การขลิบหนังหุ้มปลาย คือการผ่าตัดนำหนังหุ้มปลายบริเวณองคชาตหรืออวัยวะเพศชายออก เพื่อให้ง่ายต่อการทำความสะอาด การขลิบอาจทำตั้งแต่แรกเกิดภายใต้ข้อกำหนดทางศาสนา หรือเหตุผลทางการแพทย์และเพื่อความสะอาด ทั้งนี้ การผ่าตัดขลิบหนังหุ้มปลาย อาจทำให้เสี่ยงติดเชื้อบริเวณอวัยวะเพศ รวมทั้งโอกาสที่หนังหุ้มปลายอวัยวะเพศจะถูกขลิบจนสั้นเกินไป จำเป็นต้องระมัดระวังและปรึกษาคุณหมอถึงขั้นตอนและความปลอดภัยอย่างละเอียด

การขลิบหนังหุ้มปลายอาจทำได้เมื่อเป็นผู้ใหญ่แล้ว เพื่อความสะอาด หรือป้องกันปัญหาสุขภาพ ทั้งนี้ อาจมีกลุ่มบุคคลบางกลุ่มที่จำเป็นต้องเข้ารับการผ่าตัดเพื่อขลิบหนังหุ้มปลายองคชาติ ได้แก่

1. เด็กชายหรือผู้ชายที่ต้องการเลี่ยงภาวะหนังหุ้มปลายองคชาตตีบ (Phimosis) หรือภาวะที่หนังหุ้มปลายหดตัวจนไม่สามารถกลับไปปิดส่วนปลายองคชาตได้
2. บุคคลที่นับถือศาสนายูดาห์หรืออิสลาม หรือการขลิบหนังหุ้มปลายที่เป็นประเพณีที่สืบต่อกันมาของครอบครัว

ข้อดีของการขลิบหนังหุ้มปลายองคชาต

การขลิบปลายองคชาตมีข้อดีหลายประการ ได้แก่

• ง่ายต่อการทำความสะอาด ทำให้ช่วยกำจัดสิ่งสกปรกต่าง ๆ บริเวณอวัยวะเพศได้ง่ายขึ้น เช่น คราบเหงื่อ คราบปัสสาวะ คราบอสุจิ อันเป็นสาเหตุของโรคหรือการติดเชื้อ
• ลดความเสี่ยงของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เนื่องจากการขลิบหนังหุ้มปลายทำให้เนื้อเยื่อบริเวณหนังหุ้มปลายซึ่งบอบบางและง่ายต่อการติดเชื้อนั้นถูกกำจัดออกไปแล้ว อย่างไรก็ตาม ผู้ชายที่ขลิบแล้วยังมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ หากไม่สวมถุงยางอนามัยป้องกัน
• ลดความเสี่ยงการติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ โดยปกติแล้วโรคดังกล่าวมักพบมากในผู้ชายที่ไม่ได้ขลิบ โดยสาเหตุเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย รวมถึงโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อย่างหนองใน อย่างไรก็ตาม ถึงแม้จะขลิบแล้วจำเป็นต้องดูแลอวัยวะเพศให้สะอาดอยู่เสมอ
• ป้องกันความผิดปกติขององคชาต ในบางกรณี ผู้ชายที่ไม่ได้ขลิบหนังหุ้มปลายอาจพบอาการผิดปกติขององคชาต เช่น ภาวะหนังหุ้มปลายองคชาตตีบ ปลายองคชาตอักเสบ
• ลดความเสี่ยงมะเร็งองคชาต เนื่องจากเมื่อขลิบส่วนหนังหุ้มปลายแล้ว จะทำให้ทำความสะอาดได้ง่ายขึ้น และลดโอกาสการติดเชื้อ แต่ทั้งนี้ มะเร็งองคชาตเป็นมะเร็งที่พบได้ยาก เกิดจากหลายสาเหตุร่วมกัน เช่น การสูบบุหรี่ การติดเชื้อไวรัสเอชพีวี (HPV)สุขอนามัยของอวัยวะเพศ สังเกตอาการได้จากผู้ป่วยจะมีหูดหรือเนื้องอกบริเวณปลายองคชาตหรือใต้หนังหุ้มปลาย

ขั้นตอนการขลิบหนังหุ้มปลายองคชาต

ขั้นตอนการขลิบหนังหุ้มปลายองคชาตในทารก เด็ก หรือผู้ใหญ่ไม่แตกต่างกัน ส่วนใหญ่ใช้เวลาประมาณ 10 นาที ขั้นตอนมีดังนี้

