ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 โดยทั่วไปแล้วใช้เพื่อรักษาโรคโลหิตจางแต่กำเนิด ที่เรียกว่าโรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาส (Sideroblastic Anemia) ภาวะขาดไพริดอกซีน ระดับสารโฮโมซีสทีนในเลือดสูง และอาการชักบางชนิดในเด็กแรกเกิด
ข้อบ่งใช้
ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 ใช้สำหรับ
ยา ไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 โดยทั่วไปแล้วใช้เพื่อรักษาโรคโลหิตจางแต่กำเนิด ที่เรียกว่าโรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาส (Sideroblastic Anemia) ภาวะขาดไพริดอกซีน ระดับสารโฮโมซีสทีนในเลือดสูง และอาการชักบางชนิดในเด็กแรกเกิด
วิธีการใช้ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6
- รับประทานคู่กับอาหาร หรือรับประทานแยกต่างหาก โดยปกติคือวันละครั้ง
- หากคุณใช้ยาแคปซูลแบบออกฤทธิ์นาน หรือยาเม็ดแบบออกฤทธิ์นาน ให้กลืนยาไปทั้งเม็ด ห้ามบดหรือเคี้ยวยาแคปซูล การทำแบบนั้นจะทำให้ตัวยาออกฤทธิ์มาทั้งหมดในทีเดียว และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียง
- หากคุณใช้ยาแบบผง ให้ผสมกับน้ำในปริมาณที่เหมาะสม แล้วคนให้ทั่ว ดื่มยาทันที ห้ามเตรียมยาเผื่อไว้ล่วงหน้า
การเก็บรักษายา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6
ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ควรเก็บในอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บยานี้ในห้องน้ำหรือช่องแช่แข็ง ยาไพริดอกซีน/วิตามินบี 6 บางยี่ห้ออาจจะต้องเก็บรักษาแตกต่างกัน จึงควรตรวจสอบฉลากยา หรือสอบถามเภสัชกรเสมอ เพื่อความปลอดภัยโปรดเก็บยาให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
ไม่ควรทิ้งยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ลงในชักโครก หรือเทยาลงในท่อระบายน้ำ เว้นเสียแต่จะได้รับคำแนะนำให้ทำเช่นนั้น ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูกต้องเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่มีความจำเป็นต้องใช้งาน โปรดสอบถามเภสัชกรเพิ่มเติม เกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง
ข้อควรระวังและคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้ยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6
ปรึกษากับแพทย์ในกรณีดังต่อไปนี้
- คุณกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เนื่องจากหากคุณต้องการจะให้นมบุตร หรือกำลังให้นมบุตรควรใช้ยาตามที่แพทย์กำหนดเท่านั้น
- คุณกำลังใช้ยาอื่นๆ รวมทั้งยาที่สามารถหาซื้อได้เองโดยไม่ต้องมีใบสั่งยา เช่น สมุนไพร หรือการแพทย์ทางเลือก
ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6นั้นจะปลอดภัยกับผู้ตั้งครรภ์และให้นมบุตร หากรับประทานในขนาดที่ไม่เกินกับปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้บริโภคต่อวัน
หลีกเลี่ยงการใช้ยาในปริมาณมากขณะตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร มียาแบบพิเศษที่ได้รับการยอมรับจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา ให้ใช้ได้ขณะตั้งครรภ์ แต่ไม่ควรใช้ยาในระยะยาว หรือใช้ยาในปริมาณมากโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ เนื่องจากมีความเสี่ยงต่ออาการชักในเด็กทารก
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของการใช้ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6
สำหรับบางคน ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เบื่ออาหาร ปวดหัว เป็นเหน็บ ง่วงซึม และผลข้างเคียงอื่นๆ
ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้อาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ โปรดปรึกษาหมอของคุณ
ปฏิกิริยาของยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรจะบอกแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่างๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนยาโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
- การรับประทานวิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน) ร่วมกับยาแอสไพริน ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาวาฟาริน (warfarin) หรือเฮพาริน (heparin) ยาต้านเกล็ดเลือด (Antiplatelet drug) เช่น ยาโคลพิโดเกรล (clopidogrel) และยาแก้อักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (non-steroidal anti-inflammatory drugs) เช่น ไอบูโพรเฟน (ibuprofen) หรือนาพรอกเซน (naproxen) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการมีเลือดออกได้
- วิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน) อาจส่งผลต่อระดับของน้ำตาลในเลือด หากจะใช้ยาที่ส่งผลต่อระดับของน้ำตาลในเลือด ควรใช้ยานี้ด้วยความระมัดระวัง
- ยา ไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจลดระดับความดันโลหิต ผู้ที่ใช้ยาลดความดันโลหิต ควรใช้ยานี้ด้วยความระมัดระวัง
- การรับประทานยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ร่วมกับอะมิโอดาโรน (Amiodarone) อาจเพิ่มโอกาสในการถูกแดดเผา แผลพุพอง หรือผดผื่นบริเวณที่สัมผัสกับแสงแดด
- ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจเพิ่มความเร็วของร่างกายในการเปลี่ยนรูปยาฟีโนบาร์บิทัล (phenobarbital) เฟนิโทอิน (phenytoin) และเลโวโดปา (levodopa) ทำให้อาจลดประสิทธิภาพของยาเหล่านี้ได้
- ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 ส่งผลกระทบกับการดูดซึมและประสิทธิภาพของยาปฏิชีวนะเตตราไซคลีน (antibiotic tetracycline)
ปฏิกิริยากับอาหารหรือแอลกอฮอล์
ยาไพริดอกซีนหรือวิตามินบี 6 อาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น
ยาไพริดอกซีน/วิตามินบี 6 อาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคต่อไปนี้
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคเบาหวาน
ขนาดยา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์และเภสัชกรทุกครั้ง เพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
ขนาดยา ไพริดอกซีน หรือ วิตามินบี 6 สำหรับผู้ใหญ่
ปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้ได้รับในแต่ละวัน
ผู้ชาย
- น้อยกว่า 50 ปี 1.3 มก./วัน
- มากกว่า 50 ปี 1.7 มก./วัน
ผู้หญิง
- น้อยกว่า 50 ปี 1.3 มก./วัน
- มากกว่า 50 ปี 1.5 มก./วัน
- ผู้ตั้งครรภ์ 1.9 มก./วัน
ผู้ใหญ่ที่มีภาวะขาดวิตามินบี6 (ไพริดอกซีน)
- ขนาดยาเริ่มต้น รับประทาน 2.5-25 มก. ต่อวัน เป็นเวลา 3 สัปดาห์
- ขนาดยาปกติ รับประทาน 1.5-2.5 มก. ต่อวัน
ภาวะขาดวิตามินบี6 (ไพริดอกซีน) ในผู้หญิงที่กำลังใช้ยาคุมกำเนิด รับประทาน 25-30 มก. ต่อวัน
กลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (premenstrual syndrome) รับประทาน 50-100 มก. ต่อวัน
โรคเลือดจางชนิดซิเดโรบลาสที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม (Hereditary sideroblastic anemia)
- ขนาดยาเริ่มต้น รับประทาน 200-600 มก. ต่อวัน
- หลังจากอาการดีขึ้น รับประทาน 30-50 มก. ต่อวัน
โรคนิ่วในไต
- รับประทาน 25-500 มก. ทุกวัน
สำหรับการรักษาอาการเคลื่อนไหวผิดปกติ (Tardive dyskinesia) ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากการใช้ยาระงับอาการทางจิตในระยะยาว และเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวที่บังคับไม่ได้ของกล้ามเนื้อ เช่นที่ลิ้น ริมฝีปาก ใบหน้า กราม แขน ขา นิ้วมือ หรือนิ้วเท้า
- 100 มก. ต่อวัน และเพิ่มต่อสัปดาห์ได้สูงถึง 400 มก. ต่อวัน แบ่งเป็นยาสองมื้อ
ป้องกันโรคจุดภาพชัดที่จอตาเสื่อม (Macular degeneration)
- 50 มก. ทุกวัน ร่วมกับวิตามินบี12 หรือไซยาโนโคบาลามิน (cyanocobalamin) 1000 ไมโครกรัมและกรดโฟลิค 2500 ไมโครกรัม
อาการคลื่นไส้ขณะตั้งครรภ์
- ยาไพริดอกซีน 10-25 มก. สามถึงสี่ครั้งต่อวัน อีกทางเลือกหนึ่งคือยาออกฤทธิ์นาน (sustained-release pyridoxine) 75 มก. ร่วมกับวิตามินบี12 (ไซยาโนโคบาลามิน) 12 ไมโครกรัม กรดโฟลิค 1 มก. และแคลเซียมหรือเพรเมสิสอาร์เอ็กซ์ (PremesisRx) 200 มก. ทุกวัน เป็นสูตรที่ได้รับการอนุมัติจากองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา สำหรับอาการคลื่นไส้ขณะตั้งครรภ์
ขนาดยาไพริดอกซีนวิหรือตามินบี 6 สำหรับเด็ก
ปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้ได้รับในแต่ละวัน
- อายุไม่เกิน 6 เดือน 0.1 มก. วัน
- 6-12 เดือน 0.3 มก./วัน
- 1-3 ปี 0.5 มก./วัน
- 4-8 ปี 0.6 มก./วัน
- 9-13 ปี 1 มก./วัน
- 14-18 ปี (ชาย) 1.3 มก./วัน (หญิง) 1.2 มก./วัน
อาการชักจากไพริดอกซีน
- 10-100 มก. ฉีดเข้ากล้ามเนื้อและฉีดเข้าหลอดเลือด
รูปแบบของยา
ความแรงและรูปแบบของยามีดังนี้
- วิตามินบี6 พบได้ในยาวิตามินรวม ได้แก่ ยาเม็ดแบบเคี้ยวสำหรับเคี้ยว และยาเหลวแบบหยด ยาวิตามินบีรวม (B complex vitamins) หรือแบบขายแยก มีอยู่หลายรูปแบบทั้งยาเม็ด ซอฟต์เจล และยาอม
กรณีฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด
หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉิน หรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที
กรณีลืมใช้ยา
หากคุณลืมรับประทานยาควรรีบรับประทานทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลารับประทานยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปรับประทานยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยา
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
