วัยรุ่น เป็นช่วงชีวิตที่สำคัญ ควรได้รับการส่งเสริมในหลาย ๆ ด้าน อย่างถูกวิธี การเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทั้งร่างกาย อารมณ์ และความคิด การดูแลสุขภาพวัยรุ่น ที่เหมาะสมจึงนับเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมให้วัยรุ่นมีร่างกายที่สมบูรณ์แข็งแรงและปลอดภัยจากโรค รวมทั้งสุขภาพจิตที่ดีเช่นเดียวกัน
[embed-health-tool-bmi]
ปัญหาสุขภาพในวัยรุ่น
ปัญหา สุขภาพวัยรุ่น ที่พบบ่อย ได้แก่
-
ปัญหาสุขภาพจิต
โรคซึมเศร้าเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของปัญหา สุขภาพวัยรุ่น ที่อาจทำให้เกิดการเจ็บป่วยตามมา ปัจจัยอื่นที่สามารถทำให้เกิดปัญหาสุขภาพจิตในวัยรุ่นได้ คือ ความรุนแรง ความรู้สึกด้อยค่า ความวิตกกังวล ปัญหาทาอารมณ์ ปัญหาทางครอบครัว การดูแลสุขภาพจิตของวัยรุ่นจึงเป้นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรละเลย
-
โรคกินผิดปกติและภาวะทุพโภชนาการ
วัยรุ่น หลายคนอาจมีความกังวลเรื่องรูปร่างและน้ำหนัก จนอาจนำไปสู่ปัญหาการกินผิดปกติ เช่น กินน้อยเกินไป กินมากเกินไป และอาจนำไปสู่ปัญหาโรคอ้วนที่เป็นต้นเหตุของปัญหาสุขภาพมากมายในอนาคต ในขณะเดียวกัน วัยรุ่นบางคนอาจไม่ได้รับสารอาหารที่เหมาะสม จึงทำให้เกิดภาวะขาดสารอาหารได้
-
การเกี่ยวข้องกับความรุนแรง
ความสาเหตุเป็นอีกหนึ่งสาเหตุของการเสียชีวิตใน วัยรุ่น ส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นในวัยรุ่นชายและเด็กหญิงอายุประมาณ 20 ปี ถูกล่วงละเมิดทางเพศ สาเหตุหลักของปัญหาเหล่านี้ส่วนใหญ่มากจากความรุนแรง การเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมนทำให้เกิดความก้าวร้าวในวัยรุ่น
-
เอชไอวี/ เอดส์
เอชไอวี (HIV) เป็นโรคหนึ่งที่คุกคามสุขภาพวันรุ่นเนื่องจากวัยนี้เป็นวัยอยากรู้อยากลองจึงอาจเกิด การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัย การใช้สารเสพติด ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น หรือ เอชไอวี (HIV) จากพ่อแม่ นำไปสู่การเพิ่มขึ้นของเชื้อในวัยรุ่น รวมทั้งโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดอื่น ๆ
เคล็ดลับ การดูแลสุขภาพวัยรุ่น
การดูแลสุขภาพวัยรุ่น ให้เติบโตสมวัยแข็งแรงทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และอารมณ์ มีเคล็ดลับต่าง ๆ ดังนี้
เลือกอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ
พยายามเลือกอาหารเพื่อสุขภาพ ควบคุมปริมาณและประเภทอาหารจำพวกผลไม้ ผัก โปรตีน และไขมันต่ำ
- ผักและผลไม้ ให้สารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย เช่น วิตามิน แคลเซียม และไฟเบอร์
- ธัญพืชไม่ขัดสี เช่น ขนมปังโฮลวีต ข้าวกล้อง ข้าวโอ๊ต
- โปรตีน เลือกเนื้อสัตว์ไม่ติดมัน เช่น ไก่ อาหารทะเล ไข่ขาว ถั่ว
- ผลิตภัณฑ์จากนม จะช่วยเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง
- ไขมันดี ช่วยสร้างความอบอุ่นให้ร่างกาย ช่วยให้ร่างกายเติบโตและมีส่วนช่วยให้ผม ผิวแข็งแรง
จำกัดน้ำตาล
อาหารบางชนิด เช่นผลไม้หรืออาหารอื่น ๆ อย่างไอศกรีม ขนม เครื่องดื่มที่มีรสหวานมาก สามารถเพิ่มแคลอรี่ในร่างกายมากขึ้น แต่ไม่เพิ่มวิตามินหรือไฟเบอร์ที่ร่างกายต้องการ จนอาจทำให้ร่างกายขาดสารอาหาร และเกิดปัญหาด้านการเจริญเติบโตได้
ควบคุมสัดส่วนอาหาร
ควรควบคุมสัดส่วนของอาหารให้อยู่ในปริมาณที่พอเหมาะกับ วัยุ่รน ทั้งเรื่องของแคลอรี่และการให้พลังงาน ในอาหารหนึ่งมื้อควรมีสัดส่วนของผัก ผลไม้ โปรตีน คาร์โบไฮเดรต อย่างเหมาะสมด้วย
กินอาหารให้ครบทุกมื้อ
การงดมื้ออาหารอาจช่วยในการลดน้ำหนัก แต่ทางกลับกันก็อาจเป็นต้นเหตุของการเพิ่มน้ำหนักด้วย เพราะคุณอาจกินมากขึ้นในมื้อถัดไป ดังนั้นต้องกินอาหารให้ครบทุกมื้อเพราะช่วงวัยรุ่นเป็นวันที่กำลังพัฒนาในหลายด้านในร่างกายจึงควรได้รับอาหารที่เพียงพอตลอดทั้งวัน
ออกกำลังกาย
วัยรุ่น ควรได้ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม เพราะการออกกำลังกายมีประโยชน์ทั้งสุขภาพร่างกายและสุขภาพจิตนอกจะทำให้รู้สึกสดชื่น มีความสุข ควบคุมน้ำหนัก ยังช่วยสร้างกล้ามเนื้อที่แข็งแรง และเพิ่มความยืดหยุ่นให้ร่างกายมากขึ้นด้วย
นอนหลับให้เพียงพอ
การนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญการดูแล สุขภาพวัยรุ่น เพราะการนอนหลับเป็นเหมือนกันชาร์จพลังให้กับร่างกายที่ผ่านความเหน็ดเหนื่อยมาตลอดทั้งวัน และหากนอนหลับไม่เพียงพออาจทำให้เกิดอาการหงุดหงิด อารมณ์เสียหรืออาจทำให้น้ำหนักเพิ่มได้เช่นกัน