โรค หัวใจ สาเหตุ และวิธีการป้องกัน

โรคหัวใจ เป็นโรคที่ส่งผลต่อระบบการทำงานของหัวใจโดยตรง ซึ่งแบ่งออกได้หลายประเภทด้วยกัน แต่โรคที่พบได้บ่อยที่สุดคือ โรคหลอดเลือดหัวใจ ดังนั้น หากสังเกตว่าตัวเองมีอาการผิดปกติ เช่น เจ็บหน้าอก หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นช้า วิงเวียนศีรษะบ่อยครั้ง ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาทันที เพื่อลดความเสี่ยงการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง

[embed-health-tool-heart-rate]

โรค หัวใจ คืออะไร

โรคหัวใจ คือโรคที่ส่งผลกระทบต่อการทำงานของหัวใจโดยตรง ซึ่งอาจมีปัจจัยเสี่ยงมาจากอายุที่มากขึ้น พันธุกรรม การสูบบุหรี่ การไม่ออกกำลังกาย คอเลสเตอรอลในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคอ้วน รวมไปถึงการรับประทานอาหารที่มีไขมัน เกลือและน้ำตาลสูง

โรคหัวใจแบ่งออกแบ่งออกได้หลายประเภท ดังนี้

• โรคหลอดเลือดหัวใจ
• โรคหัวใจเต้นผิดปกติ
• โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
• โรคกล้ามเนื้อหัวใจพิการ
• โรคลิ้นหัวใจ

อาการของโรค หัวใจ

อาการของโรคหัวใจ อาจแบ่งออกตามประเภทของโรคหัวใจที่เป็น ดังนี้

โรคหลอดเลือดหัวใจ

• เจ็บหน้าอก แน่นหน้าอก
• หายใจถี่
• กล้ามเนื้ออ่อนแรง
• ปวดกล้ามเนื้อ
• เหนื่อยง่ายกว่าปกติ

โรคหัวใจเต้นผิดปกติ

• หัวใจเต้นเร็วเกินไปหรือช้าเกินไป
• เจ็บหน้าอก
• หายใจถี่
• วิงเวียนศีรษะ มึนหัว
• เป็นลมหมดสติ
• ใจสั่น
• อัมพฤกษ์หรืออัมพาต

หัวใจพิการแต่กำเนิด

• ผิวซีด
• อาการบวมที่ขา หน้าท้อง และบริเวณรอบดวงตา
• หายใจถี่
• น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ โดยสามารถสังเกตได้ตั้งแต่ช่วงวัยทารก
• หายในลำบาก หรือหายใจหอบขณะทำกิจกรรมต่าง ๆ หรือออกกำลังกาย
• อาการบวมที่มือ ข้อมือ และเท้า
• เล็บมือ เล็บเท้าปุ้มหรือเขียว

โรคกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม

• รู้สึกหายใจไม่อิ่มในระหว่างทำกิจกรรม หรือขณะพักผ่อน
• มือ แขน ขา ข้อเท้าและเท้าบวม
• รู้สึกเหนื่อยล้าง่าย
• วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลม
• หัวใจเต้นผิดปกติ เช่น หัวใจเต้นเร็ว หัวใจเต้นช้า ใจสั่น
• นอนราบไม่ได้

โรคลิ้นหัวใจ

• เหนื่อยล้า
• หายใจถี่
• หัวใจเต้นผิดจังหวะ
• เจ็บหน้าอก
• เป็นลม หมดสติ

อาการของโรคหัวใจที่ควรพบคุณหมอ

ควรพบคุณหมอทันทีที่สังเกตว่ามีอาการเจ็บหน้าอก หายใจถี่ และเป็นลมบ่อยครั้ง เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาได้อย่างทันท่วงที และอาจช่วยลดความเสี่ยงการเกิดหัวใจวาย และหัวใจหยุดเต้นกะทันหัน

