ภาวะซึมเศร้าเป็นโรคทางอารมณ์ที่ร้ายแรงอย่างหนึ่ง เพราะสามารถส่งผลกระทบต่อความรู้สึก การกระทำ และความคิด ซึ่ง ผู้สูงวัยกับภาวะซึมเศร้า เป็นปัญหาที่พบบ่อย และยิ่งไปกว่านั้นภาวะซึมเศร้ายังส่งผลต่อสุขภาพร่างกายได้อีกด้วย โดยปัญหาวัยชราเหล่านี้ ผู้ดูแล หรือแม้แต่ลูกหลานก็ไม่ควรละเลย
[embed-health-tool-bmi]
ผู้สูงวัยกับภาวะซึมเศร้า เกี่ยวข้องกับอย่างไร
ภาวะซึมเศร้านั้นสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย แต่ผู้สูงวัยอาจเสี่ยงต่อการเป็นโรคซึมเศร้าได้มากกว่า ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงวัยพบมากถึง 10-20% ของประชากร และส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เนื่องจากสาเหตุต่าง ๆ ไปอ่านสาเหตุกันต่อได้ที่ด้านล่างกันเลย
สาเหตุผู้สูงวัยกับภาวะซึมเศร้า
ในผู้สูงวัยอาจมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างทำให้เกิดโรคซึมเศร้าได้ง่าย เช่น
- การเปลี่ยนแปลงของสารสื่อประสาทในสมอง
- การเปลี่ยนแปลงทางด้านจิตใจ เช่น การสูญเสียคู่ชีวิต หรือคนรัก ออกจากงานเนื่องจากเกษียณ
- การเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคม เช่น การเปลี่ยนแปลงด้านการใช้ชีวิต และวิถีชีวิตอย่างกะทันหัน ไม่ทันต่อเหตุการณ์ การไม่เป็นที่ยอมรับสำหรับลูกหลาน
- ยาบางชนิดอาจทำให้มีภาวะอารมณ์เศร้า
- ประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคซึมเศร้า
อาการเตือนของ ผู้สูงวัยกับภาวะซึมเศร้า
อาการเหล่านี้ของผู้สูงอายุ เป็นสิ่งที่ไม่ควรละเลยและควรสังเกตให้ดี
- ความรู้สึกสิ้นหวัง ท้อแท้ โดดเดี่ยว
- ปวดเมื่อย และมีอาการปวดเรื้อรัง
- รู้สึกหงุดหงิด กระสับกระส่าย
- รู้สึกตัวเองไร้ค่า เป็นภาระของผู้อื่น และโทษตัวเองอยู่เสมอ
- เริ่มมองโลกในแง่ร้าย หรือในด้านลบ
- มีความคิดอยากตาย หรือพยายามฆ่าตัวตาย
- ปัญหาด้านการนอนหลับ เช่น นอนไม่หลับ หรือนอนมากเกินไป
- หมดความสนใจในกิจกรรม หรืองานอดิเรกที่เคยทำมาทั้งหมด
- การเปลี่ยนแปลงความอยากอาหาร บางคนอาจเบื่ออาหาร หรือมีการกินอาหารมากขึ้นผิดปกติ
- มีปัญหาการจดจ่อกับอย่างใดอย่างหนึ่ง การจำรายละเอียด รวมไปถึงการตัดสินใจด้านต่าง ๆ
ซึ่งอาจจะมีอาการอื่น ๆ ให้ผู้ที่ดูแลผู้สูงวัยสามารถสังเกตพฤติกรรมในด้านอื่น ๆ รวมด้วย
แนวทางการรักษาผู้สูงวัยกับภาวะซึมเศร้า
การรักษาเกี่ยวกับเรื่องซึมเศร้าเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน ที่ผู้สูงอายุ และคนดูแลจำเป็นต้องให้ความร่วมมือซึ่งกัน และกัน
- หลีกเลี่ยงให้ผู้สูงวัยอยู่คนเดียวลำพัง คอยพูดคุยกับผู้อื่น ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนบ้าน หรือญาติ เพื่อไม่ให้เกิดความคิดฟุ้งซ่าน
- พยายามปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตาม
- ลองเปลี่ยนกิจกรรม หรืองานอดิเรกอื่น ๆ ที่ไม่เคยทำ หรือหันไปทำกิจกรรมรวมกับผู้อื่น เช่น เข้าชมรมผู้สูงอายุ
- การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต
- พาไปสถานที่ใหม่ ๆ
- ส่งเสริมสุขภาพทางกายด้วยการออกกำลังกายอย่างเป็นประจำ เพียงเล็กน้อยวันละ 30 นาที
- การไปหาแพทย์ และปฏิบัติตามแผนการรักษาที่แพทย์กำหนด
โดยอาการซึมเศร้าของผู้สูงวัยสามารถดีขึ้นได้ หากได้รับการรักษา และการใส่ใจจากคนรอบข้าง รวมถึงการปรึกษาคุณหมออย่างสม่ำเสมอ โดยหากมีอาการแบบนี้ คุณไม่จำเป็นจะต้องเขินอายในการไปปรึกษา หรือเก็บตัวอยู่คนเดียว เพราะอาจทำให้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายในด้านอื่น ๆ อีกได้และอาการอาจจะยิ่งแย่ลง
