พืชผักสมุนไพรบางชนิดอาจลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ และผักบางชนิดก็เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานได้เช่นกัน ดังนั้น การเลือกรับประทานผักจึงเป็นเรื่องที่สำคัญเช่นเดียวกับการเลือกรับประทานอาหารต่าง ๆ โดย ผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน ได้แก่ บร็อคโคลี่ บวบ ผักขม ซึ่งเป็นผักที่อุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และไฟเบอร์ที่อาจช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้
[embed-health-tool-bmi]
ผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน มีความจำเป็นอย่างไร
การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เป็นอีกหนึ่งวิธีที่อาจช่วยควบคุมเบาหวานได้โดยไม่ต้องรับประทานยา ซึ่งผักถือว่าเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้เป็นอย่างดี ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรรับประทานผักอย่างน้อย 2.5 ถ้วย/วัน เนื่องจากผักอุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และไฟเบอร์ ซึ่งมีประโยชน์สำหรับผู้ป่วยเบาหวาน
ผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน ช่วยลดน้ำตาลในเลือด
ถึงแม้ว่าผักจะมีประโยชน์ต่อสุขภาพร่างกาย แต่ไม่ได้หมายความว่าผักทุกชนิดจะเหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน โดยผักที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวาน ควรเป็นผักที่มีดัชนีน้ำตาลในเลือดต่ำซึ่งเมื่อรับประทานแล้วไม่ทำให้ค่าระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงขึ้นทันที ซึ่งอาจมีดังนี้
แครอท
แครอทอุดมด้วยไฟเบอร์และวิตามินเอ ซึ่งมีความสำคัญสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน นอกจากนี้ อาจช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและบำรุงสุขภาพดวงตาให้แข็งแรงอีกด้วย จากงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ใน Preventive Nutrition and Food Science เมื่อ พ.ศ. 2561 ศึกษาเกี่ยวกับแครอทผงช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด พบว่า การเสริมแครอทเข้าไปในมื้ออาหารช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้อย่างมีนัยสำคัญ โดยไม่ก่อให้เกิดผลข้างเคียงต่อความผิดปกติของหัวใจและการต่อต้านอนุมูลอิสระ อย่างไรก็ตาม ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับประโยชน์ของแครอทต่อผู้ป่วยเบาหวานต่อไป
บร็อคโคลี่
บร็อคโคลี่อุดมด้วยสารอาหารพรีไบโอติกส์ (Prebiotics) ซึ่งมีส่วนช่วยปรับสมดุลภายในลำไส้ และยังช่วยเผาผลาญกลูโคสและคอเลสเตอรอลภายในร่างกาย จากงานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ใน Preventive Nutrition and Food Science เมื่อ พ.ศ. 2560 ศึกษาเกี่ยวกับบร็อคโคลี่ช่วยลดความเสียหายต่อเนื้อเยื่อตับอ่อนและต่อสู้กับภาวะน้ำตาลในเลือดสูง พบว่า บร็อคโคลี่มีผลดีต่อสุขภาพ ส่งผลดีต่อโรคหลายโรครวมถึงโรคเบาหวาน ทั้งยังอาจมีส่วนช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด นอกจากนี้ ยังช่วยป้องกันปฏิกิริยาออกซิเดชันที่เกิดจากยาสเตรปโตโซโตซิน (Streptomycin) ซึ่งเป็นสารก่อเบาหวานต่อเนื้อเยื่อตับอ่อน อย่างไรก็ตาม ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมถึงประโยชน์ของบร็อคโคลีว่าเหมาะสำหรับเป็น ผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน หรือไม่
บวบ
บวบอุดมด้วยแคโรทีนอยด์ (Carotenoid) ซึ่งเป็นสารประกอบที่มีคุณสมบัติช่วยป้องกันโรคหัวใจและโรคมะเร็งบางชนิดได้ นอกจากนี้ ยังมีแคลอรี่ต่ำและมีไฟเบอร์สูง งานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ใน International Journal of Biochemistry เมื่อ พ.ศ. 2562 ศึกษาเกี่ยวกับศักยภาพของบวบในการต้านเบาหวาน พบว่า สารสกัดจากเมล็ดและใบใยบวบมีฤทธิ์ต้านเบาหวาน ช่วยลดน้ำตาลในเลือดและระดับไขมันในเลือดต่ำ อย่างไรก็ตาม ยังต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมถึงประโยชน์ของบวบว่าเหมาะสำหรับเป็น ผักสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน หรือไม่
ผักโขม
ผักโขมอุดมด้วยธาตุเหล็ก ซึ่งอาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการไหลเวียนของโลหิต จากงานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Cell Biochemistry & Function เมื่อ พ.ศ. 2549 ศึกษาเกี่ยวกับฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านเบาหวานของผักโขม พบว่า เมล็ดผักโขมอาจเป็นประโยชน์สำหรับการแก้ไขภาวะน้ำตาลในเลือดสูงและป้องกันภาวะแทรกซ้อนจากเบาหวาน
สำหรับอาหารที่ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรหลีกเลี่ยง ได้แก่ ผักกระป๋องที่มีปริมาณโซเดียมสูง เมนูอาหารที่มีผักปรุงด้วยเนย ชีส ซอสปรุงรส ในปริมาณมาก รวมทั้งผักดอง เช่น กะหล่ำปลีดอง ผักกาดดอง