วัคซีน มีความสำคัญในการส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายให้ต่อสู้กับเชื้อโรค ไวรัส แบคทีเรีย ลดความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วยรวมถึงโรคร้ายแรง ถึงแม้วัคซีนจะเป็นสิ่งจำเป็น แต่สำหรับบางคนอาจก่อให้เกิดอาการ แพ้วัคซีน หลังฉีดได้ โดยเฉพาะกลุ่มบุคคลที่มีอาการแพ้ต่อสิ่งต่าง ๆ ดังนั้น หลังจากที่คุณพ่อคุณแม่พาลูกเข้ารับการฉีดวัคซีนเรียบร้อยแล้ว ควรหมั่นสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น และเข้าพบคุณหมอเพื่อทำการรักษาทันที
[embed-health-tool-vaccination-tool]
อาการแพ้วัคซีน
อาการแพ้วัคซีนในระดับไม่รุนแรงอาจส่งผลให้มีอาการบวมแดงบริเวณที่ได้รับการฉีด มีผื่นขึ้นตามตัว และอาจมีไข้ระดับต่ำ แต่หากมีอาการแพ้อย่างรุนแรง อาจก่อให้เกิดอาการหลังฉีดภายในไม่กี่นาที และควรรับการรักษาจากคุณหมอทันที ดังนี้
- หายใจหอบ หายใจถี่
- วิงเวียนศีรษะ
- ไอ อาเจียน
- ระดับความดันโลหิตต่ำ
- ท้องเสีย
- หัวใจเต้นแรง
- เกิดลมพิษ
- ผิวซีด
- คอบวม
ผู้ที่มีความเสี่ยง แพ้วัคซีน
ผู้ป่วยที่มีประวัติการแพ้อาหารอาจมีความเสี่ยงสูงที่จะแพ้วัคซีน เนื่องจากวัคซีนบางชนิดอาจมีส่วนประกอบจากอาหารที่ทำให้แพ้ เช่น โปรตีนชนิดเดียวกับที่อยู่ในไข่ ดังนั้นหากมีประวัติการแพ้อาหาร ต่อไปนี้ ควรแจ้งให้คุณหมอทราบก่อนการฉีด
- กลุ่มคนที่แพ้ไข่
วัคซีนบางชนิดมีโปรตีนไข่ เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันโรคหัด โรคคางทูม และโรคหัดเยอรมัน รวมถึงวัคซีนที่ไม่ใช่วัคซีนพื้นฐาน อย่างวัคซีนป้องกันโรคไข้เหลือง และวัคซีนป้องกันโรคไข้ไทฟอยด์
- กลุ่มคนที่แพ้เจลาติน
หากแพ้เจลาติน ควรแจ้งให้คุณหมอทราบก่อนฉีดวัคซีน เพราะมีวัคซีนหลายชนิดที่มีส่วนผสมของเจลาติน เช่น วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ วัคซีนป้องกันโรคอีสุกอีใส วัคซีนป้องกันโรคหัด โรคคางทูม และโรคหัดเยอรมัน วัคซีนป้องกันโรคคอตีบ บาดทะยัก ไอกรน
- กลุ่มคนที่แพ้ยีสต์
ยีสต์ชนิด Saccharomyces cerevisiae ที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เป็นยีสต์ชนิดที่ทำให้ขนมปังหรือเบเกอรี่ฟูขึ้น และยังใช้ในการหมักเบียร์ ผู้ที่แพ้ยีสต์ชนิดนี้เสี่ยงที่จะแพ้วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี (Hepatitis B) เพราะในวัคซีนมียีสต์ชนิดนี้อยู่หรือที่เรียกว่าเบเกอร์ยีสต์ (Bakers’ yeast)
วิธีหลีกเลี่ยงอาการแพ้วัคซีน
ผู้ที่แพ้อาหาร หรือมีประวัติแพ้วัคซีน ควรปฏิบัติดังนี้
- หลีกเลี่ยงการฉีดวัคซีนที่มีส่วนผสมที่ตนเองแพ้ และควรปรึกษาคุณหมอเพื่อเลือกฉีดวัคซีนที่ไม่ทำให้เกิดอาการแพ้
- รับประทานยาแก้แพ้ เพื่อป้องกันหรือบรรเทาอาการแพ้ที่จะเกิดขึ้นหลังจากได้รับการฉีดวัคซีน แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นควรปรึกษาคุณหมอก่อนรับการฉีดวัคซีน
- ควรฉีดวัคซีนในโรงพยาบาล เพื่อป้องกันการเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น เกิดการแพ้อย่างรุนแรง
- เช็กอาการหลังฉีดของตนเอง หากพบว่ามีอาการผิดปกติ หายใจไม่สะดวก แน่นหน้าอก ควรแจ้งให้คุณหมอทราบอย่างทันที