กระชายดำ เป็นพืชสมุนไพรที่มีรสเผ็ดร้อน นิยมนำมาเป็นส่วนผสมของเครื่องแกงในการทำอาหารหลายชนิด เช่น น้ำยาขนมจีน ผัดเผ็ดปลาดุก แกงเผ็ดเนื้อ แกงป่า กระชายดำมีสารอาหาร วิตามิน แร่ธาตุหลายชนิด เช่น ซึ่งล้วนแต่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น อาจช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ลดไขมัน อาจช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ อาจช่วยรักษาโรคเบาหวาน รักษาโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืดและอาจช่วยต้านมะเร็งได้อีกด้วย
[embed-health-tool-bmr]
คุณค่าสารอาหารของกระชายดำ
กระชายดำมีสารอาหารต่าง ๆ ที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ดังนี้
- กรดอะมิโน
- ไฟเบอร์หรือใยอาหาร
- เซเลเนียม (Selenium)
- สารต้านอนุมูลอิสระ เช่น แทนนิน (Tannins) แอนโทรไซยานิน (Anthocyanins) ฟลาโวนอยด์ (Flavonoids)
ประโยชน์ของกระชายดำที่มีต่อสุขภาพ
กระชายดำ มีสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย โดยมีงานศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่สนับสนุนสรรพคุณของกระชายดำในการส่งเสริมสุขภาพ ดังนี้
-
อาจช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ
กระชายดำมีสารประกอบอย่างเอทานอล (Ethanol) ซึ่งเป็นสารสกัดที่พบในเหง้าของกระชายดำที่อาจช่วยเพิ่มการแข็งตัวของอวัยวะเพศชายและอาจช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศในผู้ชายได้
โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ศึกษาเกี่ยวกับสารสกัดกระชายดำในการเพิ่มสุขภาพทางเพศในผู้ชาย ตีพิมพ์ใน Journal of Integrative Medicine พ.ศ. 2561 นักวิจัยให้เพศชายอายุ 50-68 ปี ที่มีภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศเล็กน้อย รับประทานสารสกัดเอทานอลที่ได้จากเหง้าของกระชายดำ 100 มิลลิกรัม เป็นเวลา 30 วัน พบว่า สารสกัดเอทานอลจากเหง้าของกระชายดำช่วยปรับปรุงการแข็งตัวของอวัยวะเพศในชายวัยกลางคนและวัยสูงอายุได้ แต่ประสิทธิภาพอาจไม่เทียบเท่ากับยาตามใบสั่งคุณหมอ จึงอาจจำเป็นต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมถึงประสิทธิภาพของสารสกัดจากกระชายดำ ที่อาจใช้เพื่อเป็นยาในการรักษาภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศในอนาคต
-
อาจช่วยลดน้ำหนักและไขมันหน้าท้อง
กระชายดำอาจนำมาใช้เพื่อปรับปรุงการไหลเวียนของเลือดและรักษาอาการอักเสบ ภูมิแพ้ และระบบทางเดินอาหาร รวมทั้งยังอาจช่วยยับยั้งการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัวและการสะสมไขมันในร่างกาย ซึ่งอาจช่วยในการลดความอ้วนและไขมันหน้าท้อง
โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ศึกษาเกี่ยวกับการบริโภคกระชายดำที่อาจช่วยยับยั้งการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัวและการสะสมไขมันในร่างกาย ตีพิมพ์ในวารสาร Diabetes, Metabolic Syndrome and Obesity เมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2561 โดยทดลองในชายและหญิงอายุ 20-65 ปี ที่มีดัชนีมวลกายมากกว่าหรือเท่ากับ 24 และน้อยกว่า 30 กิโลกรัม/เมตรยกกำลังสอง แบ่งกลุ่มให้รับประทานยาหลอกและกระชายดำ 1 แคปซูล ปริมาณ 150 มิลลิกรัม อย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 12 สัปดาห์ พบว่า กลุ่มที่รับประทานกระชายดำมีไขมันหน้าท้อง ไขมันใต้ผิวหนัง ไขมันทั้งหมด รวมถึงไตรกลีเซอไรด์ (Triglyceride) ที่ลดลง เมื่อเทียบกับกลุ่มที่รับประทานยาหลอก
