ผิวแห้งมาก เป็นอาการทางผิวหนังที่อาจเกิดได้หลายสาเหตุ เช่น อายุที่มากขึ้น สภาพอากาศหนาวและมีลมแรง โรคผิวหนัง พันธุกรรม โดยทั่วไปสามารถรักษาได้ด้วยการทามอยส์เจอไรเซอร์และยาบรรเทาอาการคันและอักเสบจากโรคผิวหนัง ร่วมกับการดูแลตัวเองด้วยวิธีอื่น ๆ เช่น ทาครีมกันแดด ไม่อาบน้ำนานเกินไป หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารระคายเคืองผิว ทั้งนี้ หากดูแลตัวเองเบื้องต้นแล้วอาการไม่ดีขึ้น ควรไปพบคุณหมอเพื่อรับการรักษาอาการผิวแห้งมากอย่างเหมาะสม
[embed-health-tool-bmi]
ผิวแห้งมาก เกิดจากอะไร
อาการผิวแห้งมากมักเกิดจากการขาดความชุ่มชื้นในชั้นผิว ซึ่งอาจเกิดได้จากหลายปัจจัย เช่น
- อายุ
ต่อมน้ำมันที่ผลิตน้ำมันเพื่อช่วยให้ผิวชุ่มชื้นจะทำงานน้อยลงเมื่ออายุเพิ่มมากขึ้น ทำให้ไขมันและคอลลาเจนที่เป็นส่วนประกอบของชั้นผิวลดลงไปด้วย ผิวจึงบางลงและแห้งขึ้นตามธรรมชาติ โดยผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 65 ปีอาจมีปัญหานี้ได้มากกว่าคนที่อายุน้อยกว่า
- สภาพอากาศ
การอยู่อาศัยในพื้นที่ที่มีลมแรง พื้นที่อากาศหนาว อาจทำให้ผิวขาดน้ำและแห้งมากได้ โดยเฉพาะในฤดูหนาวที่ความชื้นในอากาศจะลดลง ส่งผลให้ผิวหนังสูญเสียน้ำมากกว่าปกติและทำให้ผิวแห้งได้ง่าย
- ภาวะสุขภาพและพันธุกรรม
หากคนในครอบครัวมีสภาพผิวแห้ง ก็อาจทำให้ผิวแห้งรุนแรงมากกว่าคนทั่วไปได้ นอกจากนี้ ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพอย่างโรคผื่นผิวหนังอักเสบ (Eczema) โรคเซ็บเดิร์ม (Seborrheic dermatitis) โรคเบาหวาน โรคภูมิแพ้ โรคไต ก็อาจพบปัญหานี้ได้เช่นกัน
- อาชีพ
หากประกอบอาชีพที่ต้องสัมผัสกับสารเคมี ทำงานกลางแจ้งและสัมผัสแสงแดดเป็นเวลานาน หรือต้องล้างมือบ่อยครั้ง ก็อาจทำให้มีปัญหาผิวแห้งมากได้
อาการผิวแห้งมาก เป็นอย่างไร
อาการผิวแห้งมากของแต่ละคนจะแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ เช่น ภาวะสุขภาพ อายุ รวมไปถึงสาเหตุที่ทำให้ผิวขาดความชุ่มชื้น อาการโดยทั่วไปมีดังต่อไปนีั
- ผิวหนังแห้ง ตกสะเก็ด ลอกเป็นขุยหรือเป็นแผ่น
- ผิวหนังมีรอยแตก และรอยอาจลึกจนมีเลือดออก
- มีอาการคัน
- ผิวหนังหยาบกร้าน เปลี่ยนเป็นสีคล้ำ
- รู้สึกว่าผิวหนังตึง โดยเฉพาะหลังสัมผัสน้ำ เช่น การอาบน้ำในอ่าง การอาบน้ำด้วยฝักบัว การลงสระว่ายน้ำ
ผิวแห้งมาก รักษาได้อย่างไร
ผิวแห้งมาก อาจรักษาได้ด้วยวิธีต่อไปนี้
- ทาครีมบำรุงหรือมอยส์เจอไรเซอร์ที่เนื้อครีมเข้มข้นมีส่วนประกอบ เช่น โจโจ้บาออยล์ (Jojoba Oil) ไดเมทิโคน (Dimethicone) กลีเซอรีน (Glycerin) กรดไฮยาลูรอนิค (Hyaluronic Acid) กรดแลคติก (Lactic acid) เชียบัตเตอร์ (Shea butter) ลาโนลิน (Lanolin) น้ำมันแร่ (Mineral Oil) ปิโตรเลียมเจลลี (Petroleum jelly) ที่มีคุณสมบัติเคลือบผิวและช่วยกักเก็บความชุ่มชื้น ป้องกันการสูญเสียน้ำ ซึ่งอาจบรรเทาอาการผิวแห้งมากได้
- ใช้ยาสเตียรอยด์เฉพาะที่ (Topical steroid) อย่างไฮโดรคอร์ติโซน (Hydrocortisone steroid) อาจช่วยลดอาการคันหรืออักเสบที่ผิวหนังในกรณีที่รุนแรง คุณหมออาจสั่งยารับประทานหรือยาฉีดให้กับผู้ป่วย
ผิวแห้งมาก ควรดูแลตัวเองอย่างไร
ผู้ที่มีปัญหาผิวแห้งมาก อาจดูแลตัวเองได้ด้วยวิธีต่อไปนี้
- ทาครีมเพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวเป็นประจำทุกวันหลังอาบน้ำหรือขึ้นจากสระว่ายน้ำ โดยควรทาครีมตอนผิวยังเปียกหมาดเพื่อให้เนื้อครีมซึมเข้าสู่ผิวได้ดีขึ้น ทั้งนี้ ควรเลือกใช้ครีมที่ไม่มีสารระคายเคืองผิวหนัง หลีกเลี่ยงน้ำหอม พาราเบน แอลกอฮอล์ ซัลเฟต (Sulfates) กรดอัลฟาไฮดรอกซี (Alpha-hydroxy acid หรือ AHA) เรตินอยด์ (Retinoid) ที่อาจทำให้ผิวแห้งมากขึ้น
- หากริมฝีปากแห้งมาก ควรทาลิปบาล์มเพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่ริมฝีปาก ลดอาการแตกลอก และควรหลีกเลี่ยงการแกะปากที่แห้งแตกหรือลอกเป็นขุย
- ทาครีมกันแดด SPF 50 ขึ้นไปเป็นประจำทุกวัน โดยเฉพาะวันที่ต้องออกแดด โดยทาก่อนออกจากบ้านอย่างน้อย 15 นาทีเพื่อให้ครีมทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ
- ใช้เครื่องทำความชื้นเพื่อเพิ่มความชื้นในอากาศในบริเวณที่อยู่อาศัยเป็นประจำ เช่น ห้องนอน ห้องนั่งเล่น โต๊ะทำงาน
- สวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดีและไม่ระคายเคืองผิว เช่น ผ้าฝ้าย ผ้าไหม ผ้าป่านผ้าลินิน
- อาบน้ำอุ่นหรือน้ำอุณหภูมิห้อง ครั้งละไม่เกิน 10 นาที และไม่ควรอาบน้ำร้อน เพื่อป้องกันผิวสูญเสียความชุ่มชื้น
- หลังอาบน้ำให้ใช้ผ้าเช็ดตัวสะอาดซับผิวอย่างเบามือแทนการถูผิวแรง ๆ เพื่อลดการเสียดสีและอาการระคายเคืองผิว
- ควรเลือกใช้สบู่สำหรับคนผิวแห้ง หรือผิวบอบบาง
- หลีกเลี่ยงการใช้สบู่ในบริเวณที่มีผื่น
- ใช้ผลิตภัณฑ์ซักผ้าที่ระบุว่าไม่ก่อให้เกิดการแพ้ (Hypoallergenic) เนื่องจากไม่มีส่วนผสมที่เข้มข้นเกินไปจนทำให้ผิวที่แห้งอยู่แล้วยิ่งระคายเคือง
- หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่เร่งการขับน้ำออกจากร่างกาย เช่น แอลกอฮอล์ คาเฟอีน น้ำตาล เกลือ
- เลิกบุหรี่ เพราะมีสารพิษอย่างนิโคติน ทาร์ คาร์บอนมอนอกไซด์ ที่ทำให้หลอดเลือดตีบตันและลดการไหลเวียนของเลือด อาจส่งผลให้ผิวแห้งมากขึ้น
- สวมถุงมือขณะทำงานบ้านหรือทำงานที่ต้องเข้าใกล้สารเคมี หลีกเลี่ยงการสัมผัสผลิตภัณฑ์ที่อาจระคายเคืองผิวหนัง เช่น ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด น้ำยาขัดพื้น น้ำหอมปรับอากาศ น้ำยาซักผ้า