คอเลสเตอรอลสูง (High cholesterol) เป็นภาวะหนึ่งที่เกิดขึ้นเมื่อระดับ คอเลสเตอรอล ในร่างกายสูงกว่าปกติ สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจได้ อีกทั้งยังมีการประมาณการณ์ระดับคอเลสเตอรอลสูงขึ้นเรื่อย ๆ สามารถทำให้มีจำนวนผู้เสียชีวิต 2.6 ล้านราย (ร้อยละ 4.5 ของทั้งหมด) ได้เลยทีเดียว
คำจำกัดความ
คอเลสเตอรอลสูง (High cholesterol) คืออะไร
คอเลสเตอรอลสูง คือ ภาวะหนึ่งที่เกิดขึ้นเมื่อระดับ คอเลสเตอรอล ในร่างกายสูงกว่าปกติ คอเลสเตอรอลเป็นสารคล้ายขึ้ผึ้งชนิดหนึ่งที่พบในหลอดเลือด เมื่อคอเลสเตอรอลสูงขึ้นอาจมีไขมันสะสมจำนวนมากภายในหลอดเลือด ท้ายที่สุดแล้วไขมันเหล่านี้อาจทำให้เลือดไหลผ่านหลอดเลือดอย่างได้ยาก และทำให้หัวใจอาจไม่ได้รับเลือดที่มีออกซิเจนได้มากเพียงพอ ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดหัวใจวาย (heart attack) และอาการรุนแรงอื่น ๆ จากการขาดเลือดมาหล่อเลี้ยง
อาการ
อาการของ คอเลสเตอรอลสูง
เมื่อคอเลสเตอรอลสูงสิ่งที่จะสังเกตได้ชัดคือตัวเลขขณะตรวจมีการเปลี่ยนแปลง เพราะเนื่องจากเป็นภาวะที่ไม่แสดงปฏิกิริยาใด ๆ ออกมา นอกเหนือจากว่ามีอาการของโรคเรื้อรังอื่น ๆ ร่วมด้วย โดยค่าคอเลสเตรอลที่บ่งบอกถึงระดับคอเลสเตอรอลสูงนั้นอยู่ที่ 160–190 มก./ดล. ขึ้นไป หากวัดด้วยตนเองแล้วพบว่าค่าตัวเลขอยู่ในระดับสูงดังกล่าว โปรดเข้ารับคำปรึกษา และการตรวจสุขภาพอย่างละเอียดจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอีกครั้ง เพื่อทำการลดคอเลสเตอรอลกลับมาให้อยู่ในเกณฑ์ปกติดังเดิม
สาเหตุ
สาเหตุของ คอเลสเตอรอลสูง
สาเหตุที่ทำให้คอเลสเตอรอลสูงส่วนใหญ่อาจมาจากอาหารที่เราเลือกรับประทานในแต่ละวัน และพฤติกรรมที่ไม่มีการเคลื่อนไหว หรือออกกำลังหายเพื่อนำไขมันส่วนเกินออก เนื่องจากอาหารในแต่ละมื้อที่เลือกรับประทานมักประกอบไปด้วย คอเลสเตอรอล หลายชนิดที่อยู่ภายใน โดยเฉพาะคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (LDL) ไขมันทรานส์ ไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) เหล่านี้ อาจทำให้ คอเลสเตอรอล สะสมอยู่ในหลอดเลือด หรือกระจายตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายมากจนเกินไป และเป็นสาเหตุของการเกิดโรคต่าง ๆ ที่รุนแรงได้ในอนาคตอีกด้วย
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงของ คอเลสเตอรอลสูง
คุณอาจมีความเสี่ยงมากขึ้นหากมีภาวะทางสุขภาพดังต่อไปนี้
- โรคเบาหวาน
- โรคตับหรือไต
- กลุ่มอาการถุงน้ำในรังไข่
- ระดับฮอร์โมนเพศหญิงเพิ่มขึ้น
- ภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์
- ต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ
- ยาบางชนิดที่มีปฏิกิรยาลดคอเลสเตอรอลชนิดดี
การวินิจฉัยและการรักษา
ข้อมูลที่นำเสนอในที่นี่ ไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ ให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัย คอเลสเตอรอลสูง
การวินิจฉัยตรวจหา คอเลสเตอรอล เพื่อให้ทราบเกณฑ์ว่าอยู่ในความเสี่ยงสูงหรือไม่ อาจทดสอบได้จาก 2 วิธีดังต่อไปนี้
- การตรวจเลือด แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจะทำการนำเลือดบางจากแขนด้วยเข็ม ส่งไปยังห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจสอบระดับคอเลสเตอรอล ซึ่งจะได้ผลลัพธ์ภายในระยะเวลา 2-3 วัน หรืออาจเร็วกว่านั้นตามขั้นตอนของสถานพยาบาลในแต่ละที่
- การทดสอบด้วยการเจาะปลายนิ้ว เป็นการทดสอบที่เริ่มจากนำเข็มเล็ก ๆ การทิ่มลงไปในปลายนิ้วในระยะเวลาสั้น ๆ แค่พอให้เลือดหยดบนเครื่องทดสอบได้ ซึ่งเทคนิคการตรวจนี้จะทำให้ทราบผลระดับคอเลสเตอรอลภายในไม่กี่
ก่อนการตรวจเลือดอาจจำเป็นต้องมีการงดรับประทานหรือดื่มสิ่งใด ๆ ยกเว้นน้ำ เป็นเวลา 9 ถึง 12 ชั่วโมง เพื่อผลลัพธ์ที่แม่นยำ
การรักษา คอเลสเตอรอลสูง
หากกรณีผู้ป่วยไม่มีอาการของโรคแทรกซ้อน แพทย์อาจกำหนดให้รับประทานยาบางชนิดที่เหมาะม ดังนี้
- ยาสแตติน (Statins) สามารถต้านสารที่ตับใช้สร้างคอเลสเตอรอล ทำให้ตับกำจัดคลอเรสเตอรอลจากเลือดได้ ยาสแตตินยังอาจช่วยให้ร่างกายดูดซึมคอเลสเตอรอลกลับจากที่สะสมตัวที่ผนังหลอดเลือด ซึ่งช่วยป้องกันโรคหลอดเลือดหัวใจ (coronary artery disease) ได้
- ยา Bile-acid-binding resins ตับใช้คอเลสเตอรอลเพื่อสังเคราะห์กรดน้ำดี ซึ่งเป็นสารชนิดหนึ่งที่จำเป็นสำหรับการย่อยอาหาร โดยยานี้จะช่วยลดคอเลสเตอรอลในทางอ้อมด้วยการยึดตัวตับกรดน้ำดี ทำให้ตับใช้ คอเลสเตอรอล ส่วนเกินเพื่อสังเคราะห์กรดน้ำดีให้มากขึ้นเพื่อลดระดับ คอเลสเตอรอล ในเลือด
- กลุ่มยา Cholesterol absorption inhibitors ลำไส้เล็กดูดซึมคอเลสเตอรอลจากอาหารและปลดปล่อยเข้าสู่กระแสเลือด ยาอีเซทิไมบ์ (ezetimibe) ช่วยลด คอเลสเตอรอล ในเลือดโดยการจำกัดการดูดซึมคอเลสเตอรอลในอาหาร ยาอีเซทิไมบ์สามารถใช้ร่วมกับยาสแตติน
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการปฏิบัติตนขั้นพื้นฐาน
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตนเองที่ช่วยจัดการ คอเลสเตอรอลสูง
ข้อควรปฏิบัติเหล่านี้ อาจช่วยป้องกันภาวะคอเลสเตอรอลสูงได้
- รับประทานอาหารที่มีปริมาณเกลือต่ำ ได้แก่ ผลไม้ ผัก และธัญพืชเต็มเมล็ด
- จำกัดปริมาณไขมันจากสัตว์ และใช้ไขมันที่ดีพอประมาณ
- ลดน้ำหนักส่วนเกิน และรักษาน้ำหนักที่เหมาะสม
- ออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน
- จำกัดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- เลิกสูบบุหรี่
[embed-health-tool-bmi]