ดังนั้น กระชายดำจึงเป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์และปลอดภัยในการใช้เพื่อป้องกันและยับยั้งโรคอ้วน รวมถึงอาจช่วยปรับปรุงการทำงานของระบบเผาผลาญที่ผิดปกติให้ทำงานได้ดีขึ้น
-
อาจช่วยรักษาโรคเบาหวาน
สารสกัดเอทานอลและเมทอกซีฟลาโวน (Methoxyflavone) ที่พบในกระชายดำอาจมีส่วนช่วยกระตุ้นการทำงานของตับอ่อนในการผลิตฮอร์โมนอินซูลิน เพื่อช่วยในการเผาผลาญน้ำตาล จึงส่งผลให้สามารถช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและป้องกันโรคเบาหวานได้
โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ศึกษาเกี่ยวกับฤทธิ์ต้านเบาหวานของสารสกัดจากกระชายดำ พบว่า สารสกัดเอทานอลที่เสริมด้วยเมทอกซีฟลาโวนที่ได้จากกระชายดำ ตีพิมพ์ใน Songklanakarin Journal of Science and Technology เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 อาจช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด เนื่องจากช่วยเพิ่มประสิทธิภาพตับอ่อนในการผลิตฮอร์โมนอินซูลิน เพื่อช่วยในการเผาผลาญน้ำตาลในเลือดเป็นพลังงานมากขึ้น
ทั้งนี้ ยังคงเป็นการทดลองในสัตว์ ควรมีการวิจัยเพิ่มเติมในมนุษย์เพื่อยืนยันประสิทธิภาพของกระชายดำในการช่วยรักษาโรคเบาหวาน
-
อาจช่วยรักษาโรคภูมิแพ้และหอบหืด
กระชายดำเป็นพืชสมุนไพรที่คนไทยนิยมใช้ในการแพทย์แผนไทย ด้วยการต้มยากับผงกระชายดำผสมกับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งอาจช่วยรักษาโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืด ความอ่อนแอและเหนื่อยล้า โรคเกาต์ โรคท้องร่วง โรคบิด แผลในกระเพาะอาหาร และโรคเบาหวานได้ เนื่องจากกระชายดำมีสารประกอบเมทอกซีฟลาโวที่อาจมีประสิทธิภาพในการรักษาอาการแพ้ได้
โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ศึกษาเกี่ยวกับฤทธิ์ต้านการแพ้ของสารประกอบจากกระชายดำ ตีพิมพ์ใน Journal of Ethnopharmacology เมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2551 พบว่า สารสกัดในกระชายดำอย่างเมทอกซีฟลาโวนมีฤทธิ์ต่อต้านอาการแพ้ได้มากที่สุด โดยกระตุ้นการปล่อยเอนไซม์เบต้าเฮกโซซามินิเดส (β-hexosaminidase) ในเซลล์เม็ดเลือดขาวที่มีฤทธิ์ช่วยยับยั้งอาการแพ้ ดังนั้น การรับประทานกระชายดำจึงอาจช่วยรักษาอาการแพ้ได้
-
อาจช่วยต้านมะเร็ง
กระชายดำมีสารประกอบออกฤทธิ์ตามธรรมชาติอย่างฟลาโวนอยด์ ที่อาจช่วยต้านการลุกลามของเซลล์มะเร็ง ยับยั้งการเจริญเติบโตและกระตุ้นให้เซลล์มะเร็งตายลงได้
โดยมีงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ศึกษาเกี่ยวกับการต้านมะเร็งและเซลล์มะเร็งปากมดลูกของกระชายดำ ตีพิมพ์ในวารสาร Frontiers in Pharmacology เมื่อเดือนกันยายน พ.ศ. 2560 พบว่า สารสกัดจากระชายดำอย่างฟลาโวนอยด์อาจมีคุณสมบัติต้านมะเร็ง ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง และอาจช่วยทำลายเซลล์ที่ผิดปกติที่อาจพัฒนาไปเป็นมะเร็งปากมดลูกได้ โดยการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์เมทริกเมทัลโลโปรติเนส (Matrix Metalloproteinase) ยับยั้งการลุกลามของเซลล์ที่ผิดปกติและกระตุ้นให้เซลล์มะเร็งปากมดลูกตายลง
ข้อควรระวังในการบริโภคกระชายดำ
การบริโภคกระชายดำ มีข้อควรระวังเพื่อป้องกันผลเสียต่อสุขภาพบางประการ ดังนี้
- การบริโภคกระชายดำในปริมาณที่มากเกินไปอาจทำให้เกิดอาการใจสั่นได้
- การบริโภคเหง้าของกระชายดำเป็นเวลานานอาจทำให้เกิดอาการเหงือกร่นได้
- กระชายดำมีฤทธิ์ร้อน อาจส่งผลเสียต่อระบบทางเดินอาหารของเด็กได้
- กระชายดำอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของตับ ผู้ป่วยโรคตับจึงควรหลีกเลี่ยงการบริโภคกระชายดำในปริมาณมาก
