น้ำคาวปลา คือของเหลวที่ร่างกายขับออกมาหลังคลอด ซึ่งนับเป็นเรื่องปกติสำหรับหญิงตั้งครรภ์ที่คลอดลูกแล้ว โดยน้ำคาวปลาจะมีสีแดงคล้ำและกลิ่นคล้ายคาวปลาแต่ไม่แรงเท่า บางครั้งอาจมีเศษเลือด หรือเศษเนื้อเยื่อออกมาด้วย หญิงตั้งครรภ์ทุกคนควรศึกษาและทำความเข้าใจลักษณะของน้ำคาวปลาว่ามีสี กลิ่น และลักษณะอย่างไร หากพบความผิดปกติจะได้รู้เท่าทันและรับมือได้
[embed-health-tool-ovulation]
น้ำคาวปลา คืออะไร
น้ำคาวปลา คือ ของเหลวที่ร่างกายขับออกมาหลังคลอด เพื่อระบายเลือด เศษเนื้อเยื่อ และของเหลวต่าง ๆ เช่น น้ำคร่ำ ออกจากมดลูก น้ำคาวปลามักมีสีแดงเข้มในช่วงวันแรก ๆ และจะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีที่อ่อนลงเมื่อเวลาผ่านไป น้ำคาวปลามีกลิ่นคาวเฉพาะตัว แต่บางครั้งอาจมีกลิ่นเหม็น โดยร่างกายของคุณแม่จะเริ่มขับน้ำคาวปลาออกมา ตั้งแต่ 3 วันแรกหลังจากการคลอดบุตร
น้ำคาวปลา มีกี่ชนิด
ชนิดของ น้ำคาวปลาหลังคลอด จะแบ่งออกตามระยะเวลาที่เกิด ดังนี้
- ช่วง 24 ชั่วโมงแรกหลังคลอด น้ำคาวปลาจะมีสีแดงเข้ม ส่วนใหญ่เป็นเลือดที่ถูกขับออกมา และจะไหลออกมาอย่างต่อเนื่อง คุณแม่อาจควรเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก ๆ ชั่วโมง
- ช่วง 2-6 วันหลังคลอด น้ำคาวปลาจะถูกขับออกมาน้อยลง มีสีน้ำตาลถึงสีน้ำตาลเข้ม หรือสีแดงอมชมพู
- ช่วง 4-10 หรือ 7-10 วันหลังคลอด ระยะนี้น้ำคาวปลาจะมีสีชมพู หรือมีสีน้ำตาลอ่อน
- ช่วง 10-14 วันหลังคลอด น้ำคาวปลาจะมีสีที่จางลงมากกว่า 10 วันแรก รวมถึงมีปริมาณน้ำคาวปลาที่ลดลงด้วย อย่างไรก็ตาม หากมีการออกแรง หรือออกกำลังกายในช่วงนี้ ก็อาจจะมีเลือดขับออกมาทำให้น้ำคาวปลามีสีแดงได้เช่นกัน
- ช่วง 3-4 สัปดาห์หลังคลอด ระยะนี้น้ำคาวปลามักจะไม่ค่อยมีเลือดปน ส่วนใหญ่จะมีลักษณะเป็นเมือกสีขาว หรือสีขาวอมเหลือง
- ช่วง 5-6 สัปดาห์หลังคลอด ระยะนี้มักจะไม่มีการขับน้ำคาวปลาออกมาแล้ว
โดยน้ำคาวปลามักจะถูกขับออกมาในตอนเช้า ตอนที่ให้นมบุตร หรือในตอนที่มีการออกกำลังกาย
น้ำคาวปลากับประจำเดือนต่างกันอย่างไร
เนื่องจากในระยะแรกนั้น น้ำคาวปลาหลังคลอด ที่ร่างกายขับออกมามักจะมีสีแดง เพราะเป็นการขับเอาเลือดออกมาก่อน ทำให้คุณแม่มือใหม่บางรายอาจสับสนได้ว่า เป็นน้ำคาวปลาหรือประจำเดือน อย่างไรก็ตาม ของเหลวทั้งสองชนิดนี้มีข้อแตกต่างคือ น้ำคาวปลาจะถูกขับออกมาหลังคลอด โดยปริมาณของน้ำคาวปลามักจะถูกขับออกมามากกว่าประจำเดือน และน้ำคาวปลาจะถูกขับออกมาเป็นระยะเวลาที่นานกว่าประจำเดือน ซึ่งปกติแล้วน้ำคาวปลาจะถูกขับออกมาเป็นระยะเวลาระหว่าง 5-6 สัปดาห์หลังคลอด อีกทั้ง น้ำคาวปลาอาจมีเศษหรือชิ้นส่วนของเนื้อเยื่อซึ่งอาจเป็นชิ้นส่วนรกถูกขับออกมาด้วย และที่สำคัญ ประจำเดือนจะมาหลังคลอดแล้วประมาณสามหรือสี่เดือนขึ้นไป
ดูแลตัวเองอย่างไรเมื่อมีน้ำคาวปลา
น้ำคาวปลาหลังคลอด ถือเป็นเรื่องปกติหลังการคลอดบุตร ไม่ใช่เรื่องผิดปกติแต่อย่างใด และเมื่อมีน้ำคาวปลาไหลออกมา คุณแม่สามารถดูแลตัวเองได้ง่าย ๆ ดังนี้
- คุณแม่ควรสวมผ้าอนามัย หรือผ้าอ้อมสำหรับผู้ใหญ่ เพื่อหลีกเลี่ยงการติดเชื้อและการเปรอะเปื้อน
- สวมใส่เสื้อผ้าสบาย ๆ และไม่สวมชุดชั้นในที่รัดจนเกินไป
- รับประทานยาแก้ปวดหากมีอาการเจ็บปวดเมื่อมีน้ำคาวปลา
- พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่หักโหมทำกิจกรรมหนัก เพราะอาจเสี่ยงที่จะมีน้ำคาวปลาออกมามากกว่าปกติ หรืออาจทำให้น้ำคาวปลามีสีแดงเข้มกว่าปกติด้วย
ทั้งนี้ หากน้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็นรุนแรง มีลิ่มเลือดหลุดออกมามากผิดปกติ ร่วมกับคุณแม่มีอาการไข้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำหรือเข้ารับการตรวจเพื่อดูว่าเกิดปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับภาวะหลังคลอดหรือไม่