เมื่ออายุมากขึ้น ฟันเฟืองต่าง ๆ ในร่างกายที่ทำงานมาอย่างหนัก ในตลอดหลายปีที่ผ่านมาก็เริ่มเสื่อมสภาพลงตามการใช้งาน ยิ่งไม่เคยมีการดูแลรักษาด้วยแล้ว ฟันเฟืองต่างๆ ก็จะยิ่งเสื่อมเร็วก่อนเวลา จนบางครั้งอาจทำให้เกิดโรคได้ เช่น โรคข้อเสื่อม ที่ถือเป้นโรคข้ออักเสบประเภทหนึ่ง ที่ทำให้เกิดอาการบวมและปวดตามข้อ ยิ่งได้รับตัวกระตุ้นอย่าง “อาหาร” บางชนิดที่ทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบ ก็จะยิ่งทำให้กระดูกนั้นแย่ลง วันนี้ Hello คุณหมอ มีข้อมูลของ อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง สำหรับผู้ป่วยข้อเสื่อม มาให้อาจกัน
โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis) คืออะไร
โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis) เป็นโรคข้ออักเสบ (Arthritis) ประเภทหนึ่ง ที่พบได้บ่อยที่สุด ซึ่งโรคนี่เกิดขึ้นจากกระดูกอ่อนที่หุ้มอยู่ที่ส่วนปลายของกระดูกข้อต่อเกิดความเสียหาย หรือเสื่อมสภาพตามเวลา เมื่อเคลื่อนไหว ทำให้ไม่มีกระดูกอ่อนคอยรองรับกระแทก หรือรับแรงกระแทกได้ไม่เต็มที่ เมื่อเคลื่อนไหวทำให้ข้อต่อเกิดความเสียหาย โดยเฉพาะข้อต่อในส่วนของ สะโพก ข้อมือ หัวเข่า และกระดูกสันหลัง โรคข้อเสื่อมนั้นเป็นโรคที่เมื่อเป็นแล้ว ไม่สามารถรักษาให้หายได้ แต่อาการของโรคนั้นสามารถบรรเทาให้ดีขึ้นได้ ด้วยการควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ ออกกำลังกาย หรือเลือกรับประทานอาหารที่ดีต่ออาการข้อเสื่อม
อาหารกับอาการข้อเสื่อมเกี่ยวข้องกันอย่างไร
โรคข้อเสื่อม เป็นภาวะอักเสบ ที่เกิดจากกระดูกอ่อนระหว่างข้อต่อเกิดความเสียหาย เสื่อมสภาพ จนทำให้เกิดอาการปวดข้อ และอาการบวมอย่างรุนแรง ซึ่งอาหารบางชนิดมีคุณสมบัติในการต้านการอักเสบ ซึ่งช่วยลดอาการของโรคข้อเสื่อมได้ แต่ก็ยังมีอาหารบางชนิดที่ทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบ หรือทำให้อาการอักเสบของร่างกายแย่ลง ซึ่งการหลีกเลี่ยงอาหารประเภทที่ทำให้เกิดการอักเสบ มีส่วยช่วยป้องกันไม่ให้การอักเสบนั้นลุกลามและแย่ลงได้
ไปดูกันว่า อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง สำหรับผู้ป่วยข้อเสื่อม มีอะไรบ้าง
การรับประทานอาหารนั้นมีส่วนเกี่ยวข้องกับการลุกลามและการกำเริบของอาการข้อเสื่อมได้ ซึ่งอาหารบางประเภทเป็นอาหารที่ทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบ จนอาจทำให้โรคข้ออักเสบนั้นแย่ลงได้ ซึ่งอาหารเหล่านี้เป็นอาหารที่ควรเลี่ยงหากไม่อยากให้โรคข้ออักเสบกำเริบ
น้ำตาล
อาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตที่อุดมไปด้วยน้ำตาล อย่าง เค้ก คุกกี้ และขนมอบต่างๆ อาจส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ร่างกายเกิดการอักเสบขึ้น และทำให้ข้อต่อนั้นอาการแย่ลง หากร่างกายได้รับน้ำตาลมากๆ อาจทำให้โรคข้อเสื่อมนั้นแย่ลงได้ หากคุณต้องการเพิ่มความหวานให้กับมื้ออาหารของคุณ อาจจะลองหันมาใช้สารให้ความหวานจากธรรมชาติแทน อย่าง น้ำเชื่อมเมเปิ้ลบริสุทธิ์ หรือน้ำผึ้ง ความหวานเหล่านี้จะไม่รบกวนอาการของโรคข้อเสื่อมที่คุณมีอยู่
เกลือ
การรับประทานเกลือมากเกินไป อาจทำให้โซเดียม (Sodium) ในร่างกายนั้นเพิ่มขึ้น จนทำให้เซลล์ในร่างกายกักเก็บน้ำไว้มากเกินไปจนเกิดอาการบวมน้ำ แม้ว่าร่างกายจะต้องการโซเดียมในการทำงานของร่างกาย แต่หากมากไปอาจทำให้เกิดการอักเสบ และเป็นอันตรายต่อร่างกายได้
อาหารทอด
มูลนิธิโรคข้ออักเสบ (The Arthritis Foundation) ชี้ให้เห็นว่าอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวสูง อย่าง มันฝรั่งทอด โดนัท มีส่วนช่วยเพิ่มการอักเสบของร่างกายและทำให้โรคข้อเสื่อมนั้นแย่ลง น้ำมันที่ใช้ในการทอดอาหารนั้น เมื่อสร้างปฏิกิริยาทางเคมีในร่างกายแล้วก็จะเพิ่มคอเลสเตอรอลให้กับร่างกายของคุณได้
แป้งขาว
แป้งขาว หรือแป้งที่ผ่านการขัดสีนั้น มักมีการกระตุ้นการตอบสนองของการอักเสบจากร่างกาย ดังนั้นการรับประทานขนมปังขาว พาสต้า ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการปวดจากโรคข้อเสื่อม
อาหารที่มีกรดไขมันโอเมก้า 6
มหาวิทยาลัยแพทย์ฮาร์วาร์ด ได้แนะนำให้ผู้ที่มีปัญหาโรคข้อเสื่อมจำกัดการบริโภคอาหารที่มีกรดไขมันโอเมก้า 6 เช่น ไข่แดง เนื้อแดง เพราะอาหารเหล่านี้มีไขมันอิ่มตัว ซึ่งจะไปเพิ่มความอักเสบของร่างกายให้สูงขึ้น ทำให้อาการของโรคข้อเสื่อมนั้นแย่ลง แต่การรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยโอเมก้า 3 นั้นดีสำหรับผู้ที่มีปัญหาโรคข้อเสื่อมมากว่า
ผลิตภัณฑ์จากนม
ผลิตภัณฑ์จากนมสัตว์นั้นเป็นตัวกระตุ้นการอักเสบในร่างกาย ทำให้เกิดการอักเสบและนำไปสู่อาการปวดจากโรคข้อเสื่อม แต่ก็มีข้อมูลจากการวิจัยเชิงสำรวจพบว่า ความสัมพันธ์ระหว่างนมและการอักเสบนั้นขัดแย้งกัน อย่างไรก็ตามคุณควรสังเกตุตัวเองว่าเมื่อรับประทานผลิตภัณฑ์จากนมแล้ว โรคข้อเสื่อมนั้นกำเริบขึ้นหรือไม่ หรือไม่อาจลองเปลี่ยนเป็นนมอัลมอนด์แล้วดูว่าร่างกายมีการตอบสนองอย่างไร
สำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาโรคข้อเสื่อม การเลือกรับประทานอาหารถือเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญ เพราะอาหารหลาย ๆ ชนิดก็ทำให้โรคข้อเสื่อมนั้นแย่ลง อย่างที่ได้เขียนไปข้างต้น แต่ก็ยังมีอาหารบางชนิดที่ช่วยลดการอักเสบ บำรุงกระดูกและกล้ามเนื้อ ช่วยต้านการอักเสบ และช่วยให้โรคข้อเสื่อมนั้นดีขึ้น การเลือกรับประทานอาหารประเภทปลาที่มีไขมันสูง น้ำมันสกัดจากพืช ผักใบเขียว ชาเขียว และถั่วต่าง ๆ อาหารเหล่านี้ล้วนเป็นอาหารที่เหมาะและดีสำหรับผู้ที่มีปัญหาข้อเสื่อม
[embed-health-tool-bmr]