ช็อกโกแลตซีส เป็นโรคที่พบได้บ่อยในผู้หญิง โรคนี้มีความสัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศหญิง ทำให้เสี่ยงที่จะเกิดได้ในผู้หญิงทุกคน และมักมีอาการปวดท้องร่วมด้วย คล้ายกับอาการปวดประจำเดือน ช็อกโกแลตซีส อาการเป็นอย่างไร โรคนี้รักษาได้หรือไม่
[embed-health-tool-ovulation]
ลักษณะของโรคช็อกโกแลตซีส
ช็อกโกแลตซีสหรือถุงน้ำช็อกโกแลต ชื่อโรคที่แพทย์เรียก คือ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญเติบโตผิดที่ สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศหญิง พบมากในผู้หญิงที่มีอายุ 30-40 ปีขึ้นไป หรือช่วงวัยก่อนหมดประจำเดือน ทำให้ผู้หญิงไม่แน่ใจว่า อาการที่เกิดขึ้นนั้นเป็นเพราะการปวดประจำเดือนหรือปวดเพราะเป็นช็อกโกแลตซีสกันแน่ เรื่องของอาการปวดในบางรายอาจไม่มีอาการปวดเลย แต่เมื่อขนาดของช็อกโกแลตซีสโตขึ้นมาก จะไปกดอวัยวะข้างเคียง หรือแตกออกมา ส่งผลให้เกิดภาวะปวดท้องรุนแรง
สาเหตุของโรคช็อกโกแลตซีส
ส่วนใหญ่ช็อกโกแลตซีส จะเกิดจากประจำเดือนส่วนหนึ่งไหลย้อนไปทางปีกมดลูก แล้วเข้าไปฝังตัวที่อื่น โดยนำเซลล์ของเยื่อบุโพรงมดลูกเข้าไปด้วย เมื่อเซลล์นี้ไปฝังตัวอยู่ที่อวัยวะไหนจะเกิดเป็นถุงน้ำขึ้นที่อวัยวะนั้น ส่วนมากเราจะพบจุดเกิด ช็อกโกแลตซีสต์บ่อย ๆ ได้แก่ ช็อกโกแลตซีสในรังไข่ เมื่อเจริญเติบโตผิดที่ก็จะยังคงทำหน้าที่ในการสร้างประจำเดือน ทำให้มีเลือดสีแดงคล้ำหรือสีดำข้นคล้ายช็อกโกแลต ขังอยู่ในอวัยวะต่าง ๆ หากเยื่อบุโพรงมดลูกแทรกเข้าไปในกล้ามเนื้อมดลูกจะไม่กลายเป็นซีสต์ ทว่าจะกลายเป็นพังผืดหรือก้อนในกล้ามเนื้อมดลูกแทน
จากเดิมที่เซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกจะเจริญเติบโตภายในโพรงมดลูก เมื่อไปเจริญเติบโตผิดที่จะทำให้เกิดอาการแสดงของโรคได้ 2 ชนิด
- ชนิดที่พบภายนอกมดลูก : พบได้บ่อยที่บริเวณอุ้งเชิงกราน ได้แก่ รังไข่ ท่อนําไข่ เยื่อบุช่องท้อง ในอวัยวะใกล้เคียง เช่น กระเพาะปัสสาวะ และลําไส้ใหญ่ รวมถึงท่อไต ลําไส้เล็ก ปอด สมอง และบริเวณผิวหนัง หรือแผลผ่าตัด
- ชนิดพบได้ในกล้ามเนื้อมดลูก : เกิดจากเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกไปแทรกอยู่ในกล้ามเนื้อมดลูก เกิดการปวดประจําเดือน และมักจะตรวจพบว่ามดลูกมีขนาดโตขึ้น
อาการของช็อกโกแลตซีส
- มีอาการปวดท้องมาก
- ปวดท้องน้อยเรื้อรังเมื่อมีประจำเดือน
- ปวดมากขึ้นทุกเดือน
- ปวดบริเวณด้านหน้าตั้งแต่สะดือไปถึงอุ้งเชิงกราน
- ปวดบริเวณด้านหลังตั้งแต่บั้นเอวไปถึงก้นกบ
- มีอาการเจ็บปวดเมื่อมีเพศสัมพันธ์
กลุ่มเสี่ยงช็อกโกแลตซีส
- ผู้ที่มีประจำเดือนมามากกว่าเดือนละ 2 ครั้ง หรือมานานกว่า 7 วัน
- ผู้ที่ครอบครัวมีประวัติเป็นโรคช็อกโกแลตซีสมาก่อน
การรักษาช็อกโกแลตซีส
ช็อกโกแลตซีส รักษาได้โดยการใช้ยาและการผ่าตัด หากพบถุงน้ำขนาดเล็ก แพทย์จะให้ยารักษาหรือฉีดยาเพื่อลดขนาด หากเป็นช็อกโกแลตซีสขนาดใหญ่ แพทย์จะทำการผ่าตัดส่องกล้องผ่านทางหน้าท้อง
อันตรายของช็อกโกแลตซีส
- ช็อกโกแลตซีสทำให้เกิดอาการปวดประจําเดือนอย่างมาก
- เสี่ยงต่อการแตกของถุงน้ำ ซึ่งเป็นผลให้เกิดอาการปวดท้องแบบเฉียบพลัน ต้องเข้ารับการผ่าตัดฉุกเฉิน
- โรคนี้อาจทำให้เกิดภาวะมีบุตรยาก เพราะทําให้เกิดพังผืดในอุ้งเชิงกราน
- บางกรณีเกิดการอุดตันของท่อนําไข่ต้องรักษาโดยการผ่าตัด
หากพบว่ามีอาการต่าง ๆ หรือมีความเสี่ยงโรคช็อกโกแลตซีส ให้รีบมาพบสูตินรีแพทย์ เพื่อทำการรักษาโรคช็อกโกแลตซีส และป้องกันไม่ให้ลุกลาม โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการปวดท้องรุนแรง ควรพบแพทย์ให้เร็วที่สุด เพราะโรคนี้หากปล่อยไว้นาน อาจเพิ่มความเสี่ยงโรคมะเร็งได้
