้

• ไขมันส่วนเกิน
• การอักเสบ
• การผลัดเซลล์ผิวที่ผิดปกติทำให้เกิดรูขุมขนอุดตัน
• แบคทีเรีย

โดยทั่วไปแล้ว ต่อมผลิตน้ำมันจะหลั่งน้ำมันเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว แต่เมื่อการผลิตน้ำมันมีมากเกินไปเป็นแหล่งอาหารของเชื้อแบคทีเรีย หรือรูขุมขนถูกปกคลุมไปด้วยเซลล์ผิวตายจึงทำให้รูขุมขนเกิดการอุดตัน ซึ่งเมื่อรูที่เกิดการอุดตันติดเชื้อแบคทีเรีย จะเกิดอาการอักเสบ ตามมาด้วยการเกิดสิว ฉะนั้นการทราบสาเหตุการเกิดสิวอาจช่วยให้การรักษาเป็นไปอย่างถูกต้องยิ่งขึ้น

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดสิว

• ฮอร์โมน การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนแอนโดรเจนในช่วงวัยเจริญพันธุ์หรือวัยหนุ่มสาวอาจก่อให้เกิดการผลิตน้ำมันมากจนเกินไป
• ยาบางประเภท เช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ แอนโดรเจน ลิเธียม
• ประวัติครอบครัว พันธุกรรมมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการเกิดสิว หากมีคนในครอบคัวเป็นสิว ก็อาจทำให้เพิ่มความเสี่ยงสนการเป็นสิวได้
• ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของน้ำมัน เช่น โลชั่น ครีมบำรุงผิว
• แรงเสียดทานหรือแรงดันบนผิว การสัมผัสหรือถูผิวหนังอย่างรุนแรงด้วยวัตถุต่าง ๆ เช่น โทรศัพท์ มือถือ หมวกกันน็อค กระเป๋าสะพายหลัง
• ความเครียด อาจทำให้สิวที่เป็นอยู่มีอาการแย่ลง

การวินิจฉัยและการรักษาโรค

ข้อมูลที่นำเสนอไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยสิว

คุณหมออาจวินิจฉัยการเป็นสิวได้จากการตรวจร่างกายและการซักประวัติ นอกจากนั้น คุณหมออาจทำการตรวจเชื้อโรคในสิวโดยใช้กล้องจุลทรรศน์ ในบางครั้งอาจต้องมีการตรวจเลือดร่วมด้วยเพิ่อหาสาเหตุและให้ยา

การรักษาสิว

การรักษาสิวขึ้นอยู่กับความรุนแรงของสิว บางครั้งคุณหมออาจใช้วิธีในการรักษาหลายวิธีเพื่อประสิทธิภาพสูงสุด และเพื่อหลีกเลี่ยงเชื้อดื้อยา สำหรับผิวที่มีความรุนแรงเล็กน้อย อาจใช้วิธีรักษาดังต่อไปนี้

• ล้างหน้าด้วยน้ำสะอาด และคลีนเซอร์ที่อ่อนโยนต่อผิว
• ใช้โลชั่นที่มีส่วนผสมของเบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ (Benzoyl peroxide)
• ใช้โลชั่นที่มีส่วนผสมของกรดซาลิไซคลิก (Salicylic Acid)

หากอาการไม่ดีขึ้น คุณหมออาจให้ยาที่ออกฤทธิ์แรงขึ้นและอาจใช้ยาทาภายนอกร่วมด้วย เช่น

• ใช้เบนโซอิลเพอร์ออกไซด์
• ใช้ยาปฏิชีวนะ หรือยาเรตินอยส์
• ใช้กรดอะซีลาอิก (Azelaic Acid)

สิวอักเสบอาจทำให้เกิดแผลเป็นได้ ดังนั้น คุณหมอจึงอาจจะต้องสั่งให้ใช้ทั้งยาสำหรับรับประทาน และยาสำหรับทาภายนอก เพื่อป้องกันการเกิดแผลเป็นจากรอยสิว

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง

การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองที่ช่วยจัดการกับสิว

การปรับพฤติกรรมหรือการดูแลตัวเองที่อาจช่วยรับมือสิวด้วยตัวเอง มีดังนี้

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกาย ดื่มน้ำให้มาก
• ล้างหน้าให้สะอาด โดยใช้โฟมล้างหน้าสูตรอ่อนโยน
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ใช้ยาตามที่คุณหมอสั่งอย่างเคร่งครัด
• หลีกเลี่ยงเครื่องสำอางและสิ่งที่ทำให้ผิวระคายเคือง
• อย่าบีบสิว