ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว และถี่กว่าผู้ใหญ่ ถือเป็นเรื่องปกติ เพราะบางครั้งทารกต้องการเพิ่มออกซิเจนเข้าปอด เนื่องจากร่างกายต้องใช้แรงมากขึ้น จึงมักหายใจเร็ว สลับกับการหายใจในจังหวะที่ปกติ อย่างไรก็ตาม คุณพ่อคุณแม่ควรสังเกตลักษณะการหายใจของทารก และศึกษาข้อมูลว่าการหายใจของทารกในลักษณะใดที่ควรปรึกษาคุณหมอ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการหายใจที่เป็นอันตราย
[embed-health-tool-vaccination-tool]
ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เกิดจากอะไรได้บ้าง
ทารกแรกเกิดหายใจเร็วถือเรื่องปกติ เนื่องจากร่างกายของทารกต้องการออกซิเจนเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะเมื่อออกแรงมากกว่าปกติ เช่น คลาน ร้องไห้ โดยปกติแล้ว ทารกแรกเกิดหายใจเร็วไม่ใช่เรื่องอันตราย แต่ทั้งนี้ อาจมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เช่น
ภาวะหายใจลำบากชั่วขณะในทารกแรกเกิด (Transient tachypnea of the newborn หรือ TTNB)
ภาวะหายใจลำบากชั่วขณะในทารกแรกเกิด มักเกิดในทารกที่มีอายุไม่เกิน 9-10 เดือน โดยปกติแล้วทารกแรกเกิดจะขับของเสียออกจากปอดหลังคลอด แต่สำหรับทารกที่มีภาวะหายใจลำบากชั่วขณะจะขับของเสียของจากปอดได้ไม่ดี ทำให้ร่างกายรับออกซิเจนไม่เพียงพอ จนส่งผลให้หายใจเร็ว เพื่อให้ได้รับออกซิเจนเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น
อารมณ์เสีย
ทารกแรกเกิดหายใจเร็ว เมื่อรู้สึกอารมณ์ไม่ดี ไม่ว่าจะเกิดจากโมโห โกรธ หรือฉุนเฉียว โดยทารกแรกเกิดที่หายใจเร็วเนื่องจากอารมณ์เสียจะหายใจมากกว่า 60 ครั้งต่อนาที ซึ่งไม่มีอันตราย ตราบใดที่การหายใจนั้นกลับเข้าสู่ภาวะปกติตามสภาพอารมณ์ที่ดีขึ้น
อุณหภูมิร้อนเกินไป
เมื่ออุณหภูมิในร่างกายสูงเกินไป อาจทำให้ทารกแรกเกิดหายใจเร็วขึ้นได้ ทั้งนี้ อุณหภูมิในร่างกายที่สูงเกินไปถือเป็นเรื่องอันตรายและอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ คุณพ่อคุณแม่จึงควรตรวจสภาพอุณหภูมิของห้องหรือสภาพที่อยู่รอบ ๆ ตัวทารกเป็นประจำ ไม่ควรให้อุณหภูมิร้อนหรือหนาวเกินไป
ปัญหาระบบทางเดินหายใจ
หากทารกแรกเกิดหายใจเร็วอย่างต่อเนื่อง หรือมีอาการบ่อย ๆ อาจมีสาเหตุจากปัญหาระบบทางเดินหายใจ ซึ่งเป็นผลมาจากภาวะดังต่อไปนี้
- ภาวะคลอดก่อนกำหนด เด็กที่คลอดก่อนกำหนดบางคนอาจมีปัญหาปอดพัฒนาได้ไม่เต็มที่ ส่งผลทำให้หายใจลำบาก
- การติดเชื้อและการบาดเจ็บ เมื่อร่างกายติดเชื้อหรือมีอาการเจ็บป่วยบางอย่าง อาจส่งผลต่อการหายใจ เช่น การติดเชื้อในปอดและระบบทางเดินหายใจ
ทารกหายใจเร็ว เสียงหายใจ บ่งบอกภาวะสุขภาพได้
คุณพ่อคุณแม่และบุคคลใกล้ชิดควรหมั่นสังเกตการหายใจของทารกแรกเกิด ทั้งเสียงและรูปแบบการหายใจ เพราะสามารถบ่งบอกได้ว่าทารกมีภาวะสุขภาพผิดปกติหรือไม่ ดังนี้
- เสียงหวีด อาจเกิดจากโพรงจมูกอุดตัน เนื่องจากมีน้ำมูกมากเกินไป อาจต้องรีบดูดน้ำมูกออกเพื่อให้ทารกหายใจสะดวกขึ้น
- หายใจครืดคราด เกิดจากหลอดลมอุดตัน หลอดลมตีบ ที่อาจเป็นผลมาจากโรคหอบหืด โรคปอดบวม หรือการติดเชื้อไวรัส ควรสังเกตอาการให้ดี และหากลมหายใจแผ่ว หรือสะดุด ควรพาไปพบคุณหมอเพื่อตรวจร่างกายโดยเร็ว
- กรน มักเกิดจากทารกแรกเกิดมีเมือกในโพรงจมูก แต่ในบางกรณีอาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพเรื้อรัง เช่น ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ ภาวะต่อมทอนซิลโต ซึ่งควรพาไปพบคุณหมอทันที ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้