อาการคันตามผิวหนังสามารถเกิดขึ้นกับทุกคน แต่สำหรับบางคน ตอนกลางวัน ก็ไม่ได้คันมากเท่าไหร่ แต่พอถึงเวลานอนเท่านั้นล่ะ ต้องลุกขึ้นมาเกา เกา และ เกา เพราะรู้สึกคันจนไม่สามารถหยุดเกาได้ และหลายครั้งก็จบลงด้วยการไม่ได้หลับได้นอนกันเลยทีเดียว คุณเคยสงสัยหรือไม่ว่าทำไมอาการคัน จึงรุนแรงขึ้นในเวลากลางคืน และจะมีวิธี แก้อาการคันในตอนกลางคืน อย่างไรบ้าง บทความนี้มีคำตอบสำหรับผู้ที่อาจกำลังเผชิญกับอาการ คันตอนในกลางคืน อยู่ในขณะนี้
[embed-health-tool-ovulation]
อาการ คันในตอนกลางคืน คืออะไร
อาการคันในตอนกลางคืน (Nocturnal Pruritus) เป็นอาการคันตามผิวหนังที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง และมักรุนแรงมากขึ้นในช่วงกลางคืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยที่มีอาการผิวหนังอักเสบ เช่น โรคสะเก็ดเงิน หรือโรคผื่นผิวหนังอักเสบภูมิแพ้
อาการ คันในตอนกลางคืน เป็นหนึ่งในอาการที่พบได้ทั่วไปในผู้ป่วยโรคหิด และอาจพบได้ในผู้ป่วยโรคอื่น ๆ เช่น โรคตับ หรือโรคไต อาการคันที่เกิดขึ้นในตอนกลางคืนนั้น อาจรบกวนการนอนหลับ และอาจทำให้คุณภาพชีวิตแย่ลง
การอดนอนจากปัญหาอาการคันนี้ อาจส่งผลให้เกิดความหงุดหงิด และง่วงนอนในเวลากลางวัน รวมทั้งยังทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลง และอาจก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพจิตอีกด้วย นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่าผู้ป่วยที่มีอาการผิวหนังอักเสบนั้นมีแรงปรารถนาทางเพศและสมรรถภาพทางเพศลดลง หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาการคันตามผิวหนังจะส่งผลให้เกิดโรคผิวหนังอักเสบเรื้อรัง ซึ่งเกิดจากวงจรของอาการคันและเกา (itch-scratch cycle) นั่นเอง
เหตุใดอาการคันจึงแย่ลงในเวลากลางคืน
กลไกของการเกิดอาการคันอย่างรุนแรงในช่วงเวลากลางคืนนั้น ยังไม่พบสาเหตุที่แน่ชัด แต่มีการคาดการณ์ว่า อาจมีความเกี่ยวข้องกับการสูญเสียน้ำทางช่องว่างระหว่างเซลล์ผิวหนัง ที่เป็นตัววัดความแข็งแรงของเกราะปกป้องผิวหนังของเรา ในช่วงเวลากลางคืน ผิวของเราจะสูญเสียน้ำเพิ่มขึ้นอย่างมาก ส่งผลให้เกิดอาการระคายเคือง แล้วนำไปสู่อาการ คันในตอนกลางคืน
นอกจากนี้ อุณหภูมิร่างกายที่เพิ่มขึ้นอาจเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้อาการคันในตอนกลางคืน โดยปกติ อุณหภูมิภายในตัวเราจะเพิ่มขึ้นในช่วงเย็นและลดลงในช่วงเช้าตรู่ โดยมีรายงานว่า อาการคันจะถูกกระตุ้นจากความร้อนที่ส่วนปลายสุดของเส้นประสาท และทำให้เราเกิดความรู้สึกคันตามผิวหนังนั่นเอง
นาฬิกาชีวิต (circadian rhythm) ซึ่งมีส่วนที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสารเคมีในร่างกายของมนุษย์ตามเวลากลางวันและกลางคืน ก็อาจเป็นสาเหตุให้เกิดอาการคันตอนกลางคืนด้วยเช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น คอร์ติโคสเตียรอยด์ ซึ่ง เป็นฮอร์โมนที่ต้านการอักเสบในร่างกายเรานั้น จะลดระดับลงในช่วงเย็นและกลางคืน ทำให้ความสามารถในการต้านการอักเสบของร่างกายลดต่ำลง และอาจส่งผลให้อาการคันในเวลากลางคืนที่รุนแรงขึ้นนั่นเอง
เทคนิคการ แก้อาการคันในตอนกลางคืน
อาการคันในตอนกลางคืน สามารถรักษาและป้องกันได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
การใช้ยารักษาอาการคัน
มียาบรรเทาอาการ คันในตอนกลางคืน ที่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไปหรือสั่งจ่ายด้วยแพทย์ เช่น ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ (corticosteriods) ชนิดใช้ทาภายนอก และกลุ่มยาแอนติฮิสตามีน (antihistamine) เช่น ยาต้านเศร้า อย่างยาเมอร์ทาซาปีน (Mirtazapine) เพื่อบรรเทาอาการแพ้ นอกจากนี้ ยังมีการใช้ยาอื่นๆ ได้แก่ เบนโซไดอะซีปีน เคโอปิออยด์ แอนตาโกนิสต์ และ กาบาเออร์จิก เป็นต้น
การรักษาด้วยแสงสว่าง
เนื่องด้วยสารเคมีที่ทำหน้าที่ต่างกันตามจังหวะของนาฬิกาชีวิต โดยได้รับอิทธิผลด้วยแสงและเมลาโทนิน การรักษาด้วยแสงสว่างและเมลาโทนินนั้นจึงเป็นอีกวิธีทางเลือกที่นำมาใช้ในการรักษาอาการคันในเวลากลางคืน
การรักษาด้วยการส่องแสงสว่างโดยตรงทางดวงตานั้นประสบความสำเร็จดีเยี่ยม เมื่อใช้ในการรักษาอาการคันอย่างรุนแรงจากภาวะคั่งของน้ำดี ในขณะที่การรักษาโดยการให้ฮอร์โมนเมลาโทนินนั้นก็ยังส่งผลดีต่อคุณภาพการนอนหลับในผู้สูงอายุอีกด้วย
การเยียวยาตนเอง
- เพิ่มความชุ่มชื้นแก่ผิวให้เพียงพอด้วยมอยเจอร์ไรเซอร์ ควรเลือกมอยเจอร์ไรเซอร์ที่มีค่าความกรดด่างต่ำ หรือมีส่วนประกอบของสารเพิ่มความชุ่มชื้นในธรรมชาติ เช่น เซราไมด์ ยูเรีย หรือน้ำมันถั่วเหลือง ซึ่งนอกจากจะไม่ก่อการระคายเคืองแล้ว ยังสามารถช่วยทำหน้าที่เป็นเกราะปกป้องผิวและ แก้อาการคันในตอนกลางคืน ได้อีกด้วย
- อาบน้ำหรือแช่น้ำ การแช่น้ำเย็นหรือน้ำอุ่นก่อนนอน และใช้สบู่หรือเจลอาบน้ำที่ปราศจากน้ำหอม เบกกิ้งโซดา หรือผงข้าวโอ๊ต และมีส่วนประกอบของสารเพิ่มความชุ่มชื้น เพื่อไม่ให้ผิวแห้งหลังอาบน้ำ และควรทามอยเจอร์ไรเซอร์หลังอาบน้ำทุกครั้ง เพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิวหนังตลอดคืน
- ใช้เครื่องเพิ่มความชื้นในห้องนอน เพื่อให้อากาศชุ่มชื้นขึ้น และช่วยแก้อาการ คันในตอนกลางคืน
- ประคบเย็นหรือผ้าชุบน้ำ ใช้น้ำเย็น ผ้าชุบน้ำหมาดๆ เช็ดก่อนเข้านอน
- หลีกเลี่ยงการแคะ แกะ เกาผิวหนังบริเวณที่คัน เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคือง พร้อมทั้งควรตัดเล็บให้สั้น หรือสวมถุงมือในเวลานอนเพื่อป้องกันการเกาโดยไม่รู้ตัวเวลานอนหลับ
- สวมใส่ชุดนอนที่สบายๆ เพื่อให้ผิวได้หายใจ
- หลีกเลี่ยงตัวกระตุ้นอาการ ตรวจสอบห้องนอนเพื่อกำจัดไรฝุ่นหรือแมลงอื่นๆ และควรหลีกเลี่ยงการนำสัตว์เลี้ยงมานอนในห้องนอน
- พยายามผ่อนคลายความเครียด ความเครียดอาจทำให้อาการ คันในตอนกลางคืน แย่ ลองฝึกสมาธิหรือเทคนิคผ่อนคลายความเครียด หรือดื่มชาปลอดคาเฟอีน เช่น ชาคาโมมายล์ หรือ ชาเปปเปอร์มินต์ เพื่อเพิ่มความผ่อนคลายก่อนนอน หรืออาจจะหยดน้ำมันหอมระเหยกลิ่นลาเวนเดอร์สักสองสามหยดบนหมอน ซึ่งจะช่วยให้นอนหลับดีขึ้น