สาเหตุของโรคหัวใจ

สาเหตุของโรคหัวใจอาจแตกต่างกันตามประเภทของโรคหัวใจที่เกิดขึ้น ดังนี้

โรคหลอดเลือดหัวใจ อาจมีสาเหตุมาจากการสะสมของไขมันในหลอดเลือด เนื่องจากพฤติกรรมการรับประทานอาหารที่มีไขมัน เกลือ และน้ำตาลในปริมาณมาก และขาดการออกกำลังกาย ทำให้ไขมันเกาะตามผนังหลอดเลือด และส่งผลให้หลอดเลือดอุดตัน นอกจากนี้ การสูบบุหรี่เป็นเวลานานก็อาจส่งผลให้หลอดเลือดหัวใจตีบตัน และอาจทำให้หัวใจขาดเลือดได้

โรคหัวใจเต้นผิดปกติ อาจมีสาเหตุหลายประการ เช่น โรคเบาหวาน โรคหลอดเลือดหัวใจ ภาวะความดันโลหิตสูง โรคลิ้นหัวใจ ความเครียด ยาบางชนิด การสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนมากเกินไป

หัวใจพิการแต่กำเนิด มักเกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงตั้งครรภ์ ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจเกิดจากความผิดปกติของพันธุกรรม การติดเชื้อระหว่างตั้งครรภ์ การรับประทานยากลุ่มสแตติน (Statin) การสูบบุหรี่และการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างตั้งครรภ์โรคกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุที่ส่งผลกระทบต่อการหดและขยายตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ ได้แก่

• หัวใจติดเชื้อ
• ความดันโลหิตสูงและหัวใจเต้นเร็วอย่างต่อเนื่อง
• ปัญหาลิ้นหัวใจ
• เยื่อบุหัวใจอักเสบ
• โรคโควิด-19
• ร่างกายขาดวิตามินและแร่ธาตุสำคัญ เช่น วิตามินบี วิตามินดี แมกนีเซียม
• โรคเรื้อรัง เช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน ภาวะต่อมไทรอยด์บกพร่อง
• ความผิดปกติของเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
• การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก ต่อเนื่องเป็นเวลานาน
• การฉายรังสี และเคมีบำบัดในการรักษามะเร็ง

โรคลิ้นหัวใจ สามารถเกิดขึ้นตั้งแต่กำเนิด ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด แต่อาจเกิดจากโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด เยื่อบุหัวใจอักเสบ ไข้รูมาติก (Rheumatic Fever) ความผิดปกติของเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน การติดเชื้อ และโรคลิ้นหัวใจเอออร์ติกผิดปกติ (Aortic Valvular Stenosis)

วิธีดูแลสุขภาพหัวใจเพื่อป้องกันโรคหัวใจ

วิธีดูแลสุขภาพหัวใจเพื่อป้องกันโรคหัวใจ อาจทำได้ดังนี้

• รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพหัวใจ เน้นการรับประทานผัก ผลไม้ ธัญพืชไม่ขัดสี พืชตระกูลถั่ว และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีไขมัน เกลือ และน้ำตาลสูง เช่น เนื้อสัตว์ติดมัน อาหารแปรรูป ขนมหวาน น้ำอัดลม
• ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ เพราะหากมีดัชนีมวลกายเกินกว่า 25 ขึ้นไป อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด
• ออกกำลังกาย ควรออกกำลังกายอย่างน้อย 150 นาที/สัปดาห์ เช่น เดินเร็ว วิ่ง กระโดดเชือก เต้น เพราะการออกกำลังกายอาจช่วยลดคอเลสเตอรอลในเลือด และช่วยควบคุมระดับความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม
• หยุดสูบบุหรี่ เพราะบุหรี่มีสารพิษที่อาจทำลายหลอดเลือดหัวใจและทำให้หลอดเลือดตีบตัน
• ลดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาจเพิ่มระดับความดันโลหิต เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ
• ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อคัดกรองโรคและอาการผิดปกติที่อาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคหัวใจ