โปรดระวังให้ดีสำหรับใครที่ชื่นชอบการรับประทานอาหารดิบ ๆ โดยไม่ผ่านการปรุงสุกอย่าง ซาซิมิ กุ้งสด ปลาร้า เป็นต้น ที่กำลังเป็นอาหารที่นิยมอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน ก็อาจทำให้คุณนั้นต้องเผชิญ อาการคันรูทวาร อย่างหนัก อันมีสาเหตุมาจาก พยาธิเข็มหมุด ที่แฝงอยู่ก็เป็นได้ ซึ่งถ้าหากคุณไม่อยากพบเจอกับอาการดังกล่าวให้รู้สึกรำคาญใจ บทความของ Hello คุณหมอ วันนี้ จึงขอนำวิธีป้องกันเบื้องต้นจากสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ เข้าสู่ร่างกาย มาฝากกันทุกคนกันค่ะ
พยาธิเข็มหมุด คืออะไร
พยาธิเข็มหมุด (Pinworm) เป็นพยาธิอีกชนิดหนึ่งที่อยู่ภายในลำไส้ และบริเวรทวารของมนุษย์ ซึ่งพวกมันมักมีลักษณะลำตัวสีขาวเรียวยาวประมาณ 6-13 มิลลิเมตร
สาเหตุการแพร่กระจายของพยาธิเข็มหมุด
การที่พยาธิเข็มหมุดจะเข้าสู่ร่างกายของคุณได้นั้น อาจมาจากการหายใจ การรับประทานอาหาร และการสัมผัสกับไข่พยาธิโดยที่คุณไม่รู้ตัว จึงทำให้ไข่พยาธิเข้าสู่ร่างกายคุณ จนกระทั่งเกิดการฟักตัวเป็นพยาธิเข็มหมุดตัวเต็มวัย จากนั้นพยาธิตัวเมียที่อยู่ภายในลำไส้ของคุณจะเริ่มทำการวางไข่อีกรอบบริเวณใกล้กับรูทวาร และทำให้รู้สึกคัน จนคุณต้องนำมือไปเกาในที่สุด
การเกาบริเวณรูทวารอาจทำให้ไข่ของพยาธิเข็มหมุดก็อาจปนเปื้อนติดมากับมือของคุณได้ ซึ่งคุณอาจนำมือไปหยิบจับสิ่งของโดยที่อาจไม่ทันได้ระมัดระวัง ก่อให้เกิดการกระจายของไข่พยาธิเพิ่ม และยิ่งหากมีผู้ใดมาสัมผัสวัตถุนั้นซ้ำ หรือมีการเผลอนำมือเข้าปากอีกครั้ง ก็อาจทำให้ผู้นั้นได้รับไข่พยาธิเข็มหมุดเข้าสู่ร่างกายได้โดยไวด้วยเช่นเดียวกัน ที่สำคัญไข่ของพยาธิเข็มหมุดนี้สามารถมีชีวิตอยู่บนพื้นผิวต่าง ๆ รอบตัวเราได้ ราว ๆ 2-3 สัปดาห์เลยทีเดียว
สัญญาณและอาการเบื้องต้นที่เกิดจากพยาธิเข็มหมุด
บางรายที่ได้รับการติดเชื้อจากพยาธิเข็มหมุดอาจไม่ก่อให้เกิดอาการใด ๆ ให้พบเห็นมากนัก หรืออาจเผยอาการบางอย่าง ดังต่อไปนี้ เพียงเท่านั้น
- คันบริเวณทวารบ่อยครั้ง
- นอนไม่หลับ ไม่สบายตัวเนื่องจาก อาการคันรูทวาร
- มีผื่นขึ้นรอบ ๆ ทวารหนัก
- พยาธิ และไข่พยาธิเข็มหมุดในอุจจาระ
- คันในช่องคลอด
- อาการปวดท้อง
มากไปกว่านั้นแล้ว พยาธิเข็มหมุดยังเกิดขึ้นได้บ่อยในเด็ก โดยสังเกตได้จาก อาการคันรูทวาร เป็นหลัก เพราะเนื่องจากพยาธิเข็มหมุดตัวเมียนั้นได้วางไข่มากกว่าพันฟองไว้รอบ ๆ แถบผิวหนังของทวารหนัก จึงอาจส่งผลให้คุณ หรือเด็ก ๆ เกิดอาการระคายเคืองขึ้นได้
วิธีรักษาและป้องกันตนเอง ให้ห่างไกลจากพยาธิเข็มหมุด
การรักษาทางการแพทย์
หากกรณีที่คุณมี อาการคันรูทวาร ในระดับรุนแรง โดยเฉพาะเวลากลางคืน คุณควรหาเวลาว่างเข้ารับปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในทันที เพื่อได้รับการวินิจฉัย และรักษาอย่างถูกต้องเหมาะสม โดยแพทย์ส่วนใหญ่มักนิยมจ่ายยาพื่อใช้ในการกำจัดไข่พยาธิเข็มหมุดภายในลำไส้ หรือรอบ ๆ รูทวารคุณให้หมดไป โดยตัวยาส่วนใหญ่ที่แพทย์อาจจะจ่าย มีดังต่อไปนี้
- มีเบนดาโซล (Mebendazole)
- อัลเบนดาโซล (Albendazole)
- ไพแรนเทล พาโมเอต (Pyrantel pamoate)
การป้องกันและลดการกระจายพยาธิเข็มหมุดด้วยตนเอง
นอกเหนือจากการรักษาทางการแพทย์แล้ว การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันของคุณ เพื่อป้องกันพยาธิเข็มหมุด ก็อาจมีความจำเป็นไม่แพ้กัน ซึ่งคุณสามารถปฏิบัติตามได้ ดังนี้
- ส่งเสริมให้คนในบ้านรู้จักล้างมือก่อน และหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ
- หมั่นทำความสะอาดเล็บ และตัดเล็บให้สั้นอย่างสม่ำเสมอ ไม่ควรไว้เล็บยาวจนเกินไป
- หยุดพฤติกรรมการกัดเล็บ
- เมื่อมี อาการคันรูทวาร งดเกาบริเวณนั้นโดยเด็ดขาดเพื่อป้องกันไม่ให้ไข่พยาธิเข็มหมุดแพร่กระจายออกมา
- ใช้ความร้อนในการทำความสะอาดสิ่งของเครื่องใช้
- หลีกเลี่ยงการเขย่า หรือปัดที่นอน เพื่อกันการแพร่กระจายของไข่พยาธิเข็มหมุด
- หมั่นชำระร่างกายให้สะอาดทุกครั้งหลังจากกลับมาจากกิจกรรมนอกบ้าน
- ดูดฝุ่นอย่างเป็นประจำ โดยเฉพาะบริเวณพรม ม่าน โซฟา
ถึงอย่างไรการรักษาความสะอาดด้วยการล้างมือด้วยสบู่ทุกครั้ง ย่อมเป็นสิ่งที่พึงควรกระทำ และฝึกปฏิบัติให้คุ้นชินอยู่เสมอ เพื่อเป็นการเพิ่มการป้องกันจากเชื้อโรคอื่น ๆ อีกขั้นจากสิ่งรอบข้างที่คุณทำการสัมผัสมาโดยไม่รู้ตัว
[embed-health-tool-bmi]
