หนังตา (Eyelid) นั้นมีความสำคัญกับดวงตาเป็นอย่างมาก เพราะเป็นเกราะป้องกันดวงตาจากสิ่งสกปรก ตาล้า และป้องกันไม่ให้ดวงตาแห้ง แต่สภาวะหนังตาตกที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน โดยเฉพาะผู้สูงอายุ อาจจะกลายเป็นตัวการสำคัญ ที่ส่งผลกระทบต่อการมองเห็นของเราได้ วันนี้ Hello คุณหมอ เลยจะมาแนะนำวิธีการ บริหารเปลือกตา เทคนิคง่าย ๆ ที่จะช่วยให้เปลือกตาของเราแข็งแรง ป้องกันหนังตาตกกันค่ะ
ทำไมหนังตาถึงตก
ปัญหาหนังตาตก เปลือกตาหย่อนคล้อย และถุงใต้ตาบวมนั้นเป็นเป็นสภาวะที่สามารถพบได้บ่อย โดยเฉพาะกับผู้สูงอายุ ทางการแพทย์จะเรียกภาวะนี้ว่า ภาวะหนังตาตก (Ptosis) ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น
- อายุที่เพิ่มขึ้น ผู้สูงอายุมักจะมีปัญหาหนังตาตกค่อนข้างมาก เนื่องจากประสิทธิภาพการควบคุมกล้ามเนื้อเปลือกตา และความยืดหยุ่นของผิวหนัง จะลดลงตามอายุที่เพิ่มขึ้น ทำให้หนังตาบนหย่อนคล้อยลง และเปลือกตาล่างเกิดการเหี่ยวย่น กลายเป็นถุงใต้ตา
- ยา การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาหยอดตาที่ใช้เพื่อรักษาโรคต้อหิน อาจทำให้เกิดการสูญเสียไขมันบริเวณดวงตา และส่งผลให้หนังตาตกได้
- โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง สภาวะนี้จะส่งผลกระทบต่อการควบคุมกล้ามเนื้อ ทำให้ไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อในบริเวณหนังตาได้
- สภาวะเกี่ยวกับระบบประสาทต่าง ๆ
- การบาดเจ็บที่ดวงตา
- การฉีดโบท็อกซ์อย่างไม่ถูกต้อง
- โรคเบาหวาน
- โรคหลอดเลือดสมอง
เทคนิคการ บริหารเปลือกตา แบบง่าย ๆ
หากคุณสังเกตพบว่า เปลือกตาของคุณมีเริ่มมีลักษณะหย่อนคล้อย ไม่เท่ากับดวงตาอีกข้าง หรือหากคุณเป็นกังวลว่าอาจจะปัญหาหนังตาตก คุณสามารถป้องกันและบรรเทาอาการหนังตาตกได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
เตรียมเปลือกตา
ก่อนจะเริ่มการบริหารเปลือกตา คุณควรจะเตรียมเปลือกตาของคุณให้พร้อมเสียก่อน เริ่มต้นจากการทำความสะอาดบริเวณรอบดวงตาให้สะอาดหมดจด โดยใช้สำลีหรือผ้าสะอาด ชุบน้ำอุ่นค่อนไปทางร้อน ปิดบริเวณดวงตา เป็นเวลาประมาณ 5 นาที เพื่อช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดบริเวณรอบดวงตา และช่วยทำความสะอาดสิ่งตกค้างที่อาจจะหลงเหลืออยู่ เช่น คราบไขมัน ขี้ตา หรือเครื่องสำอางต่างๆ
กระตุ้นกล้ามเนื้อเปลือกตา
การกระตุ้นกล้ามเนื้อเปลือกตาโดยตรง โดยเริ่มจากอยู่ในท่านั่งหรือท่านอน ใช้นิ้วชี้กดเบา ลงไปที่บริเวณหางตา และใช้นิ้วกลางกดที่บริเวณหัวตา เหล่ตามองขึ้นไปยังด้านบนเพดาน พยายามหยีตาให้เปลือกตาด้านล่างยกขึ้น แต่ให้เปลือกตาบนเปิดกว้าง ค้างไว้สักครู่แล้วจึงปล่อย จากนั้นก็พยายามหยีตาอีกครั้ง ทำแบบนี้ประมาณ 10 รอบ
การทำแบบนี้นอกจากอาจจะสามารถช่วยฝึกกล้ามเนื้อเปลือกตา บรรเทาอาการหนังตาตกได้แล้ว ยังอาจช่วยลดอาการบวมของถุงใต้ตาได้อีกด้วย
ฝึกเพิ่มแรงต้านทานให้เปลือกตา
เริ่มจากยกคิ้วขึ้นให้สูงที่สุดเท่าที่จะทำได้ จากนั้นจึงเอานิ้วชี้ไปวางกดไว้ใต้คิ้ว กดค้างไว้โดยพยายามหลับตาไปพร้อม ๆ กัน เป็นเวลานานประมาณ 10 วินาที แล้วผ่อนออก การทำแบบนี้ จะเป็นการฝึกกล้ามเนื้อบริเวณเปลือกตา คล้ายกับการฝึกกล้ามเนื้อเวลาเรายกน้ำหนัก ทำให้การทำงานของกล้ามเนื้อเปลือกตาดีขึ้น และช่วยบรรเทาอาการหนังตาตกได้
เทคนิคการบริหารเปลือกตาเหล่านี้ เป็นเพียงเทคนิคที่จะช่วยบรรเทาอาการหนังตาตกเท่านั้น อาจไม่สามารถใช้เพื่อรักษาอาการหนังตาตกได้ในบางกรณี หากคุณพบว่าอาการหนังตาตกนั้นมีความรุนแรงจนบดบังการมองเห็น หรืออาการไม่ดีขึ้นหนังจากที่ลองการบริหารเปลือกตาเหล่านี้ ควรปรึกษาแพทย์ เพื่อทำการตรวจและทำการรักษาต่อไป จะเป็นการดีที่สุด
