น้ำประปากับน้ำขวด แบบไหนดีต่อสุขภาพมากกว่ากัน

ยังคงเป็นข้อสงสัยกันอยู่ว่า ระหว่างการดื่ม น้ำประปากับน้ำขวด แบบไหนดีกว่ากัน เพราะบางคนอาจจะคิดว่า การดื่มน้ำประปานั้นไม่สะอาดเท่ากับการดื่มน้ำขวด การดื่มน้ำขวดนั้น นอกจากจะมีบรรจุภัณฑ์ที่มิดชิดแล้วยังมีรสชาติที่ดีกว่าน้ำประปาอีกด้วย แล้วสรุปว่าน้ำแบบไหนดีต่อสุขภาพมากกว่ากัน ทาง Hello คุณหมอ พร้อมไขข้อสงสัยให้แก่คุณด้วยบทความนี้ค่ะ

น้ำประปา

น้ำประปา หรือที่เรียกกันโดยทั่วไปว่า “น้ำเทศบาล” นั้นมาจากบ่อขนาดใหญ่ ทะเลสาบ แม่น้ำ หรืออ่างเก็บน้ำ โดยทั่วไปแล้วน้ำประเภทนี้จะผ่านโรงบำบัดน้ำเสียก่อนจะถูกส่งไปยังบ้านเรือนต่างๆ โดยทั่วไปแล้วปน้ำประปามีความปลอดภัย สะดวก และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม แต่ความปลอดภัยเหล่านี้ก็ขึ้นอยู่กับแต่ละภูมิภาคด้วย ดังนั้น เราลองมาดูกันว่าน้ำประปานั้นมีข้อดีและข้อเสียอย่างไรบ้าง

ข้อดีและข้อเสียของน้ำประปา

ความปลอดภัยอาจแตกต่างกันไปตามสถานที่ที่คุณอยู่

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (Centers for Disease Control and Prevention หรือ CDC) ระบุเอาไว้ว่า อเมริกานั้นเป็นแหล่งน้ำดื่มที่ปลอดภัยที่สุดแห่งหนึ่งของโลก น้ำประปาในสหรัฐอเมริการถูกควบคุมโดยหน่วยงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อม (EPA) ซึ่งมีหน้าที่ในการระบุและกำหนดของเขตทางกฎหมายสำหรับสารปนเปื้อนที่อาจเกิดในน้ำดื่มภายใต้พระราชบัญญัติน้ำดื่มที่ปลอดภัย (SDWA)

ปัจจุบันหน่วยงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อม ได้ดำหนดข้อจำกัดทางกฎหมายเกี่ยวกับการปนเปื้อนในน้ำกว่า 90 รายการ รวมถึงโลหะหนัก เช่น ตะกั่ว และจุลินทรีย์ เช่น เชื้ออีโคไล (E.Coli) แต่อย่างไรก็ตามการปนเปื้อนของน้ำดื่มก็ยังเกิดขึ้นได้ ตัวอย่างเช่น บางภูมิภาคอาจมีการสัมผัสกับสารพิษมากขึ้น เช่น มลพิษทางอุตสาหกรรม หรือแบคทีเรียที่เกิดจากการเกษตร

นอกจากนี้น้ำประปาเก่าอาจมีสารปนเปื้อน เช่น ตะกั่ว ทั้งนี้ภัยพิบัติตามธรรมชาติ เช่น น้ำท่วม ก็ยังสามารถทำให้ระบบน้ำสาธารณะเป็นมลพิษได้ชั่วคราว

รสชาติของน้ำประปา

น้ำขวดมักจะถูกพูดถึงในแง่ของรสชาติว่าดีกว่าน้ำประปา แต่ในการทดสอบรสชาติจากคนตาบอดส่วนใหญ่บอกว่า ไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างระหว่างน้ำประปาและน้ำขวดได้ โดยทั่วไปแล้วน้ำประปาจะมีรสชาติเหมือนกับน้ำขวด แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายๆ อย่าง เช่น ปริมาณแร่ธาตุ หรืออายุของท่อน้ำที่อาจส่งผลต่อรสชาติได้

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ก่อนที่น้ำประปาจะมาถึงบ้านเรือนของคุณ น้ำจะถูกเก็บเอาไว้ในสถานบำบัดน้ำ ซึ่งผ่านกระบวนการต่างๆ เพื่อกำจัดสิ่งปนเปื้อนที่อาจเกิดขึ้น ในระหว่างการฆ่าเชื้อโรคอาจมีการเติมสารเคมี เพื่อฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ที่เหลืออยู่และป้องกันเชื้อโรค ทุกขั้นตอนแม้จะมีการใช้สารเคมี และพลังงานที่อาจจะส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่ผลกระทบโดยรวมของน้ำประปาถือว่าน้อยกว่าน้ำขวด นอกจากนี้น้ำประปาไม่จำเป็นต้องบรรจุลงในขวดพลาสติก หรือภาชนะอื่นๆ ที่ใช้แล้วต้องทิ้ง ซึ่งอาจจะต้องใช้วิธีทำลายโดยการฝังกลบ

ราคาและความสะดวกสบาย

ประโยชน์ที่ดีที่สุดของน้ำประปาคงจะเป็นต้นทุนที่ต่ำและความสะดวกสบาย เนื่องจากคุณสามารถใช้ขวดเดิมซ้ำๆ เพื่อเติมน้ำประปาได้ในทุกๆ ที่ ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร บาร์ น้ำพุสาธารณะ หรือสถานที่สาธารณะต่างๆ ที่มีก๊อกน้ำ

น้ำขวด

น้ำขวดนั้นมาจากแหล่งต่างๆ บางครั้งอาจจะประกอบด้วยน้ำประปาที่นำมาบรรจุลงขวด น้ำแร่ หรือน้ำจากแหล่งอื่นๆ โดยทั่วไปแล้วน้ำขวดจะมาจากแหล่งน้ำใต้ดิน มีฉลากที่ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (Food and Drug Administration หรือ FDA) สำหรับแหล่งน้ำที่นำมาบรรจุลงขวด ได้แก่

• น้ำบาดาล
• น้ำแร่
• น้ำที่ได้จากแหล่งน้ำพุธรรมชาติ (Spring Water)
• น้ำบ่อ (Well Water)

มีบางคนเชื่อว่า น้ำขวดปลอดภัยกว่าน้ำประปา รสชาติดีกว่า และสะดวก แต่ก็ยังคงมีความกังวลหลายอย่างเกี่ยวกับความปลอดภัยและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ข้อดีและข้อเสียของน้ำขวด

ความปลอดภัยของน้ำขวด

น้ำขวดอาจจะมีไมโครพลาสติก (Microplastics) ปนเปื้อน ซึ่งแตกต่างจากน้ำประปาที่ควบคุมโดยหน่วยงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อม (EPA) น้ำขวดนั้นจะถูกควบคุมการผลิตและรับรองมาตรฐานโดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา ซึ่งข้อกำหนดด้านความปลอดภัยและคุณภาพของจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกาสำหรับผู้ผลิต ได้แก่

• การใช้สภาวะสุขาภิบาล (Sanitary Conditions) สำหรับการแปรรูป การบรรจุขวด การเก็บรักษา และการขนส่ง
• ปกป้องน้ำจากสารปนเปื้อน เช่น แบคทีเรีย และสารเคมี
• ดำเนินการควบคุมคุณภาพ เพื่อป้องกันสารเคมี และจุลินทรีย์ที่ปนเปื้อน
• การสุ่มตัวอย่างและการทดสอบทั้งแหล่งน้ำและผลิตภัณฑ์สำหรับสารปนเปื้อน

แม้ว่าน้ำขวดจะถูกเรียกคืนเนื่องจากพบสารปนเปื้อนเป็นครั้งคราว แต่โดยทั่วไปก็ยังถือว่าปลอดภัย อย่างไรก็ตามผลิตภัณฑ์บางชนิดอาจมีพลาสติกชิ้นเล็กๆ ที่เรียกว่า ไมโครพลาสติก ปนเปื้อนได้

การศึกษากับสัตว์และงานวิจัยอื่นๆ ชี้ให้เห็นว่า ไมโครพลาสติก เป็นสารเคมีที่ทำหน้าที่รบกวนการทำงานของต่อมไร้ท่อ ทั้งยังส่งเสริมอาการอักเสบ ซึ่งส่งผลเสียต่อสุขภาพและยังสามารถสะสมในอวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ไต และลำไส้ได้

นอกจากนั้นยังมีจากการศึกษาในปี 2561 มีการทดสอบผลิตภัณฑ์น้ำดื่มบรรจุขวดจำนวน 11 ผลิตภัณฑ์จาก 9 ประเทศ สรุปว่า 93 เปอร์เซ็นต์ของ 259 ขวดตัวอย่าง มีไมโครพลาสติกปนเปื้อนอยู่ ซึ่งการปนเปื้อนนี้เกิดขึ้นจากส่วนหนึ่งของบรรจุภัณฑ์และกระบวนการบรรจุขวด

รสชาติของน้ำขวด

คนส่วนใหญ่ไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างของน้ำขวดจากน้ำประปาได้ในการทดสอบรสชาติแบบไม่ระบุยี่ห้อ (Blind test) แต่ความจริงแล้วรสชาติของน้ำขวดก็มีความแตกต่างกันไปตามแหล่งน้ำและบรรจุภัณฑ์ เช่น น้ำแร่ก็มีรสชาติที่แตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับประเภทและระดับของแร่ธาตุที่มีอยู่ สำหรับบางคนมักจะชอบรสชาติของน้ำอัดลมหรือน้ำที่ปรุงแต่งรส เนื่องจากรสชาติที่มีเอกลักษณ์

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

หนึ่งในข้อเสียเปรียบของน้ำขวด คือ มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งเริ่มตั้งแต่การบำบัด การบรรจุขวด การขนส่ง จนไปถึงการทำความเย็นให้กับน้ำขวด ซึ่งต้องใช้พลังงานจำนวนมาก ในความเป็นจริงแล้วการผลิตน้ำขวดในสหรัฐอเมริการช่วงปี 2559 เพียงปีเดียว สหรัฐอเมริกาใช้พลาสติกในการทำน้ำขวด 1.8 พันล้านกิโลกรัม ซึ่งต้องใช้พลังงานในการผลิตเป็นอย่างมาก นอกจากนี้ยังมีเพียง 20 เปอร์เซ็นต์ของขวดพลาสติกที่ถูกนำกลับมารีไซเคิล ส่วนใหญ่แล้วมันจะถูกนำไปฝังกลบในหลุมหรือทิ้งในแหล่งน้ำ

ราคาและความสะดวกสบาย

มีงานศึกษาชิ้นนึง ระบุว่า หนึ่งในเหตุผลหลักที่ผู้บริโภคเลือกใช้น้ำขวด คือ ความสะดวกสบาย ไม่ว่าคุณจะเดินทาง หรือออกไปข้างนอก ก็มีน้ำขวดจำหน่ายในร้านค้าหลายแห่ง ซึ่งความสะดวกสบายนั้นมาพร้อมกับราคาที่แพง ซึ่งมีราคาแพงกว่านม น้ำมันเบนซิน และยังแพงกว่าน้ำประปาเกือบ 2,000 เท่า แต่บางคนก็ยังมองว่าค่าใช้จ่ายที่เสียไปนั้นคุ้มค่าและสะดวกสบาย

ไขข้อสงสัย: น้ำประปากับน้ำขวด อันไหนดีต่อสุขภาพมากกว่ากัน

โดยรวมแล้วในกรณีส่วนใหญ่ดูเหมือนว่าน้ำประปาจะเป็นตัวเลือกที่ดีกว่าน้ำขวด เพราะสะดวก ฟรี หรือไม่แพง ทั้งยังมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าน้ำขวด ซึ่งน้ำประปาก็ปลอดภัยเหมือนกับน้ำขวด และคนส่วนใหญ่ก็ไม่สามารถบอกถึงความแตกต่างของรสชาติของน้ำทั้ง 2 ชนิดนี้ได้

ในบางครั้งน้ำขวดอาจสะดวกกว่าหรือหาได้ง่ายกว่าน้ำประปา ดังนั้น เพื่อแก้ไขปัญหานี้ผู้คนสามารถนำน้ำประปาบรรจุใส่ขวดที่นำมาเอง เพื่อการนำขวดกลับมาใช้ใหม่ และยังสามารถใช้เติมน้ำได้จากโรงงานน้ำสาธารณะเมื่อจำเป็น ทั้งนี้สำหรับผู้ที่ชื่นชอบรสชาติของน้ำขวดอาจจะลองใช้เครื่องกรองน้ำมาช่วยกรองน้ำประปาก็ได้เช่นกัน

สุดท้ายแล้วน้ำขวดจำนวนมาก จริงๆ แล้วก็เป็นเพียงน้ำประปาที่ผ่านการกรอง ถ้าคุณยังไม่ชินกับรสชาติของน้ำประปา อาจจะลองเพิ่มน้ำแข็งหรือผลไม้เป็นชิ้นๆ ลงในน้ำประปา เพื่อปรับปรุงรสชาติ

อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอ กำลังตั้งครรภ์ หรือผู้สูงอายุ การดื่มน้ำถือเป็นเรื่องที่ต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ บุคคลเหล่านี้ควรปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเสียก่อนว่า พวกเขาควรจะดื่มน้ำขวดหรือต้มน้ำประปาก่อนดื่ม

[embed-health-tool-bmr]