รังแค คือ เกล็ดสีขาวซึ่งเกิดจากเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วบนหนังศีรษะหลุดร่วง เป็นอีกภาวะหนึ่งของหนังศีรษะที่เกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย รังแคเกิดจาก สาเหตุหลายปัจจัยด้วยกันแต่โดยปกติแล้วรังแคอาจไม่มีอาการรุนแรงใด ๆ และอาจรักษาได้ด้วยการใช้แชมพูขจัดรังแค แต่สำหรับผู้ที่มีอาการรังแคแย่ลง คันหนังศีรษะรุนแรง ควรรับการรักษาโดยคุณหมอผิวหนัง
[embed-health-tool-bmi]
รังแคเกิดจาก อะไร
รังแคเกิดจากการผลิตเซลล์ผิวหนังมากกว่าปกติ ทำให้จำเป็นต้องผลัดเซลล์ผิวเก่าออกส่งผลทำให้เกิดรังแค ซึ่งอาจสังเกตได้จากสะเก็ดสีขาวที่ร่วงติดอยู่ตามเสื้อผ้าบริเวณไหล่ โดยปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดการผลิตเซลล์ผิว มีดังนี้
- ติดเชื้อยีสต์ มาลาสซีเซีย (Malassezia) เป็นเชื้อยีสต์ที่พบได้บนผิวหนังที่คอยกินน้ำมันบนหนังศีรษะที่หลั่งออกมาจากรูขุมขนส่งผลให้หนังศีรษะระคายเคืองและผลิตเซลล์ผิวหนัง
- ต่อมไขมันอักเสบ พบได้บ่อยทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ในเด็กทารกมักจะมีสะเก็ดหนาสีเหลืองบนหนังศีรษะ คิ้ว และบนผิวหนังที่ถูกห่อด้วยผ้าอ้อม อาจส่งผลให้หนังศีรษะมัน ซึ่งเกิดจากการผลิตไขมันมากเกินไป
- สะเก็ดเงินบนหนังศีรษะ เกิดจากเซลล์ผิวหนังใหม่สร้างตัวขึ้นเร็วกว่าปกติเพื่อแทนที่เซลล์ผิวเก่า สาเหตุมาจากความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกันเกี่ยวกับเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ส่งผลให้เซลล์ผิวหนังแบ่งตัวอย่างรวดเร็ว
- ผลิตภัณฑ์ เช่น แชมพูสระผม สเปรย์จัดแต่งทรงผม ยาย้อมผม เพราะอาจมีสารเคมีที่ส่งผลให้หนังศีรษะระคายเคือง อักเสบ แดง เป็นสะเก็ด
สัญญาณเตือนของรังแค
สัญญาณของรังแค อาจสังเกตได้จากอาการ ดังต่อไปนี้
- คันหนังศีรษะ
- สะเก็ดผิวหนังสีขาวบนหนังศีรษะ และบริเวณอื่น ๆ เช่น เส้นผม คิ้ว เครา คาง
- หนังศีรษะลอกเป็นขุย อาจตกลงบนเสื้อผ้าบริเวณช่วงบ่าและไหล่
- สำหรับทารกอาจมีสะเก็ดผิวหนังครอบคลุมทั่วหนังศีรษะ และหน้าผาก
วิธีรักษารังแค
วิธีรักษารังแคอาจทำได้โดยการเลือกใช้ แชมพูที่มีส่วนประกอบ ดังนี้
- น้ำมันดิน แชมพูน้ำมันดินอาจช่วยชะลอการผลิตเซลล์ผิวบนหนังศีรษะ และอาจส่งผลให้หนังศีรษะไวต่อแดด ดังนั้น จึงควรสวมหมวกป้องกันแสงแดดทุกครั้งที่ออกนอกบ้าน
- ซิงค์ ไพริไทออน (Zinc Pyrithione) ที่มีส่วนช่วยต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อราบนหนังศีรษะ
- กรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid) มีส่วนช่วยในการขจัดเซลล์ผิวเก่า
- คีโตโคนาโซล (Ketoconazole) ช่วยฆ่าเชื้อราบนหนังศีรษะที่ก่อให้เกิดรังแค
- ฟลูโอซิโนโลน (Fluocinolone) อาจช่วยบรรเทาอาการระคายเคือง อาการคัน ผิวหนังศีรษะลอกเป็นขุย
- ซีลีเนียม ซัลไฟด์ (Selenium Sulfide) ช่วยต้านเชื้อราบนหนังศีรษะ แต่อาจส่งผลข้างเคียงทำให้เส้นผมเปลี่ยนสี
นอกจากแชมพูสระผม การใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงหนังศีรษะจากธรรมชาติก็อาจช่วยบรรเทาอาการของรังแค ต้านแบคทีเรียและเชื้อราได้เช่นเดียวกัน
การบรรเทาอาการรังแคด้วยวิธีธรรมชาติ
- น้ำมันมะพร้าว นำน้ำมันมะพร้าว 3-5 ช้อนชา โชลมบนหนังศีรษะและหมักทิ้งไว้ประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วสระผมตามปกติ
- น้ำมันมะกอก หยดน้ำมันมะกอก และนวดให้ทั่วทั้งหนังศีรษะ จากนั้นนำที่คลุมผมมาคลุมศีรษะเอาไว้ข้ามคืน และล้างผมออกในช่วงเช้าของวันถัดไป
- น้ำมะนาว นำน้ำมะนาว 2 ช้อนชา หยดลงบนหนังศีรษะ ทิ้งไว้ประมาณ 2-3 นาที แล้วล้างออก จากนั้นนำน้ำมะนาวผสมกับน้ำสะอาด 1 ถ้วย เทลงบนศีรษะอีกรอบ จากนั้นนวดศีรษะและสระผมให้สะอาด
- น้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ นำน้ำสะอาดและแอปเปิ้ลไซเดอร์ในปริมาณ 1 ส่วน 4 ของถ้วย ผสมให้เข้ากันชโลมให้ทั่วหนังศีรษะ หมักทิ้งไว้อย่างน้อย 15 นาที จากนั้นจึงสระผมให้สะอาด