สิวขึ้นหน้าผาก เป็นสิวที่เกิดขึ้นทั่วบริเวณหน้าผากซึ่งอาจมีหลายลักษณะ เช่น สิวหัวขาว สิวอักเสบ สิวไม่มีหัว สิวอุดตัน ซึ่งมีสาเหตุมาจากรูขุมขนอุดตันที่อาจเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย เช่น ล้างหน้าไม่สะอาด การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน กรรมพันธุ์ ยาบางชนิด อาหาร ความเครียด เชื้อแบคทีเรีย ดังนั้น การดูแลและทำความสะอาดผิวเป็นประจำทุกวันอาจช่วยบรรเทาปัญหาสิวขึ้นหน้าผากได้
[embed-health-tool-ovulation]
สิวขึ้นหน้าผาก เกิดจากอะไร
สิวขึ้นหน้าผาก มีสาเหตุการเกิดคล้ายกับสิวชนิดอื่น ๆ โดยเกิดจากการอุดตันของไขมันส่วนเกินในรูขุมขน สิ่งสกปรก เซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว และเชื้อแบคทีเรีย จนเกิดเป็นตุ่มนูน หากสิวขึ้นหน้าผากเกิดการอักเสบก็อาจทำให้มีหัวหนองเกิดขึ้นด้วย โดยปัจจัยที่อาจทำให้รูขุมขนเกิดการอุดตัน มีดังนี้
- กรรมพันธุ์ หากคนในครอบครัวเป็นสิวง่ายก็อาจมีแนวโน้มที่คนอื่น ๆ ในครอบครัวจะเป็นสิวง่ายได้เช่นกัน
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยเฉพาะวัยรุ่น ผู้หญิงที่อยู่ในช่วงมีประจำเดือนและการตั้งครรภ์ ซึ่งเป็นช่วงที่ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงมาก อาจกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมามากขึ้นจนอุดตันรูขุมขนและเกิดสิวได้ง่าย
- น้ำมันบนหนังศีรษะและผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผม โดยเฉพาะผู้ที่มีผมมันหรือผู้ที่ไม่สระผมเป็นเวลานาน น้ำมันส่วนเกินบนหนังศีรษะอาจอุดตันรูขุมขนบริเวณหน้าผากทำให้เกิดสิวได้ นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมหรือผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เช่น เจล น้ำมันใส่ผม แว็กซ์ อาจเพิ่มความมันบนหนังศีรษะจนทำให้รูขุมขนเกิดการอุดตัน
- การใส่หมวก หรือใช้ผ้าโพกหัวปิดบริเวณหน้าผากเป็นเวลานาน อาจสร้างความระคายเคืองให้กับผิว รวมถึงอาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย และอาจทำให้น้ำมันส่วนเกินอุดตันในรูขุมขนได้ง่ายขึ้น
- การใช้ยาบางชนิด เช่น ยาคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroids) ยาเทสโทสเตอโรน (Testosterone) ลิเทียม (Lithium) อาจทำให้ผิวบอบบาง เป็นสิวง่าย หรืออาจกระตุ้นการผลิตน้ำมันในรูขุมขนมากขึ้น
- อาหาร เช่น อาหารที่มีน้ำตาลสูง แป้ง ไขมันสูง ทำให้เกิดการอักเสบของเซลล์ผิวหนังมากขึ้น ซึ่งอาจมีแนวโน้มทำให้เป็นสิวง่าย
- ความเครียด อาจกระตุ้นการหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) และอาจเพิ่มการผลิตไขมันในรูขุมขนทำให้เกิดการอุดตันได้
สิวขึ้นหน้าผาก รักษาได้อย่างไร
การขจัดความมันส่วนเกินบนใบหน้าเป็นประจำทุกวัน อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง เช้าและเย็น โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวมันมาก ออกกำลังกาย หรือเล่นกีฬา อาจช่วยลดการสะสมของน้ำมันในรูขุมขน ช่วยขจัดเชื้อแบคทีเรียและสิ่งสกปรกต่าง ๆ จึงอาจช่วยลดการเกิดสิวขึ้นหน้าผากได้
หากการดูแลความสะอาดบนใบหน้าไม่สามารถรักษาให้อาการสิวขึ้นหน้าผากดีขึ้นได้ การใช้ยาก็อาจช่วยบรรเทาอาการได้ ดังนี้
- ยาปฏิชีวนะ เช่น เบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) คลินดามัยซิน (Clindamycin) แดพโซน (Dapsone) ซึ่งอาจช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย ลดรอยแดง และการอักเสบของสิว
- เรตินอยด์ (Retinoid) เช่น เตรทติโนอิน (Tretinoin) อะดาพาลีน (Adapalene) ทาซาโรทีน (Tazarotene) อาจช่วยขจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้วและช่วยลดการอุดตันของรูขุมขน
- กรดอะซีลาอิก (Azelaic Acid) และกรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid) ช่วยต้านเชื้อแบคทีเรีย ป้องกันการอุดตันของรูขุมขน และขจัดเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพ
ส่วนผู้ที่มีปัญหาสิวเรื้อรัง หรือใช้ยารักษาไม่หายอาจต้องใช้การรักษาเพิ่มเติม ดังนี้
- การเลเซอร์ เป็นการฉายแสงลงบนผิวหนังเพื่อช่วยขจัดเชื้อแบคทีเรียและเซลล์ผิวหนังที่เสื่อมสภาพ
- การผลัดเซลล์ผิวหนัง (Chemical Peel) เป็นการใช้สารเคมี เช่น กรดซาลิไซลิก กรดไกลโคลิก (Glycolic Acid) กรดเรติโนอิก (Retinoic Acid) เพื่อช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่า และช่วยปรับสีผิวให้สม่ำเสมอ
- การฉีดสเตียรอยด์ เพื่อรักษาสิวที่มีอาการรุนแรงและมีขนาดใหญ่ ซึ่งอาจช่วยให้สิวแห้งไวขึ้น
การป้องกันสิวขึ้นหน้าผาก
การดูแลสุขภาพผิวอย่างสม่ำเสมออาจช่วยป้องกันสิวขึ้นหน้าผากได้ ดังนี้
- ล้างหน้าทุกวันด้วยผลิตภัณฑ์ล้างหน้าสูตรอ่อนโยน และล้างออกด้วยน้ำเปล่าอุณหภูมิปกติ จากนั้นค่อย ๆ ซับให้แห้ง หลีกเลี่ยงการขัดผิวอย่างรุนแรงและบ่อยครั้งเกินไป เพราะอาจทำให้ผิวระคายเคืองและมีแนวโน้มเป็นสิวง่าย
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าและเครื่องสำอางที่ไม่ก่อให้เกิดสิว (Non-Comedogenic) หรือไม่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ น้ำมัน และน้ำหอม ที่อาจก่อให้เกิดความระคายเคือง และอาจส่งผลให้เกิดการอุดตันของรูขุมขนได้ง่าย
- สระผมเป็นประจำ โดยเฉพาะในผู้ที่ผมมันมากและใช้ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เพื่อลดการสะสมของน้ำมันบนหนังศีรษะ และขจัดสารเคมีจากผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เพื่อป้องกันการอุดตันของรูขุมขน
- หลีกเลี่ยงการใช้น้ำมันหรือผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผม เพราะอาจทำให้เกิดการอุดตันและอาจทำให้เกิดความระคายเคืองที่ทำให้เป็นสิวง่ายได้
- หลีกเลี่ยงการไว้ผมหน้าม้า เพราะผมหน้าม้าอาจทำให้เกิดสิวขึ้นหน้าผากได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีผมมันมาก
- หลีกเลี่ยงการใส่หมวก ที่คาดผม หรือผ้าโพกหัวปิดหน้าผากเป็นเวลานาน เพราะอาจเป็นแหล่งสะสมของเชื้อแบคทีเรีย และอาจทำให้เกิดการอุดตันของรูขุมขน