ผิวหนังหนา หมายถึง ภาวะผิวหนังหยาบกระด้าง ด้าน หนา แข็ง หรือขรุขระขึ้น ส่วนใหญ่เกิดจากการเสียดสีของผิวหนังสะสมเป็นเวลานาน รวมทั้งการเกาและถูผิวหนังอย่างรุนแรง ซึ่งเกิดขึ้นได้ตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ทั้งใบหน้า หน้าอก ข้อมือ ต้นขา อย่างไรก็ตาม ภาวะผิวหนังแข็งตัวสามารถบรรเทาอาการและสามารถฟื้นฟูสุขภาพผิวให้ดีขึ้นได้ เพียงแต่ต้องใช้เวลาและวิธีการรักษาที่เหมาะสม
[embed-health-tool-bmi]
ผิวหนังหนา คืออะไร
ผิวหนังหนา หรือภาวะผิวหนังหนาตัว (Lichenification) หมายถึง ภาวะที่ผิวหนังตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น ใบหน้า หนังศีรษะ ลำคอ หน้าอก ช่องคลอด อัณฑะ ข้อมือ ปลายแขน ต้นขา ขาส่วนล่าง มีลักษณะแข็งและหนาขึ้น โดยอาจมีสาเหตุหลัก ๆ มาจากพฤติกรรมเกาหรือถูผิวอย่างรุนแรง แต่ในบางรายอาจเกิดจากผลข้างเคียงของภาวะโรคต่าง ๆ ได้แก่
- โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
- โรคสะเก็ดเงิน
- กลาก
- ภาวะผิวแห้ง
- การพัฒนาของเซลล์ผิดปกติ
- ผิวหนังติดเชื้อ
- การได้รับสารก่อมะเร็งเข้าไปทำลายผิวหนัง
- โรคผิวหนังอักเสบ
- โรคย้ำคิดย้ำทำ
- โรควิตกกังวล
- พิษจากแมลงกัดต่อย
- โรคระบบประสาท
อาการที่บ่งบอกว่าเกิดภาวะผิวหนังแข็งตัว
อาการหรือสัญญาณเตือนของปัญหา ผิวหนังแข็งตัว ที่สามารถสังเกตเห็นได้คือ อาการผิวหนังมีรอยขีดข่วน ผิวนูนเป็นเส้น ๆ หนาตัว ขนโดยรอบหลุดร่วง ผิวหนังตกสะเก็ด และอาจมีจุดเลือดเล็กน้อยจากการเกา
วิธีรักษา ภาวะผิวหนังแข็งตัว
สำหรับขั้นตอนการรักษาภาวะผิวหนังแข็งตัว คุณหมออาจจะแนะนำยาที่เหมาะสมกับอาการให้ไปลองใช้สักระยะหนึ่ง แล้วให้คนไข้คอยสังเกตตนเองว่าผิวหนังมีอาการดีขึ้นหรือไม่ แล้วมักนัดหมายเพื่อทำการตรวจผิวหนังบริเวณที่ได้รับผลกระทบอีกครั้งเพื่อติดตามผลว่าร่างกายตอบสนองต่อยาดีมากน้อยแค่ไหน
ยารักษาปัญหา ผิวหนังแข็งตัว ที่คุณหมออาจเลือกใช้ มีดังต่อไปนี้
- ครีมเพิ่มความชุ่มชื้น
- ยาต้านเชื้อรา
- ยาสเตียรอยด์
- ยาต้านฮีสตามีน
- ยากันชัก
- ยาแก้ซึมเศร้า
- ยาลดความวิตกกังวล
- ยาแก้แพ้
- ยาทาโรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง
นอกจากนี้ ในบางรายที่อาการค่อนข้างรุนแรง คุณหมออาจแนะนำให้รักษาด้วยการใช้เลเซอร์เพิ่มเติม หรือฉีดสเตียรอยด์ทุก ๆ 4-6 สัปดาห์ เพื่อบรรเทาอาการระคายเคืองบนผิวหนัง แต่หากเป็นกรณีของผู้ป่วยโรคสะเก็ดเงิน และผู้ป่วยโรคผิวหนังอักเสบอื่น ๆ คุณหมออาจต้องพิจารณาเลือกการรักษาด้วยวิธีอื่นแทน
หลังจากที่อาการดีขึ้นแล้ว ควรปฏิบัติตามคำแนะนำเกี่ยวกับจากคุณหมออย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ประกอบด้วยมอยส์เจอไรเซอร์ เจลว่านหาง การประคบเย็น ลดระดับความเครียด หลีกเลี่ยงสวมใส่เสื้อผ้าขนสัตว์ งดการถูการเกาบริเวณที่คัน ตัดเล็บให้สั้น หรือใส่ถุงมือ เพื่อช่วยป้องกันภาวะผิวหนังแข็งตัวกลับมาเป็นอีกครั้ง