เสมหะมีเลือดปน เกิดจากอะไร อันตรายไหม

อาการไอแล้ว เสมหะมีเลือดปน หรือเสมหะเป็นสีแดง อาจเกิดจากเส้นเลือดฝอยในลำคอแตกหลังไออย่างรุนแรง ซึ่งพบได้ในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ การอักเสบเรื้อรังในปอด โดยส่วนใหญ่ ไอแล้วมีเสมหะปนเลือดมักไม่ได้เกิดจากภาวะสุขภาพที่เป็นอันตราย อย่างไรก็ตาม หากอาการไอแล้วเสมหะมีเลือดปนเป็นเวลานานกว่า 1 สัปดาห์ ร่วมกับมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ควรไปพบคุณหมอเพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม

[embed-health-tool-bmi]

เสมหะมีเลือดปน คืออะไร

เสมหะมีเลือดปนเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อไอแล้วพบว่าเสมหะหรือน้ำลายมีเลือดปนออกมา เลือดอาจเป็นสีชมพู สีแดง หรือสีสนิม มักออกในปริมาณน้อยและเป็นฟอง เกิดได้จากหลายสาเหตุ แต่มักไม่ใช่อาการรุนแรงหรือเป็นอันตราย เช่น มีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ในทางเดินหายใจ ทางเดินหายใจระคายเคืองจากการสูบบุหรี่ ผลข้างเคียงจากการใช้ยาต้านการแข็งตัวของเลือด แต่หากเป็นเรื้อรัง อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพ ควรไปหาคุณหมอเพื่อตรวจวินิจฉัยต่อไป

เสมหะมีเลือดปน ต่างจาก อาเจียนเป็นเลือด อย่างไร

เสมหะมีเลือดปนแตกต่างไปจากการอาเจียนเป็นเลือด (Hematemesis) ตรงที่อาการไอแล้วพบว่าเสมหะมีเลือดปนเล็กน้อย มักเป็นเลือดที่มาจากเส้นเลือดฝอยแตกภายในปากหรือลำคอหลังจากมีอาการไอเรื้อรัง ส่วนอาการอาเจียนเป็นเลือด มักเกี่ยวข้องกับอาการเลือดออกภายในที่อาจเกิดจากหลอดเลือดของอวัยวะในร่างกายบริเวณระบบทางเดินอาหารส่วนบนเสียหาย ไม่ว่าจะเป็นปาก หลอดอาหาร กระเพาะอาหาร และลำไส้เล็กส่วนต้นที่เรียกว่าดูโอดีนัม (Duodenum) ซึ่งควรไปพบคุณหมอเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและรักษาอย่างตรงจุด

เสมหะมีเลือดปน เกิดจากอะไร

โดยทั่วไปแล้ว อาการไอแล้วพบว่าเสมหะมีเลือดปน มักสัมพันธ์กับการติดเชื้อบางอย่าง หรือภาวะสุขภาพที่พบได้บ่อย เช่น

• โรคหลอดลมอักเสบ (Bronchitis) เกิดจากเยื่อบุหลอดลมซึ่งเป็นส่วนที่นำอากาศเข้าและออกจากปอดอักเสบ ทำให้หลอดลมบวมและตีบ ส่งผลให้อากาศไหลผ่านได้ยากขึ้น อาจมีอาการหายใจลำบาก ไออย่างหนัก และอาจพบว่าเสมหะมีเลือดปน เป็นต้น
• โรคปอดอักเสบ หรือปอดบวม (Pneumonia) เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบของปอด มักเกิดจากการติดเชื้อสเตรปโตคอคคัสนิวโมเนียอี (Streptococcus pneumoniae) อาจส่งผลต่อถุงลมในปอดข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้ง 2 ข้าง ผู้ป่วยอาจมีอาการไอเป็นเสมหะสีเหลืองหรือสีเขียวเสมหะมีเลือดปน หายใจลำบาก ปวดเมื่อยร่างกาย เป็นต้น
• โรควัณโรค (Tuberculosis หรือ TB) เป็นโรคติดเชื้อทางอากาศที่มักเกิดจากแบคทีเรียไมโคแบคทีเรียม ทูเบอร์คูโลซิส (Mycobacterium tuberculosis) ส่งผลต่อเนื้อเยื่อปอด ทำให้มีอาการไอเรื้อรัง ไอมีเลือดปนออกมา เจ็บหน้าอกขณะไอ เป็นต้น

นอกจากนี้ เสมหะมีเลือดปนยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ดังนี้

• โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (Chronic Obstructive Pulmonary Disease หรือ COPD)
• โรคมะเร็งปอด
• ลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด
• ฝีในปอด (Lung abscess)
• อาการบาดเจ็บที่ปอด
• มีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ในทางเดินหายใจ
• มีของเหลวในปอด
• ใช้ยารักษาโรคบางชนิด เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
• โรคซิสติกไฟโปรซิส (Cystic Fibrosis) เป็นโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้ร่างกายผลิตเมือกหนาที่ส่งผลให้ทางเดินหายใจตีบตัน

เมื่อไหร่ที่ควรไปพบคุณหมอ

หากมีอาการต่อไปนี้ อาจเป็นสัญญาณของภาวะสุขภาพร้ายแรงที่ต้องวินิจฉัยหาสาเหตุและรับการรักษาให้ถูกวิธี

• เมื่อไอแล้วพบว่าเสมหะมีเลือดปนนานกว่า 1 สัปดาห์
• อาการไอแล้วเสมหะมีเลือดปนรุนแรงหรือแย่ลงเรื่อย ๆ
• วิงเวียนศีรษะหรือหน้ามืด
• เจ็บหน้าอก
• น้ำหนักลด ไม่อยากอาหาร
• มีเหงื่อออกในตอนกลางคืน
• มีไข้สูง
• อ่อนเพลีย
• หายใจถี่รัวหรือหายใจลำบากขณะทำกิจกรรมที่ปกติแล้วเคยทำได้โดยไม่มีอาการใด ๆ
• มีปัสสาวะหรืออุจจาระเป็นเลือด