โรคซิฟิลิส คือ อะไร รู้จักและทำความเข้าใจโรคนี้ให้มากขึ้น

โรคซิฟิลิส คือ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดหนึ่ง เมื่อเป็นแล้วผู้ป่วยจะมีแผลที่มีขอบแข็งปรากฏตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นในปาก ในช่องคลอด และใต้หนังหุ้มปลายองคชาต ทั้งนี้ แม้ซิฟิลิสจะเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่รู้จักกันทั่วไปแต่ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคนี้อยู่ไม่น้อย เช่น ซิฟิลิสไม่สามารถติดต่อกันผ่านการมีเพศสัมพันธ์ทางปาก หรือผู้ที่เคยเป็นซิฟิลิสและรักษาโรคจนหายแล้วจะไม่เป็นซ้ำ

โรคซิฟิลิส คือ อะไร

ซิฟิลิส เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ชนิดหนึ่ง เกิดจากการติดเชื้อสไปโรคีทแบคทีเรีย ทรีโพนีมา แพลลิดัม (Treponema pallidum) ซึ่งติดต่อกันผ่านการมีเพศสัมพันธ์ รวมถึงผ่านทางรอยขีดข่วน หรือบาดแผลต่าง ๆ เช่น แผลฉีกขาดบริเวณลิ้นหรือทวารหนัก รวมทั้งจากหญิงตั้งครรภ์สู่ทารก

ทั้งนี้ อาการของโรคซิฟิลิสแบ่งได้เป็นหลายระยะ โดยในระยะแรก ๆ ผู้ป่วยจะมีแผลที่มีขอบนูนแข็งปรากฏตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย มีต่อมน้ำเหลืองที่รับน้าเหลืองจากบริเวณแผลโตได้ รวมถึงมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ ผื่นขึ้น ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อหรือกระดูก

หากปล่อยโรคซิฟิลิสไว้โดยไม่รักษา เชื้ออาจแพร่กระจายไปตามอวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกายและอาจเข้าไปทำลายหัวใจและหลอดเลือด ทำให้การทำงานของหัวใจเสื่อมหรือหัวใจล้มเหลวได้ในที่สุด

นอกจากนั้น เชื้อซิฟิลิสยังสามารถแพร่กระจายสู่ระบบประสาท และก่อให้เกิดโรคซิฟิลิสของระบบประสาท (Neurosyphilis) ซึ่งส่งผลให้แขนขาอ่อนแรง ม่านตาอักเสบ กลั้นปัสสาวะหรืออุจจาระไม่ได้ สูญเสียการได้ยิน หรือสมองเสื่อมได้

ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคซิฟิลิส คืออะไร

แม้ซิฟิลิสจะเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่รู้จักกันโดยทั่วไป แต่ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับโรคนี้อยู่หลายประการ ได้แก่

• ซิฟิลิสเกิดจากการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างชายกับหญิงเท่านั้น ความจริงแล้ว ซิฟิลิสสามารถติดต่อกันผ่านการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างชายกับชายและหญิงกับหญิง นอกจากนั้น เชื้อทรีโพนีมา แพลลิดัมยังสามารถแพร่จากแม่ที่เป็นซิฟิลิสสู่ทารกในครรภ์ หรือที่เรียกว่าซิฟิลิสแต่กำเนิด (Congenital Syphilis) ได้ด้วย และซิฟิลิสยังอาจเป็นสาเหตุของการแท้งบุตร ภาวะตายคลอดของทารก (Stillbirth) และการเสียชีวิตหลังคลอดของทารกด้วย
• อาการของโรคซิฟิลิสสามารถสังเกตได้ง่าย ความจริงแล้ว แผลขอบนูนแข็งหรือแผลริมแข็ง ซึ่งเป็นอาการของซิฟิลิสในระยะแรก บางครั้งจะเห็นได้ไม่ชัดเจนโดยเฉพาะหากเป็นแผลในปาก ช่องคลอด ทวารหนัก หรือใต้หนังหุ้มปลายอวัยวะเพศ นอกจากนี้ อาการดังกล่าวมักไม่ปรากฏทันทีเมื่อติดเชื้อ แต่มักปรากฏให้เห็นชัดเจนหลังติดเชื้อไปแล้วประมาณ 10-90 วัน นอกจากนั้น ในระยะแฝงซึ่งเป็นระยะก่อนสุดท้าย ผู้ป่วยมักไม่มีอาการใด ๆ แม้เชื้อจะยังอยู่ในร่างกายก็ตาม
• มีเพศสัมพันธ์ด้วยปากไม่ทำให้เป็นซิฟิลิส ความจริงแล้ว การมีเพศสัมพันธ์ด้วยปาก สามารถทำให้ติดเชื้อทรีโพนีมา แพลลิดัม จากอวัยวะเพศหรือรูทวารของคู่นอน และนำไปสู่การเป็นโรคซิฟิลิสได้
• ซิฟิลิสไม่สามารถรักษาได้ ความจริงแล้ว ในปัจจุบันนี้ โรคซิฟิลิสสามารถรักษาให้หายขาดได้ ด้วยการฉีดยาปฏิชีวนะเพนิซิลลิน (Penicillin) จำนวน 1 โดสหรือมากกว่านั้น โดยขึ้นอยู่กับอาการหรือระยะของโรค ทั้งนี้ เมื่อเป็นโรคซิฟิลิสแล้ว ควรเข้ารับการรักษาทันที เพื่อป้องกันผลเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับร่างกายและป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่อระบบประสาท หัวใจ สมอง ที่อาจเกิดขึ้นได้ในระยะยาว
• เมื่อเป็นซิฟิลิสแล้วจะไม่เป็นซ้ำ ความจริงแล้ว ซิฟิลิสสามารถเป็นซ้ำได้ แม้จะรักษาจนหายแล้ว

ทั้งนี้ เพื่อป้องกันโรคซิฟิลิสและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ควรสวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง และเลือกมีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนเพียงคนเดียว หรือผู้ที่ผ่านการตรวจโรคเรียบร้อยแล้ว รวมทั้งหลีกเลี่ยงการเสพยาเสพติดเพื่อลดโอกาสเสี่ยงมีเพศสัมพันธ์หรือทำกิจกรรมทางเพศแบบขาดสติ และควรเข้ารับการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เป็นประจำโดยเฉพาะผู้ที่มีกิจกรรมทางเพศบ่อยครั้ง