อาการคันคอคืออะไร
อาการคันคอคือภาวะที่เกิดความรู้สึกคันในลำคอ ระคายเคือง หรือความรู้สึกที่มีอะไร อยู่ในลำคอ สามารถเป็นได้ทั้งในระดับเล็กน้อยไปจนถึงระดับรุนแรง บ่อยครั้งที่ อาการคันคอคือปฏิกิริยาภูมิแพ้ แต่อย่างไรก็ตาม อาการคันคอก็ยังนับเป็นสัญญาณ เริ่มแรกของการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสได้เช่นกัน
อาการคันคอพบได้บ่อยเพียงใด
อาการคันคอพบได้ทั่วไป สามารถเกิดขึ้นได้ในคนไข้ทุกเพศทุกวัย จัดการได้โดยลดความเสี่ยง โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
สัญญาณและอาการที่เกี่ยวข้องกับอาการคันคอ
บ่อยครั้งที่สภาวะคันในลำคอไม่ใช่อาการเพียงอย่างเดียวที่คนไข้ต้องพบเจอ อาการอื่นๆ ที่สามารถเกิดขึ้นได้ร่วมกับอาการคันคอ จะแตกต่างกันไปตามโรคประจำตัวที่ คนไข้มี
ส่วนใหญ่แล้ว อาการคันคอจะเกิดขึ้นจากโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ ซึ่งอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยดังต่อไปนี้
- คัดจมูกน้ำมูกไหล
- เกิดความรู้สึกแน่นในโพรงจมูก
- คันดวงตาและผิวหนัง
- จาม
- อ่อนเพลีย
- ตาบวม ตาแดง หรือตาแฉะ
ถ้ามีสาเหตุมาจากการแพ้ยาหรืออาหาร สภาวะคันคอก็อาจเกิดขึ้นได้ร่วมกับอีกหลายอาการ ซึ่งมีความรุนแรงตั้งแต่ระดับเล็กน้อย ไปจนถึงระดับที่จำเป็นต้องได้รับความ ช่วยเหลือทางการแพทย์โดยทันที
อาการจากการแพ้ยาหรืออาหาร ที่สามารถเกิดขึ้นได้ร่วมกับอาการคันคอ มีดังนี้
- มีผื่นแดงขึ้นบนร่างกาย
- ผิวหนังรอบดวงตามีอาการแดง
- คันดวงตา
- คลื่นไส้อาเจียน
- ท้องเสีย
- ปวดท้อง
- ริมฝีปาก ลิ้น และลำคอมีอาการบวม
- การหายใจและการกลืนมีปัญหา
- เกิดความวิตกกังวล
- ความดันโลหิตตก
- หมดสติ
นับเป็นเรื่องยากที่จะแยกแยะอาการคันคอ ว่ามีสาเหตุมาจากโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ หรือมีสาเหตุมาจากการเป็นไข้กันแน่ ซึ่งอาการคันคอที่เกิดจากทั้ง 2 สภาวะนี้ มักจะ มีอาการคัดจมูก หรือ อาการจามร่วมด้วยเหมือนๆ กัน
แต่อย่างไรก็ตาม อาการคันคอที่เกิดขึ้นจากการเป็นไข้เฉียบพลัน มักจะเกิดขึ้นใน ระยะเวลาสั้นๆ และมีอาการอื่นร่วมด้วยดังนี้
ถ้าอาการคันคอเกิดขึ้นจากภาวะร่างกายขาดน้ำ ก็จะมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วยดังนี้
- รู้สึกหิวน้ำอย่างหนัก
- ปากแห้ง
- ปัสสาวะมีสีเข้ม
ถ้าอาการคันคอเกิดขึ้นจากโรคกรดไหลย้อน ก็จะมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย ดังเช่น
- รู้สึกเจ็บคอเวลากลืนอาหาร หรือกลืนอาหารลําบาก
- รู้สึกแสบร้อนกลางทรวงอก
- มีแก๊สในกระเพาะอาหาร
- กล่องเสียงอักเสบ
- ฟันผุ
- เหงือกอักเสบ
- ในปากรู้สึกถึงรสเปรี้ยว
สาเหตุของอาการคันคอ
อาการคันคอสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย แต่สาเหตุส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิด อาการคันคอ มักจะประกอบไปด้วย
โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้
สาเหตุของอาการคันคอที่พบได้ทั่วไปก็คือ โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้ หรือที่รู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งว่าโรคไข้ฟางนั่นเอง
โรคไข้ฟางหรือโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้นี้ คือหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคันคอที่ พบได้มากที่สุด
โรคจมูกอักเสบภูมิแพ้จะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายของคนเราตอบสนองต่อสารที่ไร้อันตราย โดยการปล่อยสารเคมีที่ชื่อว่าฮิสตามิน ซึ่งทำให้ร่างกายเกิดการตอบสนองที่มากเกิน ไป
สิ่งที่เหนี่ยวนำให้เกิดอาการมีอยู่ด้วยกันหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็น เกสรดอกไม้ สะเก็ด ผิวหนังของสัตว์ ฝุ่น หรือสิ่งที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง เช่น ควันบุหรี่ หรือควันจาก ท่อไอเสียรถยนต์ เป็นต้น
แพ้อาหาร
ปฏิกิริยาแพ้อาหารจะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายของเราตอบสนองต่อสิ่งที่ทานเข้าไป ซึ่ง กำลังจะสร้างอันตรายต่อร่างกาย ปฏิกิริยาแพ้อาหารสามารถเกิดขึ้นได้ภายในเวลา เพียงไม่กี่นาที ไปจนถึงเกิดขึ้นได้หลายชั่วโมงหลังทานอาหารที่เป็นต้นเหตุของอาการแพ้
ปฏิกิริยาจากการแพ้อาหารจะมีระดับความรุนแรงที่เล็กน้อย เช่น รู้สึกคันคอหรือคัน ปาก ไปจนถึงรุนแรงจนเป็นอันตรายถึงชีวิตได้เลยทีเดียว
อาหารที่อาจทำให้เกิดปฏิกิริยาแพ้ ประกอบไปด้วย ถั่ว อาหารทะเล ไข่ไก่ นม และ ข้าวสาลี เป็นต้น
แพ้ยา
มีคนจำนวนไม่น้อยต้องทรมานจากการแพ้ยาบางชนิด ไม่ว่าจะเป็นยาเพนนิซิลินหรือ ยาปฏิชีวนะชนิดอื่นๆ ระดับความรุนแรงของการแพ้ยา มีตั้งแต่ระดับเล็กน้อย ไปจนถึง ระดับที่เป็นอันตรายถึงชีวิต
อาการแพ้ยา ประกอบด้วยเกิดความรู้สึกคันคอหลังจากทานยาได้ไม่นานนั่นเอง
ติดเชื้อแบคทีเรียและไวรัส
อาการคออักเสบ หรือการติดเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้ต่อมทอนซิลอักเสบ (Tonsillitis) อาจเริ่มต้นด้วยความรู้สึกคันคอ ก่อนจะพัฒนาไปสู่ความรู้สึกเจ็บคอที่รุนแรงมากขึ้น
ส่วนการติดเชื้อ เช่นจากเชื้อไข้หวัด ก็สามารถทำให้เกิดอาการคันคอได้เช่นกัน
หากเป็นเพียงไข้หวัดธรรมดา อาการคันคอก็จะไม่พัฒนารุนแรงมากไปกว่าการเจ็บ คอเพียงเล็กน้อยเท่านั้น แต่ในคนไข้ที่ติดเชื้อจากไข้หวัด อาการเจ็บคอจะรุนแรงมากขึ้น ร่วมกับมีไข้ ปวดเมื่อยเนื้อตัว และรู้สึกแน่นหน้าอก เป็นต้น
ภาวะขาดน้ำ
ภาวะขาดน้ำสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อร่างกายสูญเสียน้ำมากกว่าปริมาณน้ำที่ได้รับ ปกติแล้ว ภาวะขาดน้ำจะเกิดขึ้นในช่วงสภาพอากาศร้อน หลังออกกำลังกาย รวมถึงเกิด ขึ้นได้ในช่วงที่ผู้ป่วยเป็นไข้อีกด้วย
ภาวะขาดน้ำจะทำให้ปากแห้ง ซึ่งเป็นสภาวะที่ช่องปากและลำคอมีน้ำลายไม่เพียงพอ จนเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดความรู้สึกคันในลำคอตามมา
โรคกรดไหลย้อน
โรคกรดไหลย้อนทำให้เกิดภาวะแสบร้อนกลางทรวงอก ในคนไข้ที่ป่วยเป็นโรคกรดไหลย้อนเรื้อรังมักจะมีปัญหาในลำคอ โรคกรดไหลย้อนเกิดขึ้น เพราะมีกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนกลับขึ้นมาที่หลอดอาหาร
ดูเหมือนว่าอาการคันคอหรือแสบคอจะไม่ได้เป็นอาการเพียงอย่างเดียวของโรคกรด ไหลย้อนเท่านั้น แต่อย่างไรก็ตาม ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีสภาวะซึ่งเรียกว่าโรคกรดไหล ย้อนเงียบ (silent reflux) รวมถึงในผู้ที่ป่วยเป็นโรคกรดไหลย้อนเรื้อรัง ก็อาจมีอาการ คันคอ เป็นอาการหลักของโรคได้เช่นกัน
ผลข้างเคียงจากการทานยา
ผลข้างเคียงจากการทานยาบางชนิด อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการไอแห้งๆ และมี อาการคันคอเกิดขึ้นได้ โดยไม่ได้มีสาเหตุมาจากปฏิกิริยาแพ้ยาแต่อย่างใด
สำหรับผู้ป่วยที่ต้องใช้ยาลดความดันโลหิตในกลุ่ม ACE inhibitors สิ่งที่ควรทราบก็ คือ ยากลุ่มนี้อาจเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการคันคอและไอแห้งๆ ได้
โดยส่วนใหญ่แล้ว อาการเหล่านั้นจะเกิดขึ้นไม่นานหลังเริ่มใช้ยาในกลุ่ม ACE inhibitors และปกติจะไม่เกิดอาการอื่นใดตามมา นอกจากเกิดอาการคันคอเท่านั้น
สภาวะที่กล่าวถึงข้างต้นนี้เป็นสาเหตุที่พบได้ทั่วไปซึ่งทำให้เกิดอาการคันคอ โปรด ปรึกษาแพทย์เพื่อขอรับการวินิจฉัยที่แม่นยำ
ควรไปพบหมอเมื่อใด
คุณควรเข้าพบแพทย์ ถ้าคุณหรือคนที่คุณรัก มีอาการคันคอ ประกอบร่วมกับอาการ ดังต่อไปนี้
- มีอาการเจ็บคอรุนแรง
- มีไข้
- กลืนอาหารลําบาก
- มีปัญหาทางด้านการหายใจ
- หายใจมีเสียงหวีด
- มีผื่นขึ้น
- หน้าบวม
หากคุณมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใดๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์ เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองที่ช่วยจัดการกับอาการคันคอ
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยา
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาดังต่อไปนี้ อาจช่วยให้คุณรับมือกับอาการคัน คอได้ดีขึ้น
- กลั้วคอด้วยน้ำเกลือ
- ทานน้ำผึ้งสด 1 ช้อนโต๊ะในตอนเช้า ซึ่งจะดีที่สุดถ้าเป็นน้ำผึ้งจากธรรมชาติ และไม่ ผ่านการปรุงแต่งใดๆ
- จิบชาขิงที่มีส่วนผสมของมะนาวและน้ำผึ้ง
- ผสมน้ำส้มสายชูที่หมักจากแอปเปิ้ล (Apple Cider Vinegar) 1 ช้อนโต๊ะ เข้ากับน้ำ ร้อนในปริมาณ 237 มิลลิลิตร เมื่อรอจนอุณหภูมิน้ำลดลงจนสามารถดื่มได้ ก็ให้ เริ่มจิบอย่างช้าๆ ไม่ต้องรีบร้อน
- ทานยาแก้แพ้ที่สามารถหาซื้อได้จากร้านขายยาทั่วไป รวมถึงใช้ยาพ่นคอ หรือ ยาพ่นจมูก ที่ช่วยบรรเทาอาการคันคอ ซึ่งเกิดขึ้นจากปฏิกิริยาภูมิแพ้ ส่วนในผู้ ป่วยที่เป็นไข้หวัด ก็สามารถซื้อยาแก้ไข้หวัดได้จากร้านขายยาเช่นกัน
หากมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อให้เข้าใจวิธีการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณได้ดี ขึ้น
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค และการรักษา โรคแต่อย่างใด
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
อ่านเพิ่มเติม:
