ทารกคลอดก่อนกำหนด เป็นหมายถึงการที่คุณแม่คลอดลูกในช่วงก่อนอายุครรภ์ 37 สัปดาห์ โดยอาจมีสาเหตุมาจากหลากหลายปัจจัยด้วยกัน วันนี้ Hello คุณหมอ จะพามารู้จักกับความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ ทารกคลอดก่อนกำหนด ทั้งปัจจัยเสี่ยง ลักษณะ และการดูแลลูกน้อยเบื้องต้น เพื่อให้ที่คุณพ่อคุณแม่สามารถเตรียมพร้อมรับมือได้อย่างถูกต้อง
[embed-health-tool-vaccination-tool]
ปัจจัยเสี่ยงที่ควรหลีกเลี่ยงป้องกัน ทารกคลอดก่อนกำหนด
ปัจจัยเสี่ยงที่ส่งผลให้ทารก คลอดก่อนกำหนด บางปัจจัย คุณแม่ตั้งครรภ์ก็อาจสามารถทำการหลีกเลี่ยงได้ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการ คลอดก่อนกำหนด เช่น ลดระดับความเครียด การหยุดสูบบุหรี่ และการใช้ยาที่ไม่ได้รับอนุญาตจากแพทย์ แต่สำหรับปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับสภาวะสุขภาพต่าง ๆ อาจค่อนข้างหลีกเลี่ยงได้ยาก เช่น
- การติดเชื้อบางชนิด บริเวณช่องคลอด
- ปัญหาเกี่ยวกับมดลูก
- ภาวะความดันโลหิตสูง
- โรคเบาหวาน
- อุบัติเหตุ
- ภาวะครรภ์เป็นพิษ
- น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ โดยอาจมาจากพันธุกรรม หรือพฤติกรรมส่วนตัว ก่อนการตั้งครรภ์
ปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ยังสามารถส่งผลต่อพัฒนาการของทารก ทำให้ทารกมีพัฒนาการที่ล่าช้าหรือบกพร่อง ไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านการมองเห็น การรับรู้การเข้าใจ ปัญหาการได้ยิน คุณแม่จึงควรเข้ารับการตรวจสุขภาพอยู่เสมอทั้งช่วงการวางแผนก่อนการตั้งครรภ์ และระหว่างตั้งครรภ์ เพื่อช่วยป้องกันปัจจัยเสี่ยงที่อาจทำให้ คลอดก่อนกำหนด เหล่านี้
ลักษณะของทารกคลอดก่อนกำหนด ที่ควรสังเกต
เมื่อคุณแม่ตั้งครรภ์เผชิญกับเหตุฉุกเฉินด้านสุขภาพที่จำเป็นต้อง คลอดก่อนกำหนด ก็อาจก่อให้เกิดผลกระทบบางอย่างกับลูกน้อยทั้งในระดับต่ำ จนถึงขั้นรุนแรง ได้ดังนี้
ลักษณะของทารก คลอดก่อนกำหนด ที่พบเจอได้บ่อย
- ร่างกายเล็กกว่าปกติ ตามอายุครรภ์ที่ คลอดก่อนกำหนด
- ผิวหนังบางใส จนมองเห็นเส้นเลือด
- มีเส้นผม หรือขนเล็กน้อย
- ศีรษะใหญ่กว่าร่างกายในทารกบางราย
- อาจผอมซูบ ผิวหนังเหี่ยวย่น เนื่องจากยังไม่มีไขมันสะสมในร่างกายมากนัก
- น้ำหนัก ความยาวของลำตัว และเส้นรอบวงรอบศีรษะ ต่ำกว่าเกณฑ์สำหรับทารกทั่วไป
อาการในทารกคลอดก่อนกำหนดที่ควรระวัง
- ทารกมีปัญหาเกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ เนื่องจากยังอาจมีโครงสร้างของวัยวะภายในที่ยังไม่สมบูรณ์
- อุณหภูมิร่างกายต่ำ
- อัตราการเต้นของหัวใจอ่อนแรง
- มีไข้
- ซึม ไม่ร้อง ปลุกตื่นยาก
- รับนมหรือย่อยนมไม่ได้
- ตัวเหลือง
นอกจากนี้ทารกที่ คลอดก่อนกำหนด อาจมีโรคแทรกซ้อนอย่างโรคโลหิตจาง โรคดีซ่าน ปัญหาระบบทางเดินอาหาร และการติดเชื้อร่วมด้วยได้ เพื่อความปลอดภัยคุณอาจต้องให้ทารกอยู่ในการดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญสักระยะหนึ่ง จนกว่าจะได้รับการอนุญาตให้พาลูกน้อยกลับไปดูแลที่บ้านได้
สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรรู้ ก่อนพาลูกรักกลับมาดูแลที่บ้าน
คุณพ่อคุณแม่ และผู้ปกครองทุกคนควรศึกษาเกี่ยวกับการดูแลและข้อควรปฏิบัติบางอย่าง ในการดูแลทารกที่คลอดก่อนกำหนดอย่างเหมาะสม เพื่อป้องกันการเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินกับทารก
- เรียนรู้ข้อมูล และจดบันทึกข้อควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ด้านกุมารเวชศาสตร์ พร้อมทำการนัดหมายล่วงหน้าในการพาลูกเข้าตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ
- ติดตั้งเบาะนิรภัยในรถยนต์ส่วนตัว พกเครื่องตรวจภาวะหยุดหายใจ ก่อนมารับลูกที่โรงพยาบาลกลับไปดูแลที่บ้าน และต้องเป็นเช่นนี้เสมอไม่ว่าจะเดินทางไปที่ใด
- เรียนรู้การทำ CPR ทารกเบื้องต้น เพื่อป้องกันการเกิดภาวะฉุกเฉินขณะดูแลลูกรักที่บ้าน โดยสามารถขอเข้าฝึกปฏิบัติกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้
ในส่วนของการให้นมแม่ ทารกที่ คลอดก่อนกำหนด บางส่วนไม่อาจกินจากเต้านมได้ เนื่องจากอาจมีปัญหาในการดูดกลืน คุณแม่จึงควรเรียนรู้ที่จะให้นมผ่านวิธีอื่น เช่น ให้นมผ่านทางสายยางไปยังท้องทารกโดยตรง ซึ่งในส่วนนี้แพทย์จะเป็นคนให้คำแนะนำ และขั้นตอนการปฏิบัติอย่างถูกต้อง เพื่อความปลอดภัยในระหว่างการเลี้ยงลูกรักที่บ้าน