• คุณหมอจะทำความสะอาดบริเวณองคชาตและบริเวณรอบ ๆ
• ฉีดยาชาหรือทายาชาแบบครีมให้คนไข้ที่โคนองคชาต ในผู้ใหญ่บางราย คุณหมออาจให้ดมยาสลบ
• รัดปลายอวัยวะเพศด้วยตัวหนีบหรือแหวนพลาสติก
• ตัดหนังหุ้มปลายออกด้วยมีดผ่าตัดหรือกรรไกร
• ทายาปฏิชีวนะหรือปิโตรเลียมเจลลีบริเวณองคชาต
• พันองคชาตด้วยผ้าก๊อซ

การดูแลตัวเองหลังขลิบหนังหุ้มปลายองคชาต

โดยปกติ แผลจากการขลิบหนังหุ้มปลายจะหายภายใน 7-10 วัน ระหว่างนั้นควรดูแลตัวเองหรือได้รับการดูแลดังนี้

ในกรณีของทารก

• เลี่ยงการกดหรือสัมผัสบริเวณองคชาต เนื่องจากจะทำให้ทารกรู้สึกเจ็บ
• สวมผ้าอ้อมหลวม ๆ เพื่อลดการระคายเคืองบริเวณอวัยวะเพศ
• ทาปิโตรเลียมเจลลี ก่อนใส่ผ้าอ้อม เพื่อให้องคชาตทารกไม่เหนียวติดกับผ้าอ้อม อาจทำให้เสียดสีและเจ็บได้
• ทำความสะอาดอวัยวะเพศอยู่เสมอ โดยเฉพาะหลังเปลี่ยนผ้าอ้อมทุกครั้งเมื่อแผลดีขึ้นแล้ว
• ไปพบคุณหมอ หากพบความผิดปกติหลังผ่าตัด ควรสังเกตอาการและลักษณะขององคชาตอยู่เสมอ เช่น ทารกไม่ปัสสาวะภายใน 12 ชั่วโมงหลังการผ่าตัด พบเลือดไหลไม่หยุดบริเวณปลายองคชาต ได้กลิ่นไม่พึงประสงค์จากของเหลวซึ่งหลั่งออกมาจากอวัยวะเพศของทารก

ในกรณีของเด็กและผู้ใหญ่

• รับประทานยาแก้ปวด เพื่อลดอาการปวดหรือบวมของอวัยวะเพศ โดยปกติคุณหมอจะจ่ายยาให้หลังการผ่าตัด
• ทาวาสลีน หรือปิโตรเลียมเจลลี บริเวณปลายองคชาตบาง ๆ เพื่อไม่ให้องคชาตเหนียวติดกับกางเกงชั้นใน และรักษาความชุ่มชื้น
• ใส่กางเกงหลวม ๆ เป็นเวลา 2-3 วันหลังจากการผ่าตัด เพื่อไม่ให้กางเกงไปรัดองชาตแน่นเกินไปจนเกิดการอักเสบหรืออับชื้น และลดการระคายเคือง
• งดกิจกรรมบางอย่าง เช่น การขี่จักรยาน จนกว่าแผลจะหายบวม ในกรณีของผู้ใหญ่ หากต้องการจะขับรถยนต์หลังผ่าตัด ควรมั่นใจและสังเกตตัวเองว่าพร้อมจริง ๆ เพราะการขับรถยนต์โดยที่ร่างกายไม่พร้อมหรือยังรู้สึกกังวลเกี่ยวกับแผลผ่าตัด อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้
• หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ เป็นเวลา 4 วันหลังจากการผ่าตัด เพื่อป้องกันอวัยวะเพศติดเชื้อหรืออักเสบบวมแดงจากการใส่ถุงยางอนามัยหรือจากการสอดใส่

ความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจากการขลิบหนังหุ้มปลายองคชาต

ปกติการขลิบหนังหุ้มปลายมีความเสี่ยงต่ำต่อการสร้างปัญหาสุขภาพ โดยปัญหาสุขภาพที่อาจเกิดขึ้น มีดังนี้

• หนังหุ้มปลายอาจถูกผ่าออกมากเกินไป ทำให้รู้สึกตึงบริเวณปลายองคชาต
• หากทำความสะอาดไม่ดีพอ อาจเกิดการติดเชื้อที่อวัยวะเพศ
• ในบางราย อาจมีเลือดไหลไม่หยุดหลังจากการผ่าตัด
• อาจยังมีหนังหุ้มปลายส่วนที่เหลือติดกับปลายองคชาต เสี่ยงติดเชื้อได้หากไม่ดูแลความสะอาดให้ดี
• ความรู้สึกทางเพศอาจลดลง โดยเฉพาะบริเวณปลายองคชาต