สิวขึ้นกรอบหน้า มักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย แต่ก็อาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ได้เช่นกัน เช่น ความมันจากเส้นผม ผิวหน้าเสียดสีกับสายรัดหมวกกันน็อก การใส่หน้ากากอนามัยต่อเนื่อง การใช้ยาบางชนิด ภาวะทางสุขภาพ การรักษาสิวลักษณะนี้อาจทำได้ด้วยการหลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้า สระผมเป็นประจำ ใช้ยาแต้มสิว เป็นต้น
[embed-health-tool-bmi]
สิวขึ้นกรอบหน้า เกิดจากอะไร
สิวที่ขึ้นตามกรอบหน้า อาจเกิดจากสาเหตุต่อไปนี้
- เครื่องสำอาง เช่น ครีมทาหน้า รองพื้น ผลิตภัณฑ์ดูแลผม ที่มีส่วนประกอบของน้ำมัน อาจทำให้รูขุมขนอุดตัน และทำให้เกิดสิวกระจายตามกรอบหน้าได้
- อุปกรณ์ป้องกันศีรษะ เช่น หมวกนิรภัยหรือหมวกกันน็อกที่มีสายรัดคาง แผ่นรองไหล่ที่ใช้สำหรับลดแรงกดจากกระเป๋าสะพาย และอุปกรณ์ที่สวมใกล้ใบหน้าอาจทำให้ความร้อนและเหงื่อสะสมอยู่ตามกรอบหน้า จนเสี่ยเกิดสิวได้
- เครื่องดนตรี การเล่นเครื่องดนตรีที่เสียดสีกับผิวหนังบริเวณกรอบหน้า เช่น ไวโอลิน อาจทำให้เกิดสิวตามกรอบหน้าได้
- ความมันจากเส้นผม เมื่อเส้นผมที่มีความมันสัมผัสกับใบหน้าบ่อยครั้ง น้ำมันและสิ่งสกปรกจากเส้นผมอาจทำให้รูขุมขนอุดตัน ส่งผลให้เกิดสิวตามกรอบหน้าได้
- การโกนขน การกำจัดขนหรือหนวดเคราบริเวณแก้มหรือคางด้วยใบมีดโกน อาจทำให้ผิวระคายเคืองจนเกิดเป็นสิว และการใช้มีดโกนเก่าอาจทำให้เกิดการติดเชื้อและการลุกลามของสิวได้
- การใช้ยา ยาบางชนิด เช่น ยาสเตียรอยด์ ยารักษาโรคจิตเวช อาจมีผลข้างเคียง คือ ทำให้เป็นสิวที่แพร่กระจายตามใบหน้าและกรอบหน้า
- ระดับฮอร์โมน ผู้หญิงบางคนอาจมีสิวในช่วงก่อนมีประจำเดือน ช่วงกินหรือหยุดยาคุม ระหว่างตั้งครรภ์ ช่วงวัยหมดประจำเดือน ซึ่งเป็นผลมาจากระดับฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลง และกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากเกินไป จนมีน้ำมันส่วนเกิน เมื่อน้ำมันส่วนเกินรวมตัวกับเซลล์ผิวที่ตายแล้วหรือสิ่งสกปกรกอาจทำให้รูขุมขนอุดตันจนเกิดสิวได้
- ภาวะสุขภาพ โรคบางชนิดอาจทำให้มีสิวขึ้นกรอบหน้า เช่น ภาวะถุงน้ำรังไข่หลายใบ (Polycystic Ovary Syndrome หรือ PCOS) ที่เกิดจากระดับฮอร์โมนแอนโดรเจนสูงเกินไป จนทำให้เกิดถุงน้ำจำนวนมากในรังไข่ ทั้งยังกระตุ้นให้เกิดสิวได้ทั่วใบหน้า รวมถึงบริเวณกรอบหน้า
อาการของสิวขึ้นกรอบหน้า
อาการของสิวขึ้นกรอบหน้า อาจมีดังนี้
- เป็นสิวที่เกิดในชั้นผิวที่ลึกกว่าสิวบริเวณอื่น
- เป็นสิวที่กระจายไปตามแนวกรอบหน้า บริเวณขอบแก้ม และอาจไล่ลงไปถึงใต้คาง
- เป็นสิวที่มีขนาดใหญ่และอักเสบ มักเป็นสิวเรื้อรัง
บางครั้งตุ่มหรือผื่นที่พบบริเวณกรอบหน้าอาจไม่ใช่สิว แต่เป็นปัญหาผิวหนังอื่น ๆ เช่น ฝี โรคเซลล์เนื้อเยื่ออักเสบ โรครูขุมขนอักเสบ โรคผิวหนังอักเสบโรซาเซีย จึงควรไปพบคุณหมอผิวหนังเพื่อให้คุณหมอวินิจฉัยโรคและรักษาอย่างเหมาะสม
สิวขึ้นกรอบหน้า รักษาได้อย่างไร
การรักษาสิวที่ขึ้นตามกรอบหน้า อาจทำได้ดังนี้
- ยาทาภายนอก เช่น เบนโซอิล เปอร์ออกไซด์ (Benzoyl peroxide) เรตินอยด์ (Retinoids) กรดอะเซลาอิก (Azelaic acid) อาจช่วยกำจัดสิวที่ขึ้นตามกรอบหน้าได้
- ยาปฏิชีวนะ เช่น คลินดามัยซิน (Clindamycin) มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย อาจต้องใช้เวลาหลายเดือนกว่าสิวจะค่อย ๆ ลดลง โดยปกติจะใช้ร่วมกับยาทาภายนอกด้วย
- ยาคุมกำเนิด การใช้ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ด อาจช่วยรักษาสิวตามกรอบหน้าที่เกิดจากฮอร์โมนได้
- ยาสไปโรโนแลคโตน (Spironolactone) เป็นยาที่มีประสิทธิภาพในการรักษาสิวระดับรุนแรง แต่ยานี้อาจมีผลข้างเคียงรุนแรง เช่น ซึมเศร้า จึงควรใช้ภายใต้การดูแลของคุณหมอผิวหนังเท่านั้น
- การรักษาด้วยวิธีอื่น ๆ เช่น การรักษาด้วยแสง (Light therapy) การผลัดเซลล์ผิว อาจช่วยลดความรุนแรงของสิวและทำให้สิวขึ้นกรอบหน้าลดลงได้ ทั้งนี้ ควรทำโดยคุณหมอผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น
สิวขึ้นกรอบหน้า ป้องกันได้อย่างไร
วิธีป้องกันสิวขึ้นตามกรอบหน้า อาจทำได้ดังนี้
- ล้างหน้าอย่างน้อยวันละ 2 ครั้งด้วยผลิตภัณฑ์ล้างหน้าที่เหมาะกับสภาพผิว จากนั้นซับหน้าให้แห้งด้วยผ้าสะอาดหรือกระดาษเช็ดหน้า
- หลีกเลี่ยงการขัดถูผิวหน้าแรง ๆ เพราะอาจทำให้สิวแย่ลง ผิวหนังติดเชื้อ สิวลุกลามไปยังผิวหน้าส่วนอื่น ๆ หรืออาจทำให้เกิดสิวใหม่ได้
- เลือกผลิตภัณฑ์สำหรับผิวที่ไม่มีส่วนประกอบของน้ำมันและไม่ก่อให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน (Non-comedogenic)
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมที่อาจระคายเคืองผิว เช่น ซัลเฟต น้ำหอม แอลกอฮอล์
- กำจัดขนหรือหนวดเคราอย่างเบามือ เพื่อป้องกันผิวระคายเคือง หากใช้มีดโกนควรเปลี่ยนใบมีดใหม่บ่อย ๆ และเปลี่ยนใบมีดทันทีเมื่อขึ้นสนิม
- หลีกเลี่ยงการใช้มือสัมผัสใบหน้าบ่อย ๆ เนื่องจากอาจมีสิ่งสกปรก แบคทีเรีย หรือเชื้อโรคอื่น ๆ อยู่ตามมือและนิ้วที่ทำให้การติดเชื้อลุกลามและทำให้สิวตามกรอบหน้าหายได้ช้า
- ล้างหน้าทันทีหลังสวมหมวกกันน็อกหรืออุปกรณ์ที่มีสายรัดคาง หรือหน้ากากอนามัย เพื่อขจัดแบคทีเรียและเหงื่อไคลที่อาจก่อให้เกิดสิวบริเวณกรอบหน้า
- สระผมเป็นประจำ โดยเฉพาะเมื่อเหงื่อออกมาก แต่ก็ไม่ควรบ่อยเกินไป เพราะอาจทำให้ผมมันเร็ว และพยายามอย่าให้ผมปรกใบหน้า เนื่องจากความมันจากเส้นผมอาจทำให้รูขุมขนอุดตันและเสี่ยงเกิดสิว