การเรียนรู้ความเกี่ยวข้องระหว่าง ยาคุมกำเนิด และการตั้งครรภ์ ถือเป็นอีกหนึ่งวิธีที่อาจช่วยให้สามารถวางแผนครอบครัว หรือวางแผนในการมีลูกได้อย่างเหมาะสมยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม ยาคุมกำเนิดมีหลายรูปแบบ หากไม่แน่ใจว่าควรยาคุมรูปแบบใด ควรปรึกษาคุณหมอหรือเภสัชกร เพื่อให้ได้ยาคุมที่เหมาะสมกับสุขภาพและความต้องการในการคุมกำเนิดที่สุด
[embed-health-tool-pregnancy-weight-gain]
หากต้องการตั้งครรภ์ ควรหยุดกินยาคุมกำเนิดเมื่อไหร่
โอกาสในการตั้งครรภ์ของผู้หญิงหลังจากหยุดกินยาคุมกำเนิดนั้น ขึ้นอยู่กับชนิดของยาคุมกำเนิดที่กิน ยาคุมกำเนิดหลายยี่ห้อจะมีปริมาณฮอร์โมนแตกต่างกันไป ดังนั้น จึงควรปรึกษาคุณหมอว่า ถ้ากินยาคุมกำเนิดแบบนี้จะต้องหยุดกินตอนไหนเพื่อให้ตั้งครรภ์
การศึกษาเกี่ยวกับการตั้งครรภ์หลังหยุดกินยาคุมกำเนิด
จากการวิจัยชิ้นหนึ่ง พบว่า ร้อยละ 96 ของผู้หญิงที่เคยกินยาคุมกำเนิด จะสามารถตั้งครรภ์ภายใน 6-12 เดือน การทำงานของยาคุมกำเนิดนั้นคือ เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ โดยเมื่อกินยาคุมกำเนิดเข้าไป ฮอร์โมนในยาคุมกำเนิด ซึ่งได้แก่ ฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน (Progesterone) จะทำงานร่วมกันในงานคุมกำเนิด คือ ควบคุมระดับฮอร์โมนในร่างกาย เพื่อไม่ให้เกิดภาวะตกไข่ ทำให้ของเหลวบริเวณปากมดลูกเหนียวข้นขึ้น เพื่อให้อสุจิเข้าไปปฏิสนธิได้ลำบาก และทำให้ผนังมดลูกบางลง เพื่อไม่ให้ไข่ที่ปฏิสนธิกับอสุจิแล้ว ไปฝังตัวอยู่ตรงผนังมดลูก
อย่างไรก็ตาม เมื่อหยุดกินยาคุมกำเนิดแล้ว ฮอร์โมนในร่างกายก็จะกลับสู่สภาวะเดิม ทำให้เกิดภาวะตกไข่เหมือนเดิม เมื่อมีประจำเดือนไปแล้ว ผู้หญิงส่วนใหญ่จะเกิดภาวะตกไข่ในอีก 1 เดือนต่อมา ตอนที่ร่างกายเกิดภาวะตกไข่ ก็จะสามารถเกิดการปฏิสนธิของไข่กับอสุจิทำให้มีลูกได้ ส่วนวิธีสังเกตว่าตั้งครรภ์หรือไม่ ก็อาจสังเกตจากประจำเดือน หากไม่ได้คุมกำเนิดตอนมีเพศสัมพันธ์แล้วประจำเดือนไม่มา ก็ลองซื้อที่ตรวจครรภ์มาตรวจได้เลย
หลังคลอดลูก สามารถกลับมากินยาคุมกำเนิดได้เมื่อไหร่
หากต้องการกินยาคุมกำเนิดทันทีหลังคลอดลูก จำเป็นต้องปรึกษาคุณหมอ เนื่องจากฮอร์โมนในร่างกายของคุณแม่มือใหม่จะแตกต่างจากตอนที่กำลังตั้งท้อง หรือตอนที่ยังไม่มีลูก สมาคม Reproductive Health Professionals ได้ให้ข้อมูลไว้ว่า คุณแม่มือใหม่ที่ร่างกายแข็งแรงสามารถกินยาคุมกำเนิดได้เหมือนกับสาวๆ คนอื่นๆ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ก็ต้องปรึกษาคุณหมอ เพราะการกินยาคุมกำเนิดทันทีหลังคลอด อาจมีผลข้างเคียงจากการกินยา จนส่งผลต่อสุขภาพของคุณแม่
เรื่องที่มาคู่กับการกินยาคุมกำเนิดของคุณแม่มือใหม่ ก็คือเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ ไม่ว่าจะคลอดลูกด้วยการผ่าคลอดหรือคลอดธรรมชาติ ร่างกายก็ต้องใช้เวลาในการฟื้นฟูร่างกาย ดังนั้น ถ้าต้องการมีเพศสัมพันธ์ควรรอให้ร่างกายหายดี กลับมาแข็งแรงเป็นปกติก่อน ซึ่งผู้หญิงส่วนใหญ่จะใช้เวลาประมาณ 4-6 สัปดาห์หลังคลอดในการพักฟื้นร่างกาย ส่วนเรื่องความต้องการที่จะมีเพศสัมพันธ์นั้นขึ้นอยู่กับผู้หญิงแต่ละคน และขึ้นอยู่กับหลายๆ ปัจจัย เช่น ความเจ็บปวด ความกลัว หรือความเหนื่อยล้า ก็จะทำให้ไม่ต้องการมีเพศสัมพันธ์อีกไปซักพักหนึ่ง
ข้อควรระวังในการใช้ ยาคุมกำเนิด
สมาคม American Pregnancy Association ได้เตือนว่า ผู้หญิงที่มีประวัติเป็นโรคหัวใจ โรคเกี่ยวกับเกล็ดเลือด มะเร็งเต้านม โรคตับ หรือผู้หญิงที่สูบบุหรี่ ที่มีอายุมากกว่า 35 ปี ไม่ควรกินยาคุมกำเนิด นอกจากนี้ผู้หญิงที่มีความดันสูง เป็นโรคเบาหวาน คอเลสเตอรอลสูง หรือมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือด ไม่ควรที่จะกินยาคุมกำเนิด อาจใช้วิธีการคุมกำเนิดวิธีอื่น เช่น สวมถุงยางอนามัยขณะมีเพศสัมพันธ์