เมื่อพูดถึงการตรวจโควิด-19 มีเพียงแค่การตรวจแบบ NAATs (Nucleic Acid Amplification Testing) เท่านั้นที่มากกว่าการตรวจด้วย ชุดตรวจโควิด แบบATK ซึ่งเป็นชุดตรวจแอนติเจนแบบเร่งด่วน การตรวจแบบ NAATs มักใช้เพื่อยืนยันผลตรวจในขั้นตอนสุดท้าย ซึ่งรวมไปถึงการตรวจหาเชื้อโควิด-19 แบบ PCR ซึ่งเป็นวิธีตรวจหาสารพันธุกรรมของไวรัส ทำให้ตรวจจับไวรัสได้ดีและเจาะจง ให้ผลลัพธ์ที่ผิดพลาดน้อยลง
[embed-health-tool-heart-rate]
ชุดตรวจโควิด-19 แบบแอนติเจนมีความแม่นยำมากแค่ไหน?
ชุดตรวจโควิด-19 แบบเร่งด่วนหรือ ATK ยังเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ค่อนข้างแม่นยำ ด้วยหลักการทำงานที่แตกต่างออกไป มีข้อมูลทางการแพทย์เผยว่า ชุดตรวจโควิด-19 แบบที่เก็บตัวอย่างจากสารคัดหลั่งทางจมูกนั้นมีความไวอยู่ที่ 98.1% และมีความจำเพาะของชุดตรวจอยู่ที่ 99.8% ถือว่ามีความแม่นยำสูงถึง 99.4% จึงอาจกล่าวได้ว่า ชุดตรวจโควิด แบบATK มีความจำเพาะและความไวสูง อาจส่งผลให้ความแม่นยำในการตรวจหาเชื้อสูงตามไปด้วย
ทำไมชุดตรวจโควิด-19 แบบแอนติเจนบางอันถึงไม่แม่นยำ?
หนึ่งในข้อดีของชุดตรวจโควิด-19 แบบแอนติเจน หรือชุดตรวจโควิด แบบATK คือ สามารถตรวจด้วยตัวเองได้ โดยการเก็บตัวอย่างสารคัดหลั่งภายในจมูก เป็นวิธีที่สะดวกและมีราคาไม่แพง แต่ก็มีปัจจัยที่อาจทำให้ผลลัพธ์ไม่ถูกต้องได้ เช่น
- เกิดจากความผิดพลาดของผู้ตรวจ เพราะผู้ตรวจอาจไม่ได้ปฏิบัติตามข้อแนะนำหรือวิธีใช้ที่ถูกต้อง หากเป็นผู้ที่ทำงานภายในสถานพยาบาลหรือได้รับการฝึกฝนในการใช้ชุดตรวจมาแล้ว ก็มักจะไม่มีปัญหานี้เกิดขึ้น
- การสัมผัสกับปลายก้านสำลี หากสัมผัสกับปลายก้านสำลีก่อนใช้เก็บตัวอย่าง อาจส่งผลต่อผลลัพธ์ได้ การสอดก้านสำลีเข้าไปลึกไม่พอ หรือนำออกจากจมูกก่อนเวลาอันควร ก็สามารถส่งผลต่อผลลัพธ์ได้เช่นกัน
- การปนเปื้อนระหว่างการตรวจ การตรวจโควิดแบบแอนติเจนอย่างรวดเร็วด้วยการเก็บตัวอย่างจากน้ำลายดูไม่น่ากลัวและไม่ยาก แต่ก็อาจผิดพลาดได้ เพราะกิจกรรมประจำวัน เช่น การรับประทานอาหารและเครื่องดื่ม การสูบบุหรี่ หรือแม้แต่การแปรงฟัน สามารถลดความแม่นยำของผลลัพธ์ได้
- ตัวอย่างหรือน้ำลายไม่เพียงพอ การใช้น้ำลายไม่เพียงพอในหลอดทดลอง อาจส่งผลต่อผลลัพธ์ได้เช่นกัน
- การอ่านผลเร็วหรือช้าไป ชุดตรวจโควิดทุกชุดจะกำหนดช่วงเวลาในการรอผลตรวจเอาไว้ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำ โดยปกติแล้ว จะต้องรอผลตรวจ 15 นาที แม้ว่าจะเห็นเส้นขึ้นหลังจากทำการตรวจไปไม่กี่นาที แต่ก็ควรรอจนครบตามเวลาที่กำหนด แล้วจึงอ่านค่าผลลัพธ์ บางครั้งการอ่านผลเร็วหรือช้าเกินไป อาจจะได้ผลลัพธ์ที่ไม่ถูกต้องได้
ความสำคัญของการใช้ชุดตรวจโควิด-19 ที่มีคุณภาพ
ช่วยให้มั่นใจเกี่ยวกับผลลัพธ์ที่ได้
การมีความมั่นใจเกี่ยวกับผลลัพธ์การตรวจโควิด-19 ที่ได้ถือเป็นสิ่งสำคัญมากต่อความรู้สึกอย่างมาก เพราะผลลัพธ์เป็นลบ (ไม่พบเชื้อโควิด-19) จะได้ไม่ต้องรู้สึกกังวล หรือหากผลเป็นบวก (พบเชื้อโควิด-19) ก็สบายใจได้ว่าอาการเกี่ยวข้องกับโควิด ไม่ใช่การติดเชื้ออื่น ๆ
ช่วยป้องกันการแพร่กระจายของโควิด-19
การใช้ชุดตรวจโควิด-19 แบบแอนติเจนด้วยตัวเอง หรือแบบATK ช่วยทำให้มั่นใจได้ว่าผลที่ได้มีความแม่นยำ ใช้เป็นหลักฐานในการแจ้งผู้อื่นได้ว่าไม่ได้เป็นผู้ติดเชื้อโควิด-19 หากผลลัพธ์เป็นบวก (พบเชื้อโควิด-19) ก็จะได้รู้ว่าควรกักตัวและเข้ารับการรักษา ทั้งยังบอกได้ด้วยว่าสามารถหยุดกักตัวได้เมื่อใด ทั้งนี้ ควรตรวจเป็นประจำเพื่อให้มั่นใจว่าปลอดภัยจากโรคโควิด-19
ช่วยปกป้องผู้คนรอบข้าง
การตรวจโควิดด้วยตัวเองไม่ได้ส่งผลดีแค่กับตัวเอง แต่ยังส่งผลต่อผู้คนรอบข้างด้วย โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูง เช่น ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก ผู้ที่มีโรคแทรกซ้อน การตรวจโควิด-19 ด้วยชุดตรวจโควิด-19 แบบแอนติเจนเป็นประจำช่วยให้มั่นใจได้ว่าคนรอบข้างจะไม่ได้รับผลกระทบที่ร้ายแรงจากการแพร่กระจายของเชื้อ