เมื่อคุณรับประทานยา ไม่ว่าจะเป็นยาประเภทไหน ตัวยาจะผ่านเข้าสู่ไตของคุณ ดังนั้น หากคุณไม่รับประทานยาอย่างเหมาะสม หรือไม่ปฏิบัติตามคำแนะนำจากแพทย์อย่างเคร่งครัด หรือหากตัวยาเป็นยาผิดกฏหมาย ไตของคุณอาจได้รับผลกระทบได้ในระดับเบาจนถึงรุนแรง และนี่คือสารพัด ยาที่อันตรายต่อไต ที่อาจทำให้ไตของคุณเสียหายหรือไตพังได้
ยาที่อันตรายต่อไต
ยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์
ยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) หรือยาแก้ปวดที่หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป เช่น ยาแอสไพริน ยาไอบูโพรเฟน ยาอะเซตามิโนเฟน รวมถึงชนิดที่ต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น ถือเป็นยาที่ไม่ควรใช้เป็นประจำทุกวัน ใช้บ่อยเกินไป หรือใช้ยาเกินขนาด เพราะสามารถทำให้ไตมีปัญหาได้ จากข้อมูลของประเทศสหรัฐอเมริกาพบว่า ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังมากกว่า 5% เกิดจากการกินยาแก้ปวดเกินขนาด
ยาปฏิชีวนะ
ยาปฏิชีวนะสามารถสร้างความเสียหายกับไตได้มากมายขึ้นอยู่กับชนิดของยา เช่น ทำให้ปัสสาวะติดขัด ทำลายเซลล์ไต หรือบางคนอาจมีปฏิกริยาแพ้ยาปฏิชีวนะที่ส่งผลกระทบต่อไตได้ และหากคุณกินยาปฏิชีวนะผิดวิธีหรือกินพร่ำเพรื่อก็จะยิ่งทำให้ไตของคุณเสียหายมากขึ้นไปอีก ทั้งผู้ที่เป็นโรคไตและผู้ที่สุขภาพไตแข็งแรงดีไม่ควรรับประทานยาปฏิชีวนะเอง การใช้ยาปฏิชีวนะควรอยู่ในความควบคุมดูแลของแพทย์เท่านั้น
ยาขับปัสสาวะ
ยาขับปัสสาวะเป็นยาในกลุ่มยาขับน้ำ (Water Pills) แพทย์มักสั่งจ่ายยานี้ให้ผู้ป่วยเพื่อรักษาภาวะความดันโลหิตสูง อาการบวมน้ำ เป็นต้น ยาขับปัสสาวะจะช่วยกำจัดของเหลวส่วนเกินออกจากร่างกาย แต่บางครั้งก็อาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ ซึ่งส่งผลเสียต่อไตของคุณได้
ยาระบายที่สั่งจ่ายโดยแพทย์
ว่ากันตามหลักการทั่วไป ยาระบายที่ซื้อตามร้านขายยามีความปลอดภัยสำหรับหลายๆ คน อย่างไรก็ตาม ยาระบายบางชนิดที่สั่งจ่ายโดยแพทย์ เช่น ยาระบายเพื่อล้างลำไส้ ในกรณีที่ต้องทำการส่องกล้องคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ ก็อาจเป็นอันตรายต่อไตได้
ยาในกลุ่ม PPIs
ยาในกลุ่ม Proton Pump Inhibitors หรือ PPIs เป็นยายับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ส่วนใหญ่ใช้เพื่อโรคหรือความผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับกรดในกระเพาะ เช่น กรดไหลย้อน แผลในกระเพาะอาหาร แผลในลำไส้เล็ก มีงานศึกษาวิจัยที่พบว่า การกินยาในกลุ่ม PPIs ติดต่อกันเป็นเวลานานจะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดปัญหาสุขภาพไตที่อาจนำไปสู่โรคไตวายได้
ยาเสพติด
ยาเสพติด เช่น ยาอี (ecstasy) เฮโรอีน (heroin) โคเคน (cocaine) แอมเฟตามีนหรือยาบ้า สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง และทำให้ไตเสียหายได้ด้วย การใช้ยาเสพติดเพียงแค่ครั้งเดียวก็อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ฉะนั้น คุณจึงไม่ควรคิดลองใช้ยาเสพติดเป็นอันขาด
สารสีทึบรังสี
สารสีทึบรังสี (contrast dye) ใช้ในเครื่องตรวจวินิจฉัยโรคบางชนิด เช่น เครื่องสนามแม่เหล็กไฟฟ้าเอ็มอาร์ไอหรือเอ็มอาร์ไอ (MRI Scan) เครื่องเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์หรือซีทีสแกน (CT Scan) ซึ่งสารสีทึบรังสีนี้ก็สามารถส่งผลเสียต่อไตได้เช่นกัน โดยเฉพาะกับผู้ที่เป็นโรคไต
อาหารเสริม
การใช้อาหารเสริมหรือสมุนไพรบางชนิดอาจทำให้ไตของคุณมีปัญหาได้ แม้ว่าคุณจะสุขภาพแข็งแรงดีก็ตาม ฉะนั้น ก่อนใช้อาหารเสริมหรือสมุนไพรใดๆ ควรศึกษาข้อมูลให้ดี และปรึกษาแพทย์ก่อนดีที่สุด
ไม่อยากไตพัง ควรกินยาอย่างไรดี
- ใช้ยา ทั้งยารักษาโรค สารเสพติดที่ใช้ทางการแพทย์ เป็นต้น ภายใต้การควบคุมดูแลของแพทย์เท่านั้น
- อย่ารับประทานยาที่ได้จากคนอื่น ไม่ว่าจะเป็นคนแปลกหน้าหรือคนใกล้ชิดก็ตาม
- หากใช้ยาใดแล้วรู้สึกไม่สบาย ควรติดต่อแพทย์ทันที
- หากคุณเป็นโรคไตหรือมีความเสี่ยงเป็นโรคไต ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่ (colonoscopy) หรือตรวจทางรังสีวิทยาทุกครั้ง
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด