ตรวจคัดกรองไตรมาส 1 ของคุณแม่ตั้งครรภ์ เป็นการตรวจสุขภาพโดยรวมของคุณแม่ และทารกที่อยู่ในครรภ์ เพื่อตรวจคัดกรองข้อมูลเบื้องต้นและความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นของตัวทารก ซึ่งรวมถึงข้อบกพร่องของโครโมโซม เช่น ดาวน์ซินโดรม เอ็ดเวิร์ดซินโดรม สามารถช่วยให้ติดตามและวางแผนดูแลคุณแม่และลูกน้อยได้อย่างใกล้ชิด ในกรณีที่ผลตรวจมีความผิดปกติ
[embed-health-tool-pregnancy-weight-gain]
ตรวจคัดกรองไตรมาส 1 ควรการตรวจอะไรบ้าง
ตรวจคัดกรองไตรมาส 1 นั้น แพทย์อาจจะทำการตรวจดังต่อไปนี้
- การซักถามประวัติ และตรวจสุขภาพคุณแม่เบื้องต้น คุณแม่อาจจะตอบคำถามเกี่ยวกับสุขภาพและประวัติโรคในครอบครัว เพื่อให้แพทย์รับรู้ข้อมูลว่ามีความเสี่ยงเฉพาะเจาะจงหรือไม่ เช่น โรคทางพันธุกรรมที่สามารถสืบทอดส่งต่อรุ่นสู่รุ่นได้
- การตรวจอุ้งเชิงกรานและการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก (Pap Smear หรือ Pap Test) เพื่อตรวจสุขภาพของอวัยวะในอุ้งเชิงกราน รวมไปถึงตรวจหามะเร็งปากมดลูกและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STDs) บางชนิด
- การตรวจเลือด เพื่อตรวจดูความเข้มข้นของเลือด กรุ๊ปเลือด ตรวจหาโรคเอดส์ กามโรค ไวรัสตับอักเสบบี และตรวจคัดกรองโรคเลือดธาลัสซีเมีย รวมไปถึงการวัดสารชีวเคมี 2 ชนิดที่พบในเลือดของคุณแม่ตั้งครรภ์ คือ Pregnancy-associated plasma protein-A หรือPAPP-A โปรตีนนี้สร้างโดยรก และ Human chorionic gonadotropin หรือ hCG ฮอร์โมนตั้งครรภ์ที่ผลิตจากเซลล์ของรก หากมีระดับที่ผิดปกติอาจหมายถึงมีความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของภาวะโครโมโซมผิดปกติ
- การตรวจปัสสาวะ เป็นการเก็บตัวอย่างปัสสาวะ เพื่อให้แพทย์หรือพยาบาลผดุงครรภ์สามารถตรวจหาสัญญาณของการติดเชื้อที่ไต กระเพาะปัสสาวะ และอาการอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับคุณแม่ตั้งครรภ์แล้วอาจส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์
- การอัลตร้าซาวด์ (Ultrasound) เป็นการตรวจเพื่อยืนยันอายุครรภ์ โดยการวัดความยาวตั้งแต่ศีรษะถึงกระดูกก้นกบ และเพื่อดูด้านหลังคอของทารก โดยการวัดความหนาของของเหลวบริเวณต้นคอ ถ้ามีความหนาเพิ่มขึ้นอย่างผิดปกติ อาจสามารถบ่งบอกความเสี่ยงในการมีโครโมโซมผิดปกติ หรือโครงสร้างหัวใจมีปัญหา
- การตรวจคัดกรองความผิดปกติของโครโมโซมทารกในครรภ์ (Noninvasive Prenatal Testing หรือ NIPT) สามารถตรวจคัดกรองความเสี่ยงของทารกในครรภ์ที่จะเกิดกลุ่มอาการดาวน์ หรือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของจำนวนโครโมโซมอื่น ๆ ซึ่งการทดสอบนี้ไม่มีความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ การทดสอบนี้ใช้ตัวอย่างจากเลือดคุณแม่
หรืออาจมีการตรวจเพิ่มเติม โดยคุณแม่ตั้งครรภ์สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมจากแพทย์ที่ฝากครรภ์ เพื่อนำมาประกอบการตัดสินใจ โดยการตรวจบางอย่างอาจจะต้องใช้เวลาในการประมวลผล และวินิจฉัย
เมื่อไรที่ควรตรวจคัดกรองไตรมาส 1
ตรวจคัดกรองไตรมาส 1 ของคุณแม่ตั้งครรภ์นั้น อาจอยู่ในช่วงประมาณสัปดาห์ที่ 11-14 ของการตั้งครรภ์
โดยการตรวจคัดกรองนั้น ผลจากการตรวจถือว่ายังไม่แม่นยำ 100% ดังนั้นจึงควรฝากครรภ์อย่างต่อเนื่อง เพื่อตรวจติดตามสุขภาพของมารดาและทารก และเมื่อคลอดทารกแล้วควรได้รับการประเมินจากกุมารแพทย์อีกครั้ง
