โรคโควิด-19 (COVID-19) เป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากไวรัสโคโรนา และกำลังแพร่ระบาดอย่างรุนแรงในตอนนี้ โรคนี้ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตทั่วโลกไปแล้วไม่น้อยกว่า 3.55 ล้านราย (ข้อมูล ณ วันที่ 31 พ.ค. 2564) และยังมีอีกหลายคนที่มีอาการรุนแรงและต้องรับการรักษาในโรคพยาบาลอย่างใกล้ชิด แต่อีกหนึ่งปัญหาที่หลายคนอาจจะยังไม่รู้ก็คือ โควิด-19 อาจส่งผลร้ายต่อไตของเราได้ โควิด-19 กับไต นั้นมีความเกี่ยวข้องกันอย่างไร มาหาคำตอบร่วมกันในบทความนี้ของ Hello คุณหมอได้เลยค่ะ
โควิด-19 กับไต มีความเกี่ยวข้องกันอย่างไร
มีงานวิจัยที่พบว่า ผู้ป่วยโรคโควิด-19 ที่มีอาการรุนแรงบางราย อาจพบปัญหาไตเสียหายเนื่องจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 นี้ด้วย แพทย์เรียกความเสียหายที่เกิดขึ้นกับไตนี้ว่า “อาการไตบาดเจ็บเฉียบพลัน” โดยอาการไตบาดเจ็บเฉียบพลันนี้จะเกิดในประมาณ 5% ของผู้ป่วยโรคโควิด-19 และส่วนใหญ่แล้ว ผู้ป่วยโควิด-19 ที่เกิดปัญหาเกี่ยวกับไตนี้ มักจะมีโอกาสเสียชีวิตมากกว่าผู้ป่วยโควิด-19 ที่ไม่มีปัญหาไต
เมื่อโรคโควิด-19 เริ่มส่งผลให้ไตเสียหาย ผู้ป่วยก็จะเริ่มมีอาการอื่น นอกเหนือไปจากอาการปกติที่สามารถพบได้ตามปกติในผู้ป่วยโควิด-19 เช่น
- ปัสสาวะน้อย
- แขนขาบวม
- คลื่นไส้
- อาเจียน
โดยอาการเหล่านี้ มักจะเกิดขึ้นเมื่อไตเสียหายขั้นรุนแรงแล้วเท่านั้น
ป่วยเป็นโรคไต จะเสี่ยงติดโควิด-19 ได้มากกว่าคนอื่นหรือไม่
ผู้ป่วยที่เป็นโรคไต โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ต้องรับการฟอกไต อาจยิ่งเสี่ยงติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้มากกว่า เนื่องจากการฟอกไตส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง และทำให้ร่างกายไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้อย่างเต็มที่เหมือนคนปกติ
นอกจากนี้ ผู้ป่วยโรคไตบางรายอาจต้องได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะเพื่อเปลี่ยนไต ซึ่งกระบวนการนี้จะทำให้ผู้ป่วยจำเป็นต้องใช้ยากดภูมิคุ้มกันเพื่อป้องกันไม่ให้ร่างกายเกิดปฏิกิริยาปฏิเสธอวัยวะใหม่ ยากดภูมิคุ้มกันนี้จะลดการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และทำให้เสี่ยงติดเชื้อมากยิ่งขึ้น
ดังนั้น ผู้ป่วยโรคไต นอกจากจะต้องคอยดูแลรักษาอาการของโรคไตตามปกติแล้ว ยังควรระมัดระวัง และป้องกันการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 มากกว่าปกติด้วย เพราะหากเกิดผู้ป่วยโรคไตติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ก็จะยิ่งมีความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตสูง
การป้องกันตัวจากโควิด-19 สำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง
ผู้ป่วยโรคไต โดยเฉพาะผู้ป่วยเรื้อรัง หรือผู้ป่วยที่เป็นผู้สูงอายุ เสี่ยงเกิดอาการรุนแรงหรือเสียชีวิตจากการป่วยเป็นโรคโควิด-19 ได้มากกว่าผู้อื่น จึงควรระมัดระวังตัว และดูแลตัวเองให้ดี เพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ด้วยหลักการดูแลตัวเอง เช่น
- ล้างมือบ่อยๆ หากออกไปข้างนอกและไม่สะดวกล้างมือ ควรใช้เป็นเจลล้างมือ ที่มีแอลกอฮอล์ 75% ขึ้นไป
- สวมหน้ากากอนามัย หน้ากากผ้า หรือหน้ากาก N95 เสมอ
- หลีกเลี่ยงพื้นที่แออัด และพื้นที่ที่มีคนพลุกพล่าน
- หากไม่จำเป็น ไม่ควรไปโรงพยาบาล
- เตรียมยาและอุปกรณ์ในการรักษาและดูแลอาการของผู้ป่วยโรคไตให้พร้อม
- เว้นระยะห่างจากผู้อื่น รวมถึงคนในบ้านด้วย
- พยายามอย่าสัมผัสดวงตา จมูก และปาก
- พยายามอยู่บ้าน อย่าออกไปไหน
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
สำหรับผู้ที่มีความต้องการพิเศษ เช่น จำเป็นต้องฟอกไต คุณก็ไม่ควรละเลยการรักษาเหล่านี้ ทางที่ดีควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีการรับมือ และสิ่งที่ควรปฏิบัติ หากเกิดปัญหาใด ๆ ควรรีบไปโรงพยาบาลทันที
