LGBTQ (Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer) เป็นคำเรียกกลุ่มความหลากหลายทางเพศในสังคม ซึ่งกลุ่มหลัก ได้แก่ ชายรักชาย และหญิงรักหญิง สองกลุ่มนี้อาจเสี่ยงเป็น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ไม่ต่างจากกลุ่มคนอื่น ๆ ทั้งนี้ ควรศึกษาเกี่ยวกับชนิดของโรค เพื่อจะได้ระวังตนเอง รวมทั้งสังเกตอาการเบื้องต้นและหาทางป้องกัน
กลุ่มชายรักชายและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ความเสี่ยงด้านสุขภาพทางเพศหลักของ LGBTQ กลุ่มชายรักชาย คือโรคติดต่อทางเพศพันธ์สัมพันธ์ ซึ่งติดต่อได้ผ่านสารคัดหลั่งต่าง ๆ รวมถึงเลือดและบาดแผล ระหว่างการมีเพศสัมพันธ์
ชายรักชายเสี่ยงต่อโรคประเภทนี้เนื่องจากพฤติกรรมมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันในบางคู่ การมีคู่นอนหลายคน รวมถึงการร่วมเพศทางทวารหนักที่มีความบอบบาง อันเสี่ยงให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ซึ่งมักพบในกลุ่มชายรักชาย มีดังนี้
การติดเชื้อเอชไอวีและเอดส์
เชื้อไวรัสเอชไอวี (Human Immunodeficiency Virus หรือ HIV) มักพบในน้ำอสุจิ สารคัดหลั่ง สามารถติดต่อได้ผ่านการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่สวมถุงยางอนามัยป้องกัน โดยเฉพาะผ่านทางทวารหนักหรือเนื้อเยื่ออ่อน การใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้ติดเชื้อ และการได้รับเลือดจากผู้ติดเชื้อ
เมื่อติดเชื้อเอชไอวี ผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะ เป็นไข้ ท้องเสีย หนาวสั่น ปวดเมื่อย ต่อมน้ำเหลืองบวม
ในกรณีติดเชื้อโดยไม่รีบรักษา การติดเชื้อเอชไอวีอาจทำให้เกิดโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือเอดส์ ผู้ป่วยเอดส์จะมีจำนวนเซลล์เม็ดเลือดขาว CD4 ต่ำ ทำให้ป่วยหรือเกิดภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้ง่าย เช่น โรคมะเร็งต่อมน้ำเหลือง เชื้อราในหลอดลม รวมถึงการติดเชื้อที่บริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย
หนองในแท้และหนองในเทียม
หนองในแท้เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียไนซีเรีย โกโนเรียอี (Neisseria gonorrhoeae) ซึ่งพบการติดเชื้อสูงในระบบทางเดินปัสสาวะ ส่วนหนองในเทียมเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียคลามัยเดียทราโคมาติส (Chlamydia Trachomatis) ซึ่งมักอาศัยอยู่บริเวณอวัยวะเพศ และท่อปัสสาวะ
LGBTQ กลุ่มชายรักชายมีโอกาสติดโรคหนองในทั้งสองชนิดผ่านการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่สวมถุงยางอนามัยป้องกัน ผู้ป่วยอาจมีอาการดังนี้
- หากติดเชื้อที่อวัยวะเพศ มักเกิดอาการปัสสาวะแสบขัด มีหนองที่อวัยวะเพศ อัณฑะปวดหรือบวม
- หากติดเชื้อที่ลำไส้ตรง มักมีสารคัดหลั่งคล้ายหนองไหลออกมาจากทวารหนัก และอาการคันหากเป็นหนองใน หรืออาการเจ็บปวด บริเวณทวารหนักหากเป็นหนองในเทียม
ซิฟิลิส
โรคซิฟิลิส เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียทรีโพนีมา แพลลิดัม (Treponema Pallidum) ผ่านการสัมผัสแผลเล็ก ๆ บนร่างกายผู้ป่วยระหว่างมีเพศสัมพันธ์
อาการของโรค คือเกิดแผลบริเวณที่ติดเชื้อ เช่น อวัยวะเพศ ปาก ทวารหนัก และผื่นตามลำตัว หากเริ่มติดเชื้อในระยะแรก ๆ อาจหายเองได้ แต่ถ้าทิ้งไว้นานโดยไม่รักษา อาจส่งผลให้เกิดอาการแทรกซ้อนต่าง ๆ ตามมา เช่น การบาดเจ็บที่สมอง ระบบประสาทเสียหาย ตาบอด เป็นอัมพาต
กลุ่มหญิงรักหญิงและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
ความเสี่ยงด้านสุขภาพทางเพศของ LGBTQ กลุ่มหญิงรักหญิง คือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เช่นเดียวกับ LGBTQ กลุ่มชายรักชาย โดยโรคที่พบได้บ่อย มีดังนี้
โรคหูดที่อวัยวะเพศ
หูดที่อวัยวะเพศ เกิดจากติดเชื้อไวรัสฮิวแมน แพพพิลโลมา (Human Papillomavirus หรือ HPV) ซึ่งมักอาศัยอยู่ในเซลล์เยื่อบุผิว มักพบอยู่บนผิวหนังรวมทั้งบริเวณช่องคลอด ทวารหนัก รวมทั้งปากและช่องคอ การแพร่ของเชื้อเกิดจากการสัมผัสเชื้อไวรัสดังกล่าวระหว่างมีเพศสัมพันธ์
อาการของโรคคือเกิดเป็นตุ่มนูนแข็งสีน้ำตาลเรียกว่าหูดขึ้นบริเวณที่ติดเชื้อ เช่น อวัยวะเพศ ปาก ทวารหนักและอาจเกิดตุ่มขึ้นพร้อมกันจำนวนมาก
การติดเชื้อ HPV นอกจากทำให้เป็นหูดแล้ว ยังอาจส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการอื่น ๆ เช่น เป็นไข้ ปวดศีรษะ ต่อมน้ำเหลืองโต ยิ่งกว่านั้นเชื้อไวรัส HPV ยังเป็นสาเหตุของมะเร็งปากมดลูกด้วย
โรคพยาธิในช่องคลอด
โรคพยาธิในช่องคลอด เกิดจากการติดเชื้อจากปรสิตชื่อ ทริโคโมแนต วาจินาลิส (Trichomonas Vaginalis) ซึ่งแพร่กระจายระหว่างมีเพศสัมพันธ์ หรือผ่านการใช้เซ็กส์ทอยร่วมกัน พบได้ในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย
ทำให้ช่องคลอดและท่อปัสสาวะติดเชื้อ อาการของโรคคือ คันบริเวณช่องคลอด ช่องคลอดแสบขณะปัสสาวะหรือระหว่างมีเพศสัมพันธ์ ปากมดลูกบวมแดง มีสารคัดหลั่งไหลสีขาวหรือเขียวออกมาจากช่องคลอดมีกลิ่นเหม็น
อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยโรคพยาธิในช่องคลอดบางรายอาจไม่มีอาการ แต่ยังสามารถแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นได้
เริม
เริมเกิดจากการติดเชื้อไวรัสเฮอร์ปีส์ซิมเพล็กซ์ (Herpes Simplex Virus หรือ HSV) ระหว่างการมีเพศสัมพันธ์รวมทั้งออรัลเซ็กส์ ผ่านแผลพุพอง น้ำลาย และสารคัดหลั่งจากอวัยวะเพศของผู้ติดเชื้อ
อาการของเริม คือเกิดตุ่มน้ำใสบริเวณปากหรืออวัยวะเพศ และมีอาการเจ็บหรือแสบบริเวณที่เกิดตุ่มร่วมด้วยรวมถึงปัสสาวะแสบขัด
เริมไม่สามารถรักษาให้หายขาด แต่อาจรักษาให้ดีขึ้นได้ด้วยการใช้ยาต้านไวรัส ในบางกรณี หากเกิดเริมซ้ำอาจไม่ต้องรักษาเพราะแผลหายเองได้ ทั้งนี้ อาการที่เกิดซ้ำมักไม่รุนแรงเท่าครั้งแรก ๆ
โรคช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรีย
มีสาเหตุจากจำนวนแลคโตบาซิลไล (Lactobacilli) ลดลง ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียก่อโรคในช่องคลอด เมื่อแบคทีเรียก่อโรคมีจำนวนมากขึ้น จึงเกิดการอักเสบได้
โรคช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรีย พบบ่อยในผู้หญิงที่เคยเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์มาก่อน หรือมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
อาการของโรคคือ มีตกขาวผิดปกติ มีกลิ่นเหม็นบริเวณช่องคลอด โดยเฉพาะหลังมีเพศสัมพันธ์หรือหลังมีประจำเดือน นอกจากนี้ ผู้ป่วยอาจมีอาการระคายเคืองหรือคันบริเวณช่องคลอดร่วมด้วย อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยบางคนอาจไม่พบอาการผิดปกติใด ๆ
หากไม่รีบรักษา โรคช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรียอาจเพิ่มความเสี่ยงเป็นโรคอื่น ๆ อย่าง โรคหนองใน กระดูกเชิงกรานอักเสบ
ซิฟิลิส
หญิงรักหญิงสามารถเป็นซิฟิลิสได้เช่นเดียวกับกลุ่มชายรักชาย โดยอาการที่พบได้บ่อยคือ มีผื่นแดงตามลำตัว เป็นไข้ รู้สึกอ่อนเพลีย เกิดแผลบริเวณอวัยวะเพศ มีฝ้าขาวในปาก
หากปล่อยไว้ไม่รักษา ผู้ป่วยโรคซิฟิลิสอาจเป็นโรคแทรกซ้อนที่หัวใจหรือระบบประสาทได้
การป้องกันตัวจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
LGBTQ สามารถป้องกันตัวเองจากโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ ด้วยวิธีการต่อไปนี้
- สวมถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์
- ทำความสะอาดทวารหนักก่อนและหลังร่วมเพศด้วยการใช้อุปกรณ์สวนทวาร (Rectal Douche) และสบู่อ่อน ๆ ทั้งนี้ควรสวนทวารด้วยความระมัดระวัง
- ทำความสะอาดเซ็กส์ทอยทุกครั้งหลังมีเพศสัมพันธ์ หรือระหว่างมีเพศสัมพันธ์ เมื่อมีการเปลี่ยนตำแหน่งใช้งาน เช่นจากทวารหนักเป็นช่องคลอด ในกรณีของหญิงรักหญิง เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- ใช้เซ็กส์ทอยซึ่งทำจากวัสดุไม่มีรูพรุน เช่น ซิลิโคน เนื่องจากรูพรุนบนผิววัสดุเป็นแหล่งสะสมของเชื้อโรค อาจเพิ่มโอกาสติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ให้ผู้ใช้ได้
- มีเพศสัมพันธ์กับคู่นอนที่ปลอดภัย หรือมีผลตรวจโรคยืนยัน และไม่ควรเปลี่ยนคู่นอนบ่อย เพื่อลดโอกาสในการติดโรค
- ฉีดวัคซีนป้องกันการติดเชื้อ HPV อันเป็นสาเหตุของโรคหูดที่อวัยวะเพศ
- กินยาเพร็พ (Pre-Exposure Prophylaxis หรือ PrEP) สม่ำเสมอ ในกรณีของ LGBTQ ที่ไม่ได้ติดเชื้อเอชไอวีแต่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่ติดเชื้อเอชไอวี และถึงแม้ว่าจะกินยาเพร็พแล้วก็ยังควรใส่ถุงยางอนามัยด้วยเพื่อป้องกันการติดเชื้อชนิดอื่น ๆ
