คุณพ่อคุณแม่สามารถสอนให้ เด็ก แปรง ฟัน ได้ตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรกขึ้น ด้วยการใช้แปรงสีฟันขนนุ่มชุบน้ำพอหมาดแปรงฟันให้เด็ก และเมื่อเด็กเริ่มโตขึ้นจนสามารถเรียนรู้ทักษะการแปรงฟันได้เอง สามารถใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์เล็กน้อยเพื่อช่วยส่งเสริมให้ฟันแข็งแรง อย่างไรก็ตาม ไม่ควรบังคับหรือใช้เสียงขู่ให้เด็กแปรงฟัน เพราะอาจทำให้เด็กมีพฤติกรรมต่อต้านและไม่อยากแปรงฟันได้
[embed-health-tool-vaccination-tool]
เด็ก แปรง ฟัน ได้เมื่อไหร่
ผู้ปกครองสามารถดูแลสุขภาพช่องปากของเด็กได้ตั้งแต่ฟันน้ำนมยังไม่ขึ้น ด้วยการทำความสะอาดเหงือกเป็นประจำทุกวันโดยการใช้ผ้าขนหนูชุบน้ำหมาด ๆ เช็ดทำความสะอาดเหงือกของเด็กหลังกินนมและก่อนนอน
เมื่อเด็กเริ่มมีฟันน้ำนมขึ้นซี่แรก คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถสอนให้เด็กแปรงฟันได้ทันที ด้วยการใช้แปรงสีฟันขนนุ่มสำหรับเด็กชุบน้ำพอหมาด โดยควรแปรงฟันให้เด็กอย่างน้อย 1-2 ครั้ง/วัน เพื่อขจัดเศษอาหารภายในปาก และหากเด็กสามารถโตพอที่จะสามารถบ้วนยาสีฟันเองได้โดยไม่กลืน คุณพ่อคุณแม่สามารถให้เด็กแปรงฟันด้วยยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์ในปริมาณเล็กน้อย จากนั้น จึงค่อย ๆ สอนให้เด็กแปรงฟันให้ทั่วฟันทุกซี่ รวมถึงทำความสะอาดเหงือกและลิ้น เป็นเวลาอย่างน้อย 2 นาที/ครั้ง เพื่อขจัดเศษอาหารทั้งหมดที่อาจก่อให้เกิดปัญหาฟันผุในอนาคต
คุณพ่อคุณแม่อาจจำเป็นต้องช่วยเหลือเด็กในการแปรงฟันจนกว่าเด็กจะอายุ 7-8 ปี ซึ่งเป็นช่วงอายุที่เด็กสามารถแปรงฟันได้ด้วยตัวเองแล้ว และควรเปลี่ยนแปรงสีฟันทุก ๆ 3-6 เดือนหรือเมื่อขนแปรงเก่าแล้ว นอกจากนี้ ควรสอนให้เด็กใช้ไหมขัดฟันหลังจากแปรงฟันอย่างน้อย 1 ครั้ง/วัน เพื่อช่วยขจัดเศษอาหารที่แปรงสีฟันไม่สามารถขจัดออกได้หมด
วิธีสอนให้เด็กแปรงฟัน
วิธีสอนให้เด็กแปรงฟัน คุณพ่อคุณแม่ควรใจเย็น ไม่ควรบังคับหรือใช้น้ำเสียงขู่ เพราะจะยิ่งทำให้เด็กรู้สึกไม่อยากแปรงฟันมากขึ้น ซึ่งการสอนให้เด็กแปรงฟันอาจทำได้ ดังนี้
- ตอบสนองความต้องการของเด็ก เช่น หากเด็กต้องการเปลี่ยนรสชาติยาสีฟันหรือต้องการใช้แปรงสีฟันสีใหม่ ควรให้เด็กได้ทดลองใช้ เพื่อให้เด็กรู้สึกมีความสนใจและสนุกในการแปรงฟันมากขึ้น
- เปิดภาพหรือแสดงตัวอย่างของฟันผุให้เด็กได้เห็น จากนั้น จึงค่อย ๆ สอนให้เด็กเข้าใจถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้นเมื่อไม่แปรงฟันทุกวัน
- เสนอทางเลือกในการแปรงฟันให้เด็ก เพื่อไม่ให้เด็กรู้สึกถูกบังคับมากเกินไป เช่น ถามเด็กว่าต้องการแปรงฟันก่อนหรือหลังแต่งตัวในตอนเช้า คำถามเหล่านี้จะทำให้เด็กรู้สึกมีทางเลือกและได้ตัดสินใจด้วยตัวเอง
- สร้างจินตนาการ คุณพ่อคุณแม่สามารถเลือกแปรงสีฟันที่มีสีสันสดใส มีตัวการ์ตูน เปิดเพลง หรือมีของเล่นขณะเด็กแปรงฟัน เพื่อช่วยดึงดูดความสนใจให้เด็กชอบแปรงฟันมากขึ้น
- คุณพ่อคุณแม่ควรแปรงฟันพร้อมกับเด็กทั้งตอนเช้าและตอนเย็น เพื่อเป็นตัวอย่างให้แก่เด็ก เนื่องจากเด็กเล็กมักจะชอบลอกเลียนแบบพฤติกรรมของคุณพ่อคุณแม่
- สอนท่าทางการแปรงฟันที่ถูกต้อง เช่น ปัดแปรงสีฟันจากบนลงล่างทีละซี่ให้ครบทุกซี่ โดยให้เด็กลองทำด้วยตัวเองก่อน หากเด็กทำไม่ถูกต้องหรือไม่เข้าใจ คุณพ่อคุณแม่สามารถจับมือเด็กพร้อมกับสอนท่าทางที่ถูกต้อง เพื่อช่วยให้เด็กเข้าใจและมีทักษะที่ดีมากขึ้น
- ช่วยเด็กในการแปรงฟัน เด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี ยังไม่มีทักษะในการเคลื่อนไหวที่จะสามารถแปรงฟันได้ดีเท่าที่ควร คุณพ่อคุณแม่จึงควรช่วยเด็กในการแปรงฟันทุกครั้ง แต่ควรให้เด็กลองแปรงฟันด้วยตัวเองก่อน เด็กจะรู้สึกภูมิใจที่ได้ลองแปรงฟันด้วยตัวเอง จากนั้นคุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยเด็กแปรงฟันต่อจนเสร็จ
ควรพาเด็กพบทันตแพทย์เมื่อใด
คุณพ่อคุณแม่ควรพาเด็กเข้าพบทันตแพทย์ตั้งแต่ฟันน้ำนมขึ้น หรือเมื่ออายุครบ 1 ขวบ เพื่อให้คุณหมอตรวจสุขภาพช่องปาก และสอนวิธีดูแลช่องปากที่เหมาะสมสำหรับเด็ก จากนั้นควรพาเด็กเข้าพบคุณหมออีกครั้งทุก ๆ 6 เดือน หรือ 1 ปี เพื่อตรวจสุขภาพฟันและปัญหาช่องปากอื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งการเข้าพบคุณหมอฟันเป็นประจำจะช่วยป้องกันและทำการรักษาปัญหาที่เกิดขึ้นในช่องปากได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ
