โคโรนาไวรัส คือกลุ่มไวรัสที่ส่งผลให้ติดเชื้อโรคทางเดินหายใจรุนแรงนำไปสู่โรคโควิด-19 ที่เริ่มแพร่ระบาดทั่วโลกในช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ.2563 ซึ่งเป็นโรคในปัจจุบันที่ควรระวังโดยการสังเกต อาการโควิด-19 ที่เกิดขึ้นได้ตั้งแต่อาการในระดับเบา จนถึงอาการระดับรุนแรง
อาการโควิด-19
ผู้ที่ติดเชื้อไวรัสโควิด-19 อาจไม่เผยอาการใด ๆ แต่สำหรับบางคนหลังจากร่างกายได้รับเชื้อไวรัสโควิด-19 เชื้อนี้จะเข้าสู่ระยะการฝักตัวประมาณ 5-6 วัน ก่อนเผยอาการเจ็บป่วยที่สังเกตได้ชัดภายใน 2-14 วัน โดยอาการโควิด-19 ที่พบบ่อยที่สุด ได้แก่
- มีไข้ หนาวสั่น
- ปวดศีรษะ
- คัดจมูก น้ำมูกไหล หายใจถี่
- อาการไอแห้ง
- เจ็บคอ
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ท้องเสีย
- สูญเสียการรับรู้รสชาติ และกลิ่น
- ปวดเมื่อยตามร่างกาย
- รู้สึกเหนื่อยง่าย
อาการโควิด-19 ในเด็ก สังเกตได้จาก สัญญาณเตือนดังนี้
- มีไข้
- หายใจถี่
- คัดจมูก น้ำมูกไหล
- ไอต่อเนื่อง และไอมากกว่า 1 ชั่วโมง หรือไอมากกว่า 3 ครั้ง ใน 24 ชั่วโมง
- อาเจียน
- ปวดท้อง ท้องเสีย
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
- สูญเสียการรับรู้รสชาติ และกลิ่น
อาการโควิด-19 ในระดับรุนแรงที่ควรเข้าพบคุณหมอ
หากสังเกตว่าตนเอง และบุตรหลานมีอาการโควิด-19 ในระดับรุนแรง ดังต่อไปนี้ ควรแจ้งคุณหมอทราบทันที เพื่อรับการรักษาได้อย่างทันท่วงที
- เยื่อบุตาอักเสบ ตาแดง
- หายใจลำบากเป็นเวลานานประมาณ 1 สัปดาห์
- เจ็บหน้าอก
- ใบหน้าและริมฝีปากเปลี่ยนเป็นสีฟ้าซีด
ความเสี่ยงที่อาจทำให้อาการโควิด-19 รุนแรง
ความเสี่ยงที่อาจทำให้อาการโควิด-19 มีความรุนแรง อาจมาจากช่วงอายุที่มากขึ้น และปัญหาสุขภาพจากภาวะต่าง ๆ ดังนี้
- น้ำหนักเกินมาตรฐาน หรือโรคอ้วน
- ความดันโลหิตสูง
- โรคหัวใจ เช่น หัวใจล้มเหลว โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ
- โรคเบาหวาน
- โรคหอบหืด
- โรคปอดเรื้อรัง เช่น พังผืดในปอด ปอดอุดกั้นเรื้อรัง
- ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ จากโรคเอชไอวี ยาบางชนิด การปลูกถ่ายไขกระดูก
- โรคไตเรื้อรัง
- โรคตับ
- โรคระบบประสาทและสมอง เช่น ดาวน์ซินโดรม ภาวะสมองเสื่อม
- โรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว หรือธาลัสซีเมีย
- โรคมะเร็ง
วิธีบรรเทาอาการโควิด-19
การบรรเทาอาการโควิด-19 ตามคำแนะนำของกระทรวงสาธารณะสุขแห่งประเทศไทย แบ่งกลุ่มตามอาการ 4 กลุ่ม ดังนี้
ผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 แบบไม่มีอาการ
อาจแนะนำให้กักตัวอยู่ภายในแหล่งที่อยู่อาศัย หรือสถานที่กักตัวเฉพาะผู้ป่วยโควิด-19 ที่หน่วยงานจัดไว้อย่างน้อย 14 วัน หลังจากตรวจเจอเชื้อไวรัส และอาจให้ยาที่มีสารสกัดจากฟ้าทะลายโจร หรือต้านไวรัส ชนิดใดชนิดหนึ่งไว้รับประทาน ซึ่งขึ้นอยู่กับการพิจารณาของคุณหมอ เนื่องจากผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 ในกลุ่มนี้ส่วนใหญ่อาจสามารถหายได้เอง
ผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 มีอาการไม่รุนแรง ไม่มีผลการตรวจพบว่าเป็นปอดอักเสบ และปัจจัยเสี่ยงโรคเรื้อรัง
คุณหมออาจให้กักตัวภายในแหล่งที่อยู่อาศัย หรือสถานที่กักตัวที่หน่วยงานจัดสรร และให้รับรับประทานยาฟาวิพิราเวียร์ (Favipiravir) โดยเร็วที่สุด พร้อมทั้งติดตามอาการของผู้ป่วยในแต่ละวันอย่างใกล้ชิด หากผู้ป่วยมีอาการโควิด-19น้อยลง อาจไม่จำเป็นได้รับยาต้านเชื้อไวรัส เนื่องจากอาจมีโอกาสหายได้เองโดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน
ผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 ที่ไม่มีอาการ หรือมีอาการรุนแรง และมีโรคประจำตัว
ควรเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลอย่างน้อย 14 วัน หลังจากตรวจพบเชื้อ หรือมีอาการโควิด-19 และให้รับประทานยาฟาวิพิราเวียร์ ติดต่อกันประมาณ 5 วัน หรือนานกว่านั้น ตามอาการของผู้ป่วย และอาจให้ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ร่วม หากผลเอกซเรย์ตรวจเช็กปอดพบว่ามีอาการแย่ลง สำหรับผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 ที่มีอาการดีขึ้น คุณหมออาจอนุญาตให้ออกจากโรงพยาบาลไปกักตัวที่บ้านต่อประมาณ 14 วัน
ผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 ที่มีออกซิเจนในร่างกายต่ำ
คุณหมออาจติดตามอาการอย่างใกล้ชิด และให้เริ่มรับประทานยาฟาวิพิราเวียร์เป็นเวลา 5-10 หรืออาจเปลี่ยนเป็นยาเรมเดซิเวียร์ตามการพิจารณาหากผู้ป่วยมีเงื่อนไข ดังนี้
- ปอดอักเสบรุนแรงไม่เกิน 10 วัน ที่ใส่เครื่องช่วยหายใจรักษาระดับออกซิเจนในเลือดอย่างน้อย 94% ก่อนถูกถอด เพื่อรับยาเรมเดซิเวียร์ (Remdesivir) เพราะหากใส่เครื่องช่วยหายใจ อาจทำให้ยานี้ทำงานได้ไม่เต็มที่
- ผู้หญิงตั้งครรภที่เป็นปอดอักเสบ
การใช้ยาเรมเดซิเวียร์ หรือยาฟาวิพิราเวียร์ ไม่อาจใช้พร้อมกันได้ โดยคุณหมออาจจัดตารางการให้ยาตามความเหมาะสม
ข้อควรปฏิบัติเบื้องต้นเมื่อมีอาการโควิด-19
ข้อควรปฏิบัติเมื่อทราบผลว่าติดเชื้อโควิด-19 หรือมีอาการโควิด-19 เบื้องต้น มีดังนี้
- กักตัว เว้นระยะห่างกับผู้คนภายในบ้าน ไม่ควรออกไปในที่สาธารณะ
- แจ้งให้หน่วยงาน หรือคุณหมอทราบว่าตัวเองติดเชื้อ และมีอาการอื่น ๆ ร่วม เพื่อให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาช่วยหลือไปสถานที่กักตัวผู้ติดเชื้อโควิด-19 หรือรักษาในโรงพยาบาลโดยเฉพาะ
- สวมใส่หน้ากากอนามัยป้องกันแพร่เชื้อผ่านการไอจาม
- แยกของใช้ส่วนตัว เช่น จาม ชาม แก้ว ช้อน ส้อม ผ้าเช็ดตัว
